Του Δημήτρη Τόλια,
Μια κανονική ζωή και ένας καλά κρυμμένος εαυτός. Ένα «εγώ» που φωλιάζει στην κοινοτική αγκαλιά, στο χάδι της άφεσης των ευθυνών, στην εξομολόγηση των ανεπίτευκτων προσδοκιών. Άλλος ένας νέος στην πόλη, άλλη μια επιστροφή στο χωριό, με βαλίτσες άδειες που δέχονται να γεμιστούν μόνο εκεί, πίσω. Μια οικογένεια που σπέρνει σε μια χώρα που αδειάζει, σε μια κοινωνία που ο ήλιος δε δύει, δεν ανέτειλε ποτέ.
Είναι ο τόπος αυτός ο περιούσιος, είναι η προσμονή του «χθες», είναι πάντα η παντοτινή εφηβεία. Η νοσταλγία για επιστροφή, ένα φάντασμα που θα στοιχειώνει κάθε λάθος, κάθε πάθος που σε βρίσκει εκεί που σε χάνει το αύριο, η εξέλιξη, η πρόοδος. Και ύστερα στη στραβή, στραβός δεν είσαι, μα περιούσιος. Εσύ, ο έφηβος, ψάχνεις απεγνωσμένα το μητρικό χάδι, το «όλα θα πάνε καλά». Μα δεν είναι ακριβώς αυτό. Αναζητάς ίσως την αγαπημένη σου τη φράση: «Δε φταις εσύ, οι άλλοι σε ζηλεύουν». Τότε, όλα επιστρέφουν.
Μα έξωθεν, δεν επεστράφη τίποτα. Και αναρωτιέσαι πού είναι «εκείνοι», οι βάρβαροι που με ζηλεύουν; Πού είναι εκείνοι οι βάρβαροι σαν κάποια λύση· να νοηματοδοτήσουν την πραγματικότητα, ρηματικά να χαράξουν τα όρια, να βρεις τους κακούς που σε ζηλεύουν; Τους βρήκες σε Άγγλους, σε Αμερικάνους, σε Εβραίους, σε Μασόνους, τους έχασες στο σύστημα, στη διαπλοκή, στους προδότες. Αυτά τα υποκείμενα, τα αντικείμενα της νοερής κριτικής που σε συνθέτουν, που σου γεμίζουν με άφθονο νερό τη θάλασσα της κάθαρσης.
Μα εσωτερικά, η κάθαρση δεν έρχεται ποτέ. Η στιγμή που σε βρίσκει στο μεταίχμιο, ακόμη εκεί, στη θάλασσα, σε μια παραλία, εκεί που το σύμπαν χάνεται, παγώνει. Τότε που τα έχεις όλα, γνωρίζοντας πως δεν έχεις τίποτα. Μέσα στην ξάπλα, στην ανεμελιά, στη μουσική, εκεί που εσωτερικά δεν υπάρχει τίποτα. Εκεί που όχι μόνο ξέρεις πως δεν έχεις τίποτα, αλλά κυρίως δε σκοπεύεις να κάνεις τίποτα.
Παγώνεις στην πρώτη ερώτηση, «τι έχεις κάνει στη ζωή σου;». Μα πώς ο περιούσιος, ο καλός, ο αγαθός, ο ζηλευτός είναι κενός; Έμαθες πως είσαι μαχητής, ήρωας. Εσύ, ο έφηβος, ψάχνεις τώρα το πατρικό σου χάδι, την αγαπημένη σου φράση. «Είσαι ο καλύτερος απ’ όλους». Μα δεν είναι ακριβώς αυτό. Αναζητάς ίσως κάτι πιο θεμελιακό. Δεν επιστρέφει τίποτα και αναρωτιέσαι, που είμαι «εγώ»;
Ποιοι μας κλέψανε τα «εγώ» μας; Μήπως δεν είναι οι βάρβαροι, μήπως είναι μες το σπίτι σου ο εχθρός; Τον αναζητάς στην ελίτ, στην πολιτική ηγεσία, στους εφοπλιστές και τον χάνεις στους Προέδρους, στους Τραπεζίτες, στους μειοδότες. Και βλέποντας τον χρόνο να ολισθαίνει σε ένα χάος, στην πολλαπλότητα που απλώνεται στο διάβα σου, πλημμυρίζεις με το άγχος. Ψάχνεις τον Θεό, τρέχεις ξανά πίσω στην κοινότητα για να κλειστείς στο εγωκεντρικό σου καβούκι. Θες την εφήμερη γαλήνη της μεταφυσικής εξήγησης, την κοινοτική αγκαλιά που θα σε σφραγίσει στο «εγώ», ξανά.
