21.3 C
Athens
Παρασκευή, 26 Απριλίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Ελευθέριος Βενιζέλος

In Memoriam: Ελευθέριος Βενιζέλος


Της Έλενας Καππέ,

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ήταν Έλληνας πολιτικός που διετέλεσε επτά φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας. Το όνομά του είναι γνωστό σε όλους τους Έλληνες και τους ξένους. Ως πολιτικός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο Κρητικό Ζήτημα καθώς και στα πολιτικά δρώμενα της Ελλάδας από το 1910 έως τον θάνατό του, το 1936.

Γεννήθηκε στη Κρήτη, στο χωριό Μουρνιές, κοντά στην πόλη των Χανίων, στις 23 Αυγούστου 1864 και ήταν το πέμπτο παιδί της οικογένειας του Κυριάκου Βενιζέλου, εμπόρου, και της Στέλλας Πλουμιδάκη, η οποία καταγόταν από το χωριό Θέρισο, στο οποίο ο Βενιζέλος αργότερα, έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο. Μεγάλωσε στα Χανιά αλλά λόγω διώξεων του πατέρα του από την οθωμανική διοίκηση πέρασε και ένα μέρος των παιδικών του χρόνων στα Κύθηρα. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στα Χανιά, στο λύκειο Αντωνιάδη στην Αθήνα και στο Δημόσιο Γυμνάσιο Αρρένων Σύρου στην Ερμούπολη, απ’ όπου αποφοίτησε, και δούλεψε μαζί με τον πατέρα του στο κατάστημά του. Αν και ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε πρόθεση να συνεχίσει τις σπουδές του, ο πατέρας του επέλεξε να τον προσλάβει στο κατάστημά του με σκοπό να το αναλάβει. Ύστερα από παρέμβαση του τότε γενικού προξένου της Ελλάδας στα Χανιά, Γεωργίου Ζυγομαλά, ο Κυριάκος πείστηκε να τον στείλει στην Αθήνα για σπουδές. Το 1881 εγγράφηκε στη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’ όπου αποφοίτησε το 1887.

Το 1890 παντρεύτηκε με την Μαρία Κατελούζου και είχε αποκτήσει δύο παιδιά: τον Κυριάκο Βενιζέλο και τον Σοφοκλή Βενιζέλο. Εγγονός του ήταν ο Νικήτας Βενιζέλος, που απεβίωσε προ ολίγων ημερών. Μετά τον θάνατο της συζύγου του το 1894, παντρεύτηκε ξανά το 1921 την Έλενα Σκυλίτση. Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Ελευθέριος Βενιζέλος έζησε μεταξύ Χανίων, Αθήνας και στο Παρίσι. Στα Χανιά διέμενε στην οικογενειακή οικία της Χαλέπας από το 1880 έως το 1910 και κατά διαστήματα από το 1927 μέχρι το 1935, ενώ στην Αθήνα κατοικούσε μεταξύ άλλων στην οικία Ζωγράφου επί των οδών Λυκαβηττού και Πανεπιστημίου καθώς και σε Μέγαρο επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, που ανήκε στην δεύτερη γυναίκα του.

Στην ηλικία των 27 ετών ξεκίνησε να γράφει για την «Κρητική Επανάσταση του 1889», έργο 146 σελίδων που όμως δεν κατόρθωσε να δει ποτέ ολοκληρωμένο, αφού εκδόθηκε το 1971, τριανταπέντε χρόνια μετά από τον θάνατό του. Υπήρξε επίσης ο πρώτος που μετέφρασε την Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδη στην Νέα Ελληνική γλώσσα.

