Της Αναστασίας Μπουραντά,
Το άγχος αποτελεί ένα από τα πιο έκδηλα προβλήματα στην εποχή μας που έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Το φαινόμενο αυτό συνοδεύει τον σύγχρονο άνθρωπο στις περισσότερες εκφάνσεις της ζωής του. Πολλοί άνθρωποι, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, φιλόσοφοι και άλλοι σχετικoί με αυτό επιστήμονες, προσπαθούν να το αναλύσουν εννοιολογικά και να τo δικαιολογήσουν, ενώ τονίζουν τις επιπτώσεις του στη σύγχρονη ζωή. Ωστόσο, παρατηρούμε ότι όσο αναπτύσσεται ο πολιτισμός, τόσο αυξάνονται και οι εκδηλώσεις του άγχους.
Άγχος είναι η κατάσταση ψυχικής διαταραχής του ανθρώπου, κατά την οποία αυτός νιώθει φόβο, αγωνία, ταραχή και αβεβαιότητα, που πηγάζει από τις δυσκολίες του παρόντος και το άγνωστο του μέλλοντος.
Μερικά από τα κύρια αίτια του άγχους είναι:
- Ο γρήγορος ρυθμός της ζωής και οι αυξημένες υλικές ανάγκες
- Οι οικονομικές κρίσεις και ο παγκόσμιος ανταγωνισμός
- Ο αδιάκοπος αγώνας για την ικανοποίηση των αναγκών μας
- Οι κοινωνικές συνθήκες διαβίωσης
- Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου
- Η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων.
Το άγχος υπάρχει στον άνθρωπο κάθε εποχής και κάθε κοινωνίας, γιατί πάντα υπάρχει ο αγώνας για την επιβίωση και η ανησυχία για το άγνωστο. Για τους ειδικούς, το άγχος, σε λογικά όρια έντασης, είναι «απαραίτητο» για να μπορέσει το άτομο να ανταπεξέλθει στις πολλαπλές απαιτήσεις διαβίωσης, επιβίωσης και αποτελεσματικής λειτουργίας μέσα σε αυτόν τον κόσμο που ζούμε.
Παρόλα αυτά, το άγχος σήμερα θεωρείται η μεγαλύτερη «αρρώστια» της εποχής μας, γιατί ο σημερινός άνθρωπος υποφέρει, νιώθει φόβο, αβεβαιότητα και ανασφάλεια στη σύγχρονη κοινωνία. Ο Φρόυντ, άλλωστε, αναφέρει ότι «το άγχος είναι η κατάσταση της ψυχής κατά την οποία όλα τα οδυνηρά αισθήματα βρίσκονται συγκεντρωμένα».
Κάποιοι παράγοντες και προϋποθέσεις αντιμετώπισης ή απαλλαγής του άγχους είναι παρακάτω:
Αλλαγή τρόπου ζωής – οργάνωση της καθημερινότητας
Ο άνθρωπος για την αντιμετώπιση του άγχους του κρίνεται απαραίτητο να οργανώνει καθημερινά το πρόγραμμα που πρέπει να ακολουθήσει μέσα στη μέρα του. Πολλούς ανθρώπους, βέβαια, αυτή η εφαρμογή τακτικού προγράμματος τους αγχώνει και τους πιέζει. Ωστόσο, μέσα από στατιστικές έρευνες που είχαν υπάρξει στο παρελθόν, έχουμε ως αποτέλεσμα το μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων με την οργάνωση να νιώθουν καλύτερα, καθώς γνωρίζουν αυτά που πρέπει να πραγματοποιήσουν.
Ισορροπημένη διατροφή
Σημαντική κρίνεται η υιοθέτηση ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής, καθώς η διατροφή επηρεάζει τα επίπεδα άγχους και τη διάθεσή μας. Είναι γνωστό ότι το άτομο αν ακολουθήσει μία τέτοια διατροφή, δεν αυξάνει τα επίπεδα του άγχους του και του προσφέρεται επιπλέον η κατάλληλη ενέργεια για να μπορεί να ανταπεξέλθει πλήρως στο πρόγραμμά του, αφού έχει λάβει τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες και βιταμίνες.