Μα θα βγεις ξανά. Στο φανάρι, κολλημένος στην κίνηση, στη φασαρία, ξένος από τους ανθρώπους, ξένος από εσένα. Πάλι σου κλέψανε το «εγώ»; Θα τρέξεις στο σύμβολο, στο μαντίλι να σκουπίσεις το δάκρυα και στο ξύλο να στηρίξεις την ψυχή σου. Εσύ, ο έφηβος, αναζητάς τώρα το χάδι της συνείδησής σου, έναν δομημένο λόγο που θα σε σώσει από τη βίαιη τροπή της μοίρας. Και σε σώζει, μα δεν είναι ακριβώς αυτό. Αναζητάς την αλήθεια. Δεν επέστρεψε τίποτα και αναρωτιέσαι, ποιος είμαι «εγώ»;
Τώρα, ένας ανήλικος αναζητά τον εαυτό του. Εκείνον που δε θέλησες ποτέ να βρεις. Αυτόν που έκρυψες κάτω από την περικεφαλαία, εκείνον που σταύρωνες κάθε Κυριακή για να καλύπτεις το κενό της έλλειψής του. Και όταν από το κενό που άφηνες έμπαινε ο αέρας της μοίρας, αναζητούσες το σπασμένο παράθυρο σε φαντασιακούς εχθρούς που σε ζηλεύουν και σε υποδουλώνουν. Μα στην πραγματικότητα, παράθυρο δεν υπήρχε ποτέ. Μόνο η αδειανή σκιά του εαυτού σου, να γυροφέρνει στους τέσσερις τοίχους της κοινότητάς σου. Στο σαλόνι που δεν υπάρχουν ευθύνες, που πάντα κάποιος άλλος φταίει για όσα δεν πετυχαίνεις και όχι εσύ ο ίδιος.
Ήρθε η στιγμή να γνωρίσεις τον εαυτό σου; Για μια νέα ταυτότητα, ανοιχτή στη διαμόρφωση, ανοιχτή στην πολλαπλότητα της κοινωνικής πραγματικότητας. Μακριά από πρώτες αιτίες και απόλυτες αλήθειες, μακριά από φανταστικούς εχθρούς. Εκεί που δεν υπάρχει τίποτα δεδομένο, παρά μόνο λόγοι που σε επικαθορίζουν, σε διεκδικούν. Σε έναν κόσμο που δε χωρίζεται από καλούς και κακούς. Σε έναν κόσμο που το να υπεκφεύγεις από τα προβλήματά σου ταξιδεύοντας στη φύση, στο χωρίο, δε θα σε πάει παρά μόνο εφήμερα στον παράδεισο.
Γεννήθηκε το 1998 και μεγάλωσε στον Ωρωπό Αττικής. Είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Πολιτικών Επιστημών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ενώ έχει φοιτήσει και για ένα έτος στο ίδιο τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Είναι λάτρης της πολιτικής ιστορικής ανάλυσης και έρευνας. Ασχολείται με την ανίχνευση της διαδικασίας διάδοσης και τις επιδράσεις των πολιτικών ιδεών στην κοινωνία τόσο στο παρελθόν όσο και φυσικά στο σήμερα.