Στις 23 Ιανουαρίου 1897, ο Βενιζέλος αποφάσισε να συμπράξει με τους επαναστατημένους στο Ακρωτήρι. Νωρίτερα, στις 7 Ιανουαρίου ο Βενιζέλος μαζί με εξεγερμένους είχε καταλάβει τον Προφήτη Ηλία, ενώ στις 8 Ιανουαρίου ο στόλος των Μεγάλων Δυνάμεων έπληξε τις θέσεις των επαναστατών δημιουργώντας αντιδράσεις από μέρος του ευρωπαϊκού τύπου, σχετικά με τον απρόκλητο βομβαρδισμό μιας μικρής ομάδας εξεγερμένων. Σημαντική έκταση πήρε το γεγονός της ανύψωσης της ελληνικής σημαίας από τον Σπύρο Καγιαδελάκη κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών. Ο Βενιζέλος, μαζί με τον Φούμη και τον Κοτζάμπαση προχώρησε στην σύνταξη διαμαρτυρίας προς τις Μεγάλες Δυνάμεις, η οποία προξένησε μεγάλη εντύπωση στην Ευρώπη. Στις 22 Φεβρουαρίου εκλέχτηκε μέλος της εξαμελούς διοικητικής επιτροπής των επαναστατών.

Οργάνωσε το Κίνημα του Θερίσου και το 1910 ανέλαβε για λίγους μήνες την πρωθυπουργία της Κρητικής Πολιτείας, την οποία όμως εγκατέλειψε αργότερα ώστε να αναλάβει την πρωθυπουργία στην Ελλάδα, κατόπιν προσκλήσεως του Στρατιωτικού Συνδέσμου και να επικρατήσει στις εκλογές του 1910 με το νεόδμητο «Κόμμα των Φιλελευθέρων», που είχε συστήσει. Από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τάχθηκε ξεκάθαρα υπέρ της «Αντάντ» διαφωνώντας ανοιχτά με την στάση ουδετερότητας του Βασιλιά. Λόγω αυτής της διαφωνίας, αν και είχε επανεκλεγεί ως πρωθυπουργός παραιτήθηκε το Φθινόπωρο του 1915 μετά τη στάση του Παλατιού και έτσι δημιουργήθηκε η περίοδος του Εθνικού Διχασμού, που θα διαρκούσε έως και τον θάνατο του (18 Μαρτίου 1936).

Επέστρεψε στην πρωθυπουργία την περίοδο 1917 – 1920 αλλά εγκατέλειψε την Ελλάδα μετά την ήττα του στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920. Επέστρεψε το 1924 για λίγους μήνες και το 1928 εξελέγη με μεγάλη πλειοψηφία και πάλι πρωθυπουργός, για μία ολόκληρη τετραετία. Τον Ιανουάριο του 1933 έγινε για τελευταία φορά πρωθυπουργός και τον Μάρτιο του 1935 μετά από απόπειρα πραξικοπήματος των βενιζελικών, το οποίο ο ίδιος είχε εγκρίνει, κατέφυγε στο Παρίσι, όπου και πέθανε σαν σήμερα. Θάφτηκε σε ύψωμα στην αρχή του Ακρωτηρίου της Κρήτης, κοντά στο μέρος όπου γεννήθηκε. Οι Τάφοι των Βενιζέλων είναι σήμερα ένα από τα αξιοθέατα των Χανίων.


TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ελένη Καππέ
Ελένη Καππέ
Είναι τελειόφοιτη φοιτήτρια του τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, με κατεύθυνση στην Ιστορία της Επιστήμης, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Γεννημένη το 1996 στην Αθήνα. Εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα και ασχολείται εδώ και χρόνια με τη προσφορά εθελοντικού έργου σε ευπαθείς ομάδες. Στόχος της είναι μια ακαδημαϊκή καριέρα στον τομέα της ιστορίας καθώς και ένα αξιόλογο κοινωνικό έργο. Σημαντικότερο, θεωρεί το να προσφέρει βοήθεια σε όσους την έχουν ανάγκη, ανιδιοτελώς. Η ευγνωμοσύνη στα μάτια τους είναι η μεγαλύτερή της ανταμοιβή.