Πίνουμε πολύ συχνά νερό (και άλλου είδους ροφήματα)
Η συχνή ενυδάτωση του οργανισμού είναι απαραίτητη για την υγεία του ανθρώπου, ειδικά σε καταστάσεις έντονου άγχους και στρες. Ο κάθε άνθρωπος πρέπει να φροντίζει ο ίδιος να ενυδατώνεται με αφεψήματα που περιέχουν μικρή ποσότητα καφεΐνης έως και καθόλου. Η επιλογή της καφεΐνης δεν βοηθάει να διαχειριστεί ο άνθρωπος το άγχος, καθώς αυξάνει τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης και προκαλεί διέγερση αυτού. Για αυτόν τον λόγο, η επιλογή ροφημάτων που έχουν χαλαρωτικές ιδιότητες είναι επιτακτική για να μπορεί να χαλαρώσει και να ηρεμήσει από κάθε γεγονός που τον αγχώνει.
Κοιμόμαστε καλά!
Ο ύπνος αποτελεί το πιο σημαντικό κομμάτι της ζωής του ανθρώπου, καθώς αυτός προάγει την ψυχική του υγεία. Αυτό φέρνει το αποτέλεσμα ότι, όταν ο άνθρωπος κοιμάται καλά, είναι πιο ευτυχής και πιο ήρεμος στη διάρκεια της μέρας του. Όμως, αντιθέτως, η στέρηση ύπνου μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη διάθεση του κάθε ανθρώπου.
Σωματική άσκηση
Η σωματική άσκηση είναι γνωστό ότι σχετίζεται με διάφορα ψυχολογικά οφέλη. Επηρεάζει άμεσα με θετικό τρόπο τη διάθεση των ανθρώπων και μειώνει τα επίπεδα στρες και έντασης. Ένας άνθρωπος που έχει επιλέξει να κάνει την κατάλληλη άσκηση για τον ίδιο ελαττώνει την ένταση που έχει, τον θυμό και την επιθετικότητα, καθώς λειτουργεί ως μηχανισμός απόσπασης της προσοχής από δυσάρεστες σκέψεις της καθημερινής ζωής. Έτσι, σταδιακά το άτομο βγαίνει κερδισμένο από τη διαδικασία αυτήν, καθώς ανακαλύπτει λύσεις, ενδυναμώνεται και μαθαίνει να διαχειρίζεται καλύτερα τα στρεσογόνα γεγονότα.
Ακούμε χαλαρωτική μουσική
Η χαλαρωτική μουσική –κυρίως η κλασική– είναι σίγουρο ότι μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο που περικλείεται από έντονο στρες και άγχος. Αυτού του είδους μουσικής έχει θετική επίδραση στον εγκέφαλο του ανθρώπου και έτσι μειώνει την αρτηριακή πίεση και την κορτιζόλη, που είναι μια ορμόνη που συνδέεται με το άγχος.
Το άγχος αποτελεί μάστιγα της εποχής μας και «αργοσκοτώνει» τον σύγχρονο άνθρωπο. Τα αίτια είναι πολλά και γνωστά. Χρειάζεται επίπονη προσπάθεια, επιστημονική και πνευματική ολοκλήρωση και επάνοδος του ανθρώπου σε κάποια εσωτερική ψυχική ομαλότητα, προσαρμοσμένη στις νέες συνθήκες ζωής, ώστε ν’ ανέβει το βιοτικό και πολιτιστικό επίπεδο των λαών. Έτσι, υπάρχουν ελπίδες να μειωθεί στο ελάχιστο το άγχος, που αποτελεί την «αρρώστια» της εποχής μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Christopher E. Kline, Ph.D., The bidirectional relationship between exercise and sleep: Implications for exercise adherence and sleep improvement, American Journal of Lifestyle Medicine (2014).
- Folkman, S., The Case for Positive Emotions in the Stress Process. Anxiety Stress, & Coping, 21, 3-14, (2008).
- Πώς να διαχειριστούμε το άγχος μας: 8+1 τεχνικές για μια πιο ήρεμη καθημερινότητα, lamberts.gr, διαθέσιμο εδώ
