Του Νικόλαου Τσελέντη,
Αφ’ ης στιγμής εμφανίστηκε η πανδημία του κορωνοϊού, η καθημερινότητα άλλαξε άρδην. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας, το ολικό κλείσιμο των επιχειρήσεων, η χρήση μάσκας και η τήρηση των αποστάσεων εφαρμόστηκαν σε κάθε γωνιά του πλανήτη, στον βαθμό που αυτό ήταν εφικτό. Κι όμως, τα αποτελέσματα διέφεραν σημαντικά από χώρα σε χώρα, εγείροντας το ζήτημα της αναγκαιότητας επιβολής αυστηρών μέτρων, ιδίως όταν ορισμένα κράτη διαχειρίστηκαν την υγειονομική κρίση άψογα, δίχως να προβούν σε ακραίες μεθόδους. Ένα τέτοιο τρανό παράδειγμα αποτελεί, βεβαίως, η Αυστραλία.
Το ομοσπονδιακό κράτος της Αυστραλίας, λόγω της διαίρεσής του σε 6 πολιτείες και 2 επικράτειες, δεν ακολούθησε μία ενιαία πολιτική όσον αφορά την πανδημία. Μπορεί, δηλαδή, σε μία πολιτεία να επιτρέπονταν μόνο οι απαραίτητες μετακινήσεις -φαρμακείο, σουπερμάρκετ, σωματική άσκηση- και την ίδια ακριβώς περίοδο σε μία άλλη περιοχή να λειτουργούσαν κανονικά τα εθνικά πάρκα και οι καφετέριες. Αυτή η ανομοιομορφία εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της κυβέρνησης, καθώς υπήρχε η δυνατότητα περιορισμού της οικονομικής ζημίας, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι ζωές των πολιτών. Τουλάχιστον αυτή η εντύπωση δινόταν τους πρώτους μήνες του 2020, μέχρι τον Μάιο, οπότε ήχησαν οι σειρήνες εκτάκτου ανάγκης, αναγκάζοντας το κράτος της Ωκεανίας να μεταβεί σε καθεστώς ολικού lockdown.
Πράγματι, επιβλήθηκε ένας μαζικός εγκλεισμός εντός της κρατικής περιφέρειας, διότι τα κρούσματα άρχισαν να πλησιάζουν τις 10.000, προσθέτοντας περίπου 100 θανάτους. Αξίζει να τονισθεί πως ο πληθυσμός της χώρας ανέρχεται περίπου στα 26 εκατομμύρια κατοίκους κι, επομένως, η αντίδραση του Πρωθυπουργού Scott Morrison λογίζεται ως έγκαιρη, πριν λάβει τεράστιες διαστάσεις η έξαρση του ιού. Μάλιστα, ο τουρισμός ανακηρύχθηκε απαγορευτικός από πέρυσι, προκειμένου να περιοριστούν οι πιθανότητες μετάδοσης, καταπολεμώντας τη νόσο μέσω του εμβολιαστικού προγράμματος.
Το «αιχμηρό» κεφάλαιο του εμβολιασμού
Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, γίναμε όλοι μάρτυρες μίας αδιάκοπης μάχης των φαρμακευτικών εταιρειών για τη δημιουργία ενός εμβολίου, που θα έδινε ένα τέλος στην πρωτόγνωρη και συνάμα δύσκολη κατάσταση του Covid-19. Όταν ξεκίνησαν οι δοκιμές των εμβολίων και κρίθηκαν κατάλληλα, οι αναπτυγμένες χώρες έσπευσαν να προμηθευτούν άμεσα έναν αξιοσέβαστο αριθμό δόσεων, ούτως ώστε να απαλλαγούν λίαν συντόμως από τον ιό και τις δυσμενείς συνέπειές του. Η οικονομική υπεροχή ορισμένων κρατών κατέστη αρκετή για την εξασφάλιση της πρωτοκαθεδρίας τους, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τον κατονομαζόμενο αναπτυσσόμενο κόσμο, ο οποίος έμελλε να προμηθευτεί μικρές ποσότητες από αμφίβολες εταιρείες.
Η AstraZeneca μονοπώλησε το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας, κατόπιν καταγραφής παρενεργειών, όπως οι θρομβώσεις, ως αποτέλεσμα της πήξης του αίματος, προκαλώντας μία άνευ προηγουμένου ανησυχία για την αξιοπιστία του εμβολίου. Αυτομάτως, οι ηλικιακές ομάδες από 60+ άρχισαν να ακυρώνουν τα ραντεβού τους στην Αυστραλία, επειδή η κυβέρνηση δεν είχε εξασφαλίσει επαρκείς δόσεις εμβολίων των υπολοίπων φαρμακευτικών. Κατά συνέπεια, μέχρι σήμερα έχει εμβολιαστεί μόνον το 4% του συνολικού πληθυσμού της, ποσοστό εξόχως χαμηλό συγκριτικά με εκείνο των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου (46% και 47% αντίστοιχα).
