Του Θάνου Κουλουβάκη,
Το καλοκαίρι ήρθε και οι μέρες μας έχουν ζεστάνει για τα καλά· έχουν ζεστάνει τόσο που η παρέα του κλιματιστικού φαντάζει παράδεισος – ιδίως αν βρίσκεστε ακόμη στην πρωτεύουσα ή σε κάποια πόλη της ενδοχώρας. Τις νύχτες, πάλι, δεν τις λες και δροσερές. Εξακολουθούν να έχουν την επίγευση των ζεστών ημερών και των υψηλών θερμοκρασιών. Συντροφιά τις όμορφες αυτές νύχτες μπορούν να μας κρατήσουν παγωμένες μπύρες, φίλοι και σύντροφοι, όμορφες μελωδίες. Επίσης, όμως, σπουδαία συντροφιά είναι οι καλές ταινίες.
Αποφάσισα, λοιπόν, να φτιάξω μια μικρή λίστα με τρεις ταινίες που διαδραματίζονται σε περασμένες δεκαετίες και έχουν – αν μη τι άλλο – κοινή θεματική. Αν είστε λάτρεις της δράσης, αλλά έχετε σιχαθεί τις ταινίες που απλώς πέφτει πιστολίδι, ακολουθούν αλλεπάλληλες βρισιές, οι πρωταγωνιστές είναι πάντοτε οι «καλοί της υπόθεσης» και κατά τα άλλα το σενάριο είναι ανύπαρκτο, αν θέλετε να ταξιδέψετε στην σκοτεινή Αμερική του παρελθόντος και τέλος, έχετε από τουλάχιστον δύο ώρες να διαθέσετε για την κάθε ταινία, τότε αυτή η λίστα είναι ό,τι πρέπει για εσάς.
Scarface (Ο Σημαδεμένος)
Βρισκόμαστε στην Αμερική της δεκαετίας του ‘80, την δεκαετία που χιλιάδες Κουβανοί μετανάστευσαν εκεί για να απομακρυνθούν από το καθεστώς της Κούβας. Ο Τόνι Μοντάνα, τον οποίο υποδύεται ο Αλ Πατσίνο, με τον φίλο του καταφτάνουν στο Μαϊάμι και ψάχνουν τρόπους να βγάλουν χρήματα. Σύντομα, καταλαβαίνουν ότι ο κόσμος των ναρκωτικών στην Αμερική αφενός είναι πολύ πιο ανοιχτός σε σχέση με την Κούβα – πράγμα που σημαίνει ότι είναι εύκολο να υπάρχεις εντός του – και αφετέρου μπορεί να τους αποφέρει αρκετά μεγάλα ποσά. Έχοντας αυτά στο μυαλό τους, δεν αργούν να κάνουν τις κατάλληλες γνωριμίες και να εδραιωθούν στο χώρο. Ωστόσο, η πλεονεξία και η υπεροψία του Τόνι δεν αργούν να φανούν· επίσης, καθίσταται εμφανές πως αυτή του η στάση καταλήγει να είναι καταστροφική για τους ανθρώπους που αγαπά. Η συγκεκριμένη ταινία δεν αποτελεί απλώς μια παρουσίαση των καρτέλ της κοκαΐνης και της ζωής ενός μαφιόζου. Εδώ βλέπουμε την ανθρώπινη πλευρά των «σκληρών», τους φόβους και τις εμμονές τους. Ο Τόνι έχει συναισθήματα, που έχουμε αισθανθεί κι εμείς. Από τη μια μας προκαλεί απέχθεια κι από την άλλη συμπόνια· και μέσα σ’ αυτό το κράμα συναισθημάτων είμαστε έτοιμοι να πιστέψουμε – έστω και για λίγο – ότι «the world is ours» (ήταν μικρό το spoiler).
