Της Σοφίας – Ζωής Παράσχου,
Η «πανούκλα» των τελευταίων δεκαετιών, που εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς και απειλεί να αφανίσει κάθε απομεινάρι αξιοπρέπειας και σεβασμού προς την ίδια μας τη ζωή, ακούει στο όνομα «εμπόριο οργάνων». Η «ασθένεια» αυτή, έχει παγκόσμιο χρώμα. Θα μπορούσε κανείς να την παρομοιάσει με ένα θεατρικό έργο που βρίσκεται εδώ και δεκαετίες σε περιοδεία και στο οποίο πρωταγωνιστούν τα ίδια άτομα: διαπλεκόμενοι χειρουργοί, αρχηγοί εγκληματικών οργανώσεων, δότες, λήπτες, «travelagents», όπως ονομάζονται, οι οποίοι εντοπίζουν και μεταφέρουν τα πιθανά θύματα και άλλοι πολλοί καλοπληρωμένοι ηθοποιοί και θεατές, οι οποίοι χειροκροτούν στο τέλος, κάθε, μα κάθε, φορά. Ποια, άραγε, είναι η πλοκή αυτού του έργου; Ποια είναι τα θύματα του και πως μπορεί επιτέλους να «κατέβει» από τις παγκόσμιες θεατρικές σκηνές;
Τα συνήθη θύματα, οι στόχοι, με άλλα λόγια, είναι άτομα ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ή με τεράστιες οικονομικές δυσκολίες. Το έργο συνήθως εξελίσσεται ως έξης: ο «υπεύθυνος επικοινωνίας» αυτού του σκοτεινού συστήματος, προσεγγίζει άτομα και τους τάζει υπέρογκα χρηματικά ποσά, μια λύση σε κάθε τους πρόβλημα, με άλλα λόγια, αν συμφωνήσουν να δωρίσουν (!) κάποιο όργανο τους (συνήθως στοχεύονται τα νεφρά). Αρχικά, μοιάζει με μια πράξη όχι και τόσο ύποπτη. Μια επιλογή, μια απόφαση που ο καθένας, σε ανάγκη, θα μπορούσε να πάρει. Όταν όμως προσθέσουμε στην εξίσωση και τα εξής στοιχεία, το σκοτάδι αρχίζει να αχνοφαίνεται: όχι μόνο υπάρχει παραπληροφόρηση ως προς το είδος της επέμβασης και τις συνέπειες της, όχι μόνο δεν φθάνουν ποτέ στα χέρια τους τα υποσχεθέντα χρήματα -παρα μόνο, και αν, ένα μικρό πόσο-, αλλά συνήθως οι δότες καταλήγουν νεκροί αφού δεν μπορεί να τους παρασχεθεί – ή δεν επιλέγεται – η απαραίτητη μετεγχειριτική φροντίδα. Αντιμετωπίζουμε, λοιπόν, ένα φρικτό σκηνικό: την εμπορευματοποίηση της ανθρώπινης υπόστασης και τον εκμηδενισμό της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς την ανθρώπινη ζωή. Πόσο; Πόσο άραγε κοστίζει ένας άνθρωπος;
Εκτός από την προαναφερθείσα τακτική, στο πλαίσιο του εμπορίου οργάνων, μπορούμε να διακρίνουμε άλλο ένα έγκλημα που συνήθως διαπράττεται: το γνωστό ως “human trafficking”, δηλαδή εμπόριο ανθρώπων, συνήθως με σκοπό την κλοπή των οργάνων τους. Κάθε μέρα, μια οικογένεια χάνει το παιδί της που έχει θύμα απαγωγής με σκοπό να του αφαιρεθούν τα όργανα. Κάθε μέρα, άτομα από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες εξαφανίζονται και δεν τους ξαναβλέπει ποτέ κανείς, χάνονται από προσώπου γης σαν να μην υπήρξαν ποτέ. Και όλοι σιωπούν… Ένα σκοτεινό μυστικό σε πολλές γειτονιές και μεριές του κόσμου… Αλήθεια, πόσο; Πόσο, τελικά, κοστίζουμε;
Και το έργο αυτό συνεχίζει την περιοδεία του!
Και παίζεται, και ξαναπαίζεται δίχως σταματημό!
Και όλοι σιωπούν!
Και μερικοί χειροκροτούν!
Και μερικοί εξαπατώνται!
Και μερικοί χάνουν κάθε ίχνος αξιοπρέπειας που τους έχει μείνει, κάθε ίχνος σεβασμού προς τον εαυτό τους.
Και μερικοί συνεχίζουν να εξισώνονται με εμπορεύματα!
Και μερικοί αντιδρούν σε αυτό, ζητούν να «κατέβει» το έργο, να μη χρηματοδοτείται πλέον. Ζητούν να υπάρξει σωστή ενημέρωση τόσο γύρω από το διεφθαρμένο σύστημα εξαπάτησης που κυριαρχεί όσο και γύρω από τους «διαυγείς» και «καθαρούς» τρόπους οικειοθελούς δωρεάς οργάνων. Ζητούν να υπάρχει έλεγχος σε νοσοκομεία, σε γιατρούς που είναι ύποπτοι ηθοποιοί. Ζητούν να ενισχύσουν οι χώρες τους πολίτες τους να γίνονται δωρητές όταν πλέον τα όργανα δεν μπορούν να στηρίξουν τους ίδιους, έτσι ώστε, με νόμιμους και τίμιους τρόπους να καλυφθούν οι πραγματικές ανάγκες των ασθενών. Ζητούν την ενημέρωση των παιδιών, την διαπαιδαγώγηση τους για να εξασφαλίσουν την αυτοπροστασία τους.
Και όλοι αυτοί που τα ζητούν αυτά, δεν χειροκροτούν… Γιατί το χειροκρότημα, ο δυνατό κρότος από τις παλάμες των χεριών τους, θα έρθει μόνο όταν ο νόμος ταξιδέψει στις σκιές που το σύστημα αυτό λειτουργεί και μόνο όταν η εμπορευματοποίηση της ανθρώπινης υπόστασης θα είναι άβατη και μεμπτή, όπως αυτονόητα θα έπρεπε. Και τότε, ναι, το χειροκρότημα θα είναι γερό. Θα είναι συνεχές και, ω ναι, θα διαπεράσει κάθε σύνορο και κάθε ήπειρο! Όρκος σιωπής, τέλος!
Γεννηθείσα το 1999. Είναι φοιτήτρια Νομικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από πολύ μικρή ηλικία, ξεκίνησε να ασχολείται με διάφορες δραστηριότητες, εκ των οποίων ξεχώρισε τα debate και την αρθρογραφία. Συμμετέχει ενεργά σε μοντέλα προσομοιώσεων, ενώ ήταν αρχισυντάκτρια και αρθρογραφούσε τακτικά στην εφημερίδα του σχολείου της. Ιδιαίτερα πεδία ενδιαφέροντός της αποτελούν η Μέση Ανατολή και τα κοινωνικά ζητήματα.
