Του Ανδρέα Πετρόπουλου,
Σε τελετή την περασμένη εβδομάδα, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης ανακηρύχθηκε η Ελευσίνα. Η ανακοίνωση ήρθε την εποχή που συζητείται έντονα η επιστροφή ορισμένων από τα γλυπτά του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και η συζήτηση του θέματος έχει προκαλέσει ήδη μεγάλο ενδιαφέρον στα εγχώρια, αλλά και διεθνή μέσα.
Ένα γλυπτό κατασκευασμένο από γυαλί που αντιπροσωπεύει την ιδέα της Ευρώπης, το οποίο είναι και δημιούργημα της Λουξεμβουργιανής γλύπτριας Pascale Seil, αποτέλεσε τον συμβολισμό της ανάληψης του τίτλου.
Η Υπουργός Πολιτισμού σε δήλωσή της ανέφερε ότι η πόλη της Ελευσίνας θα είναι φέτος η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ελλάδας και ότι αυτό σημαίνει πολλά για την πόλη. Είπε, επίσης, ότι η Ελευσίνα μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία για να εκσυγχρονίσει και να επανεφεύρει τη σύγχρονη ταυτότητά της και θα τη βοηθήσει να γίνει πιο λειτουργική. Χαρακτηριστικά στο τέλος της δήλωσής της ανέφερε ότι ήρθε η ώρα να επιστρέψει η Περσεφόνη στον κόσμο και η θάλασσα να γίνει ξανά ευλογία.
Ας γνωρίσουμε, όμως, λίγο καλύτερα την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2023.
Στην αρχαιότητα η Ελευσίνα ήταν μια από τις πέντε ιερές πόλεις της Ελλάδας. Η λέξη «Ελευσίνα-ίνος» αναφέρεται για πρώτη φορά στον ορφικό ύμνο «Δημήτριος Ελευσίνιος, θυμιατήρι στύρακα». Σύμφωνα με τον μύθο, η Καισάρεια ήταν η μικρότερη κόρη του βασιλιά Κελέα. Ο Κελεός αναφέρεται ως ο πρώτος ιεροφάντης και ως ο πρώτος που χειροτόνησε τις κόρες του ιέρειες της θεάς Δήμητρας. Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, ο Κελεός ήταν ο οικιστής της Ελευσίνας, ο οποίος έδωσε το όνομά του στην πόλη προς τιμήν του πατέρα του, του ήρωα Ελευσίνα.
Για 2.000 χρόνια, η Ελευσίνα ήταν μια από τις πέντε ιερές πόλεις και τα Ελευσίνια Μυστήρια ήταν πολύ δημοφιλή στους προσκυνητές από όλο τον κόσμο. Το όνομα της πόλης έγινε ακόμη πιο διάσημο λόγω του μεγάλου τραγικού ποιητή Αισχύλου.
Η αρχαία πόλη της Ελευσίνας ήταν κάποτε ένα μικρό χωριό, αλλά εγκαταλείφθηκε κατά τη διάρκεια πολέμων και επιδρομών. Αργότερα, εποικίστηκε από Αρβανίτες. Οι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας βρήκαν ότι ήταν πολύ αραιοκατοικημένο και γεμάτο αρχαία ερείπια.
Η Ελευσίνα έχει πολλά διαφορετικά μουσεία και μνημεία. Ένα από αυτά είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ελευσίνας, το οποίο έχει αντικείμενα από όλο τον κόσμο. Ένα άλλο μουσείο είναι το Μουσείο Μικρασιατών της Ελευσίνας, που έχει αντικείμενα από την περιοχή της σημερινής Τουρκίας. Επίσης υπάρχει μνημείο της Μικρασιατικής Μάνας στην πλατεία Μικράς Ασίας της Ελευσίνας, καθώς και το ρωμαϊκό υδραγωγείο.
Ο ιστός της πόλης αποτελείται από πολλά διαφορετικά πράγματα, όπως αρχαία ερείπια, πρόσφατες ιστορίες ανθρώπων που μετακινούνται μέσα και γύρω από αυτήν, εργατικά κινήματα και βιομηχανικές πολιτιστικές εξελίξεις. Η Ελευσίνα είναι ένα πολύ ιδιαίτερο μέρος, γιατί είναι ένας συνδυασμός όλων αυτών των διαφορετικών πραγμάτων και βοηθά να αφηγηθεί κανείς την ιστορία της αρχαίας και της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας. Είναι, επίσης, ένα μοντέλο για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής πόλης, όσον αφορά το πώς αλλάζει και εξελίσσεται αυτή τη στιγμή και πώς θα είναι διαφορετικό στο μέλλον.
Η πόλη της Ελευσίνας είναι συνδεδεμένη με τις πολιτιστικές βιομηχανίες και το Φεστιβάλ Αισχύλεια είναι ένα από τα σημαντικότερα εθνικά γεγονότα στον τομέα του πολιτισμού και των τεχνών. Το πρόγραμμα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2023 Ελευσίνα επικεντρώνεται σε τρία κεντρικά θέματα: άνθρωπος / κοινωνία, περιβάλλον και εργασία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΔΗΜΟΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ, elefsina.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ελευσίνα – Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, odysseus.culture.gr, διαθέσιμο εδώ
- 2023 ΕΛΕVΣΙΣ | EUROPEAN CAPITAL of CULTURE, 2023eleusis.eu, διαθέσιμο εδώ