Taxi Driver (Ο Ταξιτζής)
To Taxi Driver είναι ταινία του 1976, σε σκηνοθεσία Μάρτιν Σκορσέζε (σίγουρα – ή μάλλον ελπίζω να έχετε δει το «Νησί των καταραμένων» ή τον «Λύκο της Wall Street», ταινίες τις οποίες έχει επίσης σκηνοθετήσει ο ίδιος) και αποτελεί ένα διαμάντι του Αμερικάνικου κινηματογράφου. Ο Ταξιτζής ή Τράβις Μπικλ (aka ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο) είναι ένας άνθρωπος, ο οποίος έχει πολεμήσει στο Βιετνάμ και επιστρέφοντας στην Αμερική, αποφασίζει να κάνει αυτό το επάγγελμα, προκειμένου να διαχειριστεί τις αϋπνίες που τον βασανίζουν. Τυχαία, γνωρίζει την Μπέτσι και της Άιρις. Η Μπέτσι είναι μια γυναίκα φαινομενικά πετυχημένη, κοντά στα τριάντα· μια γυναίκα την οποία ο Τράβις ερωτεύεται, όμως η διαφορά στη νοοτροπία τους, καθώς και ορισμένοι λάθος χειρισμοί του την απωθούν από κοντά του. Η Άιρις, από την άλλη, είναι μια έφηβη πόρνη, την οποία ο Τράβις αποφασίζει να σώσει από το κύκλωμα πορνείας, στο οποίο έχει μπλεχτεί. Η απόρριψη που δέχτηκε ο Τράβις από την Μπέτσι ήταν, ουσιαστικά, η κινητήριος δύναμη για να προσπαθήσει να αλλάξει τον κόσμο – για να σώσει έστω και έναν άνθρωπο. Δεν είχε να περιμένει τίποτα από τη ζωή του και αποφάσισε να την αφιερώσει στη σωτηρία αυτού του κοριτσιού. Όσο κι αν δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τον Τράβις κατά τη διάρκεια της ταινίας, όσο εμμονικός ή παρορμητικός κι αν φαντάζει στα μάτια των θεατών, εν τέλει αποδεικνύεται ότι η αδικία ήταν κάτι που δεν μπορούσε να αντέξει.
The Irishman (Ο Ιρλανδός)
Η λίστα μας κλείνει με μια πολύ πιο σύγχρονη παραγωγή (2019), σε σκηνοθεσία Μάρτιν Σκορσέζε. Εντάξει, η επανεμφάνιση του Σκορσέζε νομίζω ότι είναι αναμενόμενη, όταν μιλάμε για τέτοιες ταινίες. Ας πούμε, λοιπόν, λίγα λόγια για την υπόθεση. Ο Φρανκ Σίραν, ο οποίος ήταν γνωστός εκτελεστής και συνεργάτης της μαφίας στη μεταπολεμική Αμερική, βρίσκεται πλέον στο γηροκομείο – σε μεγάλη ηλικία – και μας εξιστορεί, ουσιαστικά, ολόκληρη τη ζωή του. Στη συγκεκριμένη ταινία βλέπουμε αρχικά έναν άνθρωπο σκληρό, έναν ψυχρό δολοφόνο, ο οποίος νοιάζεται μονάχα για τα δικά του συμφέροντα. Έπειτα, ξεκινάμε να ανακαλύπτουμε κι άλλες πτυχές του Σίραν· πτυχές που μας εντυπωσιάζουν και διακρίνουμε εντός τους περίεργους – μα υπαρκτούς – κώδικες ηθικής. Πόσο εύκολο, όμως, είναι να διατηρήσει ένας τέτοιος άνθρωπος αυτούς τους κώδικες στη ζωή του; Η ίδια η πραγματικότητα – όπως αποδεικνύεται – μας κάνει να μοιάζουμε πιο κακοί άνθρωποι απ’ ό,τι είμαστε – ή απ’ ό,τι θα θέλαμε να είμαστε.