Τα μέτρα της αυστραλέζικης ηγεσίας
Ορώμενος τους αργούς ρυθμούς του εμβολιαστικού προγράμματος, ο Morrison αποφάσισε να εξαλείψει τις πιθανότητες μετάδοσης του ιού, επιβάλλοντας αλλεπάλληλα lockdown και κλείνοντας επ’ αόριστον τα σύνορα της Αυστραλίας. Φυσικά, ανά διαστήματα υπήρχε -και εξακολουθεί να υπάρχει- μία αναθεώρηση των μέτρων, αναλόγως της πορείας κάθε περιοχής. Ωστόσο, το αποκορύφωμα της συνεχούς εναλλαγής των κυβερνητικών αποφάσεων επήλθε με την ανακοίνωση ενός ακόμα lockdown στο Σίδνεϋ, μίας πόλης της τάξεως των 5 εκατομμυρίων, για 2 εβδομάδες. Κι όπως γίνεται αντιληπτό, η παραπάνω ενέργεια επέφερε ένα νέο κύμα εσωτερικών ερίδων.
Η λαϊκή δυσφορία
Μία σημαντική μερίδα καταστημάτων τοποθέτησε πινακίδες καυστικού περιεχομένου στο μπροστινό τους μέρος, με εκείνη που έκανε τον γύρο του διαδικτύου να αναγράφει: «Αγαπητοί πελάτες, θα είμαστε κλειστοί για το εγγύς μέλλον, επειδή ο Scott Morrison είναι ένας άχρηστος που εξασφάλισε δόσεις μόνον για το 4% του πληθυσμού μεσούσης μίας πανδημίας». Την άποψη αυτή συμμερίζεται η πλειοψηφία του λαού, μην τηρώντας πλέον τα περιοριστικά μέτρα με ευλάβεια, έχοντας καταστεί φανερά καταβεβλημένος από τη διαρκή αβεβαιότητα.
Το κλείσιμο το συνόρων φαίνεται πως συνιστά τον κυριότερο προβληματισμό των Αυστραλών πολιτών, δεδομένης της έλλειψης ενός αμιγούς εθνοτικού στοιχείου. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2016, το 50% του πληθυσμού είτε γεννήθηκε στο εξωτερικό είτε τουλάχιστον ένας γονέας τους έχει γεννηθεί στο εξωτερικό. Το ποσοστό αυτό δηλώνει τον δεσμό των Αυστραλών με άλλες χώρες ανά τον κόσμο, στις οποίες δεν έχουν ακόμα πρόσβαση εξαιτίας των αυστηρών κρατικών περιορισμών. Η ψυχολογική επιβάρυνση προκύπτει αβίαστα, καθώς και μόνο η σκέψη της απώλειας των οικογενειακών τους προσώπων για 2 -ενδεχομένως και 3- χρόνια είναι αβάσταχτη, αυξάνοντας δραματικά τον αριθμό των πολιτών που απευθύνονται σε κάποιον ειδικό.
Η παραπαίουσα οικονομία
Μέσα σε όλον αυτό τον ορυμαγδό, η οικονομία της Αυστραλίας βαδίζει σε ένα δύσβατο μονοπάτι. Κατά τη Διεθνή Έκθεση του 2021 της κυβέρνησης, προβλέπεται πως ο προϋπολογισμός θα παραμείνει ελλειμματικός για τουλάχιστον 40 χρόνια. Το στοιχείο αυτό είναι δεόντως ανησυχητικό, αφού ο ίδιος ο Morrison, υπό τον Liberal-National Coalition, είχε εμείνει ρητορικά στην προσπάθεια επίτευξης πλεονάσματος. Αν υπολογισθεί και η μελλοντική αύξηση του πληθυσμού της χώρας, κατά 13 εκατομμύρια μέχρι το 2061, τότε θα ανακύψουν περισσότεροι σκόπελοι, λόγω του μικρού μεγέθους της οικονομίας. Άρα, το «πάγωμα» του τουρισμού και των εγχώριων επιχειρήσεων, συλλήβδην, δεν ενδείκνυται για πολύ καιρό ακόμη.
Συμπερασματικά, η Αυστραλία, παρόλα τα προβλήματά της, έχει κατορθώσει -φαινομενικά- να διαχειριστεί ικανοποιητικά την υγειονομική κρίση, απαριθμώντας συνολικά 30.560 κρούσματα και 910 θανάτους. Υπό μία μακροχρόνια οπτική, όμως, η κυβέρνηση έχει επαναπαυθεί στις προσωρινές λύσεις, που θα δημιουργήσουν εγγενή προβλήματα σε βάθος χρόνου. Η νίκη, λοιπόν, έναντι στον κορωνοϊό και η ήττα σε όλα τα εναπομείναντα στρατόπεδα δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επιτυχία, αλλά χαρακτηρίζεται στην καλύτερη ως πύρρειος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What happens if you’re diagnosed with Covid-19 in Australia?, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Australia says pandemic will hit gov’t budget, population over next 40 years, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- COVID-19: Australia steps up lockdowns and vaccine push in fight against Delta variant, Sky News, διαθέσιμο εδώ
- Australia’s economy will be weak and in need of support after the pandemic, top economists say, ABC News, διαθέσιμο εδώ
- Sydney in lockdown, borders shut and hardly anyone vaccinated. How long can Australia go on like this?, CNN, διαθέσιμο εδώ
