18 C
Athens
Τετάρτη, 1 Μαΐου, 2024
ΑρχικήΙστορίαΣαν ΣήμεραΣαν Σήμερα: 13 Οκτωβρίου - Ο Σαρλ Μεσιέ ανακαλύπτει τον Γαλαξία της...

Σαν Σήμερα: 13 Οκτωβρίου – Ο Σαρλ Μεσιέ ανακαλύπτει τον Γαλαξία της Δίνης


Της Χριστίνα Μπουέτι,

1773: Ο Σαρλ Μεσιέ (Charles Messier, 1730-1817) ήταν ένας πρωτοπόρος επιστήμονας που μεταξύ άλλων ανακάλυψε τον Γαλαξία της Δίνης, με τον Πιέρ Μεσαίν λίγα χρόνια αργότερα να ανακαλύπτει τον «συνοδό» του το 1781. Το 1845 οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ο Γαλαξίας της Δίνης ήταν σπειροειδής.

Ο Σαρλ Μεσιέ, λοιπόν, ήταν γαλλικής καταγωγής αστρονόμος που δραστηριοποιήθηκε τον 18ο αιώνα. Συνέδεσε το όνομά του κατά βάση με τη δημιουργία του πρώτου αστρονομικού καταλόγου των ουράνιων σωμάτων του «βαθέως ουρανού» (ο κατάλογος κυκλοφόρησε σε διάφορα στάδια με διάφορες προσθήκες), στον οποίο αναγράφονταν περισσότερα από 100 ουράνια αντικείμενα (για παράδειγμα νεφελώματα, γαλαξίες και αστρικά σμήνη). Στην κατηγοριοποίηση αυτή τα αναγραφόμενα σώματα φέρουν αύξοντα αριθμό με το λατινικό γράμμα “Μ” να τίθεται μπροστά.

O Γάλλος αστρονόμος βρισκόταν σε συνεχή επαγρύπνηση για τον εντοπισμό ουράνιων αντικειμένων μέσα στον νυχτερινό ουρανό, τα οποία δεν είχαν εντοπιστεί από άλλους παρατηρητές. Όλα άλλαξαν την στιγμή που γύρισε το τηλεσκόπιο του προς τον αστερισμό του βορείου ημισφαιρίου του ουρανού Κύνες Θηρευτικοί. Έτσι, εντόπισε τα πρώτα 51 ουράνια σώματα –γνωστά και ως «αντικείμενα Μεσιέ»– από το σύνολο που αποτελεί τον Γαλαξία της Δίνης. Ύστερα από ενδελεχή έρευνα με πιο βελτιωμένα μέσα οδηγήθηκε στο συμπέρασμα πως ο M51a (όπως αλλιώς είναι γνωστό σήμερα ο Γαλαξίας αυτός) ήταν ένας σπειροειδής γαλαξίας με ξεχωριστή δομή, ο οποίος αλληλεπιδρά με τον νάνο Γαλαξία NGC 5195.

Η εικόνα του Γαλαξία Δίνης σε ορατό φως (αριστερά) και υπέρυθρο φως (δεξιά). Πηγή εικόνας: wikipedia.org

Ο Γαλαξίας της Δίνης αποτελεί σήμερα ένα από τα γνωστότερα ουράνια σώματα, καθώς είναι εύκολα ορατός σε μερικά σημεία ακόμα και με απλά σύγχρονα κιάλια. Βρίσκεται στο επίκεντρο των μελετητών, αφού ο σπειροειδής χαρακτήρας του κεντρίζει το ενδιαφέρον, διότι μοιάζει με τον δικό μας γαλαξία και οι αστρονόμοι ενδιαφέρονται να διερευνήσουν φαινόμενα, όπως τις αλληλεπιδράσεις του με άλλους γαλαξίες. Η απόσταση που έχει από τον δικό μας γαλαξία είναι περίπου 23 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά και έχει διάμετρο κατά προσέγγιση περίπου 30.000 έτη φωτός. Είναι, επίσης, ο φωτεινότερος γαλαξίας στο γαλαξιακό σμήνος στο οποίο ανήκει και οι μπλε περιοχές στις σπείρες του είναι περιοχές σημαντικού σχηματισμού νέων άστρων.

Πρόσφατα Αμερικανοί επιστήμονες εντόπισαν έναν πλανήτη, μέσα από το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Chandra της NASA, με το μέγεθός του πλησιάζει αυτό του Κρόνου. Η ανακάλυψη αυτή του Σαρλ Μεσιέ άνοιξε τον δρόμο για την περαιτέρω μελέτη του Γαλαξία της Δίνης προσθέτοντας πλούσια στοιχεία στην επιστήμη της αστρονομίας.


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
  • Ο εντυπωσιακός Γαλαξίας της Δίνης στο μικροσκόπιο του James Webb, naftemporiki.gr, Διαθέσιμο εδώ
  • 1773: Η ανακάλυψη της Γαλαξίας της Δίνης από τον Σαρλ Μεσιέ, 3otiko.blogspot.com, Διαθέσιμο εδώ
  • Αστρονόμοι ίσως ανακάλυψαν τον πρώτο πλανήτη εκτός του γαλαξία μας, tanea.gr, Διαθέσιμο εδώ
  • Messier 51, science.nasa.gov, Διαθέσιμο εδώ

 

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Χριστίνα Μπουέτι
Χριστίνα Μπουέτι
Γεννήθηκε στην Κοζάνη το 2001. Είναι φοιτήτρια του Τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας του Ιόνιου Πανεπιστημίου, στη φάση της πρακτικής μου άσκησης στον τομέα της τοπικής ιστορίας του 20ου αιώνα. Τα ενδιαφέροντά της προσδιορίζονται από τους τομείς της Ιστορίας και του Πολιτισμού. Στον ελεύθερό της χρόνο κάνει ταξίδια, βόλτες στη φύση και ακούει μουσική.