Του Κωνσταντίνου Γκαμπή,
Πριν μερικές εβδομάδες ανακοινώθηκε η επένδυση της Google στην Ελλάδα, η οποία περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός cloud region, δηλαδή την κατασκευή 3 data centers μέσα στα επόμενα 2 χρόνια. Η επένδυση αυτή αναμένεται να δημιουργήσει €2,2 δις προστιθέμενης αξίας για την ελληνική οικονομία και 19.400 θέσεις εργασίας ως το 2030. Επιπλέον, η Google σε συνεργασία με την Deloitte θα δημιουργήσουν δύο «Κέντρα Αριστείας» με σκοπό την ενίσχυση της καινοτομίας στους τομείς της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Βιωσιμότητας.
Η επένδυση αυτή έρχεται μετά από παρόμοιες επενδύσεις της Microsoft, της Amazon και της Digital Reality μεταξύ άλλων στη χώρα. Οι επενδύσεις αυτές είναι ενδεικτικές του πόσο κρίσιμα είναι τα δεδομένα για την οικονομία σήμερα.
Η λέξη στατιστική προέρχεται από τη λατινική “stat” που σημαίνει κράτος, διότι το ρωμαϊκό κράτος ήταν αυτό που μάζευε δεδομένα και τα χρησιμοποιούσε στη διοίκηση του. Το πιο απλό παράδειγμα είναι φυσικά η απογραφή του πληθυσμού. Η πρακτική αυτή παρέμεινε για αρκετό καιρό κυρίως κρατική. Ακόμη και σήμερα που υπάρχουν περισσότερα δεδομένα από όσα μπορούμε να διαχειριστούμε, οι μικρές επιχειρήσεις δεν έχουν μεγάλη ευχέρεια στην αξιοποίηση των δεδομένων ή μπορεί να μην τους απασχολεί καν κάτι τέτοιο. Δυστυχώς, η ιδέα ότι οι καλύτερες αποφάσεις παίρνονται με βάση κάποιο «ένστικτο» έχει εμφυτευτεί πολύ βαθιά στα μυαλά μας μέσω της pop κουλτούρας. Βέβαια, δεν απορρίπτω το ένστικτο ως κριτήριο λήψης αποφάσεων, αλλά του δίνω δευτερεύοντα ρόλο.
Σύμφωνα με τον Kahneman στο βιβλίο του Thinking fast and slow, τρεις στις πέντε αμερικάνικες επιχειρήσεις αποτυγχάνουν μέσα στα πρώτα πέντε χρόνια λειτουργίας τους και αυτό γιατί οι ιδρυτές τους είναι αλαζόνες. Θεωρούν ότι η επιχείρηση τους θα ανταπεξέλθει του ανταγωνισμού, βασίζοντας την πίστη τους αυτή απλώς στην εγωκεντρικότητά τους. Πρόκειται για κάτι παρόμοιο με το γεγονός ότι οι περισσότεροι οδηγοί πιστεύουν ότι είναι καλύτεροι από τον μέσο όρο. Αυτή την αλαζονεία ο Kahneman την αποκαλεί «ατμομηχανή του καπιταλισμού», γιατί χωρίς αυτή κάποιος δε θα έπαιρνε το ρίσκο να ανοίξει μία νέα επιχείρηση. Τα στατιστικά στοιχεία εξάλλου είναι εναντίον του.
Τώρα θα επιχειρηματολογήσω εναντίον της άποψης αρκετών ατόμων που πιστεύουν ότι αυτή η αλαζονεία καταλήγει να είναι ωφέλιμη για την οικονομία. Και θα το κάνω αυτό λέγοντας πως οι ορθολογικές αποφάσεις και το data-driven decision making (D.D.D.M.), δηλαδή η λήψη αποφάσεων με βάση στατιστικά στοιχεία, είναι προτιμότερη, τόσο σε μακροοικονομικό επίπεδο όσο και σε μικροοικονομικό.
Ας ξεκινήσουμε από τις επιχειρήσεις. Όταν η διοίκηση ενός οργανισμού λαμβάνει αποφάσεις, πάντα υπάρχει η ερώτηση «γιατί», προερχόμενη από την ίδια την διοίκηση, τους υφιστάμενους και το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης. Εάν, λοιπόν, δεν μπορεί να απαντηθεί αυτή η ερώτηση η διοίκηση δεν μπορεί να εμπνεύσει αξιοπιστία, ενώ, παράλληλα, είναι και επιρρεπής σε λάθη. Χρειάζεται, λοιπόν, αιτιολόγηση των αποφάσεων και αυτήν μπορούν να την προσφέρουν τα δεδομένα.
Ένα άλλο όφελος για έναν οργανισμό που προσφέρει το D.D.D.M. είναι η ελαχιστοποίηση του κόστους. Εάν οι λειτουργίες του οργανισμού μπορούν να γίνουν μετρήσιμες, τότε είναι δυνατόν να γίνουν ερωτήσεις του τύπου «το κέρδος είναι μεγαλύτερο του κόστους;» ή «ανάμεσα στο προϊόν Α και το προϊόν Β, ποιο αξίζει να παραχθεί και σε τι ποσότητες;». Έτσι, βελτιστοποιείται η λειτουργία του οργανισμού.
Τώρα όσον αφορά εμάς τους καταναλωτές δεν θα αναλωθώ πολύ. Απλώς θα αναφέρω έναν πολύ απλό τρόπο με τον οποίο μπορεί να αυξηθεί η χρησιμότητα ενός καταναλωτή και τον οποίο είμαι σίγουρος λίγοι ακολουθούν. Αυτός, λοιπόν, είναι να καταγράφεται το κάθε έξοδο μας με σκοπό στο τέλος του μήνα ή της εβδομάδας να έχουμε μία εικόνα για το πώς κατανείμαμε τα χρήματά μας. Από κει και πέρα, μπορούμε να αυξομειώσουμε τα ποσά που χαλάμε σε καθετί για να μεγιστοποιηθεί η ικανοποίησή μας.
Με λίγα λόγια, τα δεδομένα προσφέρουν μία εικόνα του κόσμου, η οποία δεν είναι ποτέ ακριβής, αλλά μπορεί να λειτουργήσει ως καθοδηγητής στη λήψη αποφάσεων των οργανισμών και των ατόμων, κάνοντάς τους πιο ορθολογικούς. Αν τα μέλη μίας οικονομίας συμπεριφέρονται πιο ορθολογικά, αυτό σημαίνει ότι οι πόροι της διανέμονται αποδοτικότερα και μπορεί εν τέλει να παραχθεί μεγαλύτερη αξία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Διεθνές data hub η Ελλάδα: Επενδύσεις 1 δισ. από Google, Microsoft, Amazon, Digital Realty, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
- THE ADVANTAGES OF DATA-DRIVEN DECISION-MAKING, online.hbs.edu, διαθέσιμο εδώ
