Του Γιάννη Τσορτανίδη,
Το πρόβλημα του υπερπληθυσμού στον πλανήτη μας φαίνεται πως απασχολούσε τον κόσμο και στις απαρχές του, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία. Κάποτε η Γαία ζήτησε από τον Δία να την απαλλάξει μερικώς από το βάρος των ανθρώπων, κι εκείνος προκάλεσε τον Θηβαϊκό πόλεμο, που έφερε μια πρόσκαιρη μείωση του πληθυσμού.
Καθώς, όμως, επανήλθε σταδιακή πλήθυνση, ο Μώμος, γιος της Νύχτας, έδωσε στον Βασιλιά του Ολύμπου δύο συμβουλές: να γεννήσει μια πανέμορφη θυγατέρα και να παντρέψει τη Νηρηίδα Θέτιδα με κάποιον από το γένος των Βροτών. Πράγματι, από την ένωση του Δία με τη Λήδα γεννήθηκε η Ωραία Ελένη, ενώ ο κοινός θνητός Πηλέας νυμφεύθηκε τη Θέτιδα. Το ανθρώπινο γένος είχε μόλις παγιδευτεί στα γρανάζια του Τρωικού Πολέμου, που με τις αμέτρητες απώλειες ζωών θα οδηγούσε στην εκ νέου μείωση του πληθυσμού για την ανακούφιση της Μητέρας Γης.
Ο γάμος της Θέτιδας με τον Πηλέα τελέστηκε στο Πήλιο και εκτός από ανθρώπους παρευρέθηκαν όλοι οι θεοί, εκτός από την απρόσκλητη Έριδα -τη γενναία αλλά και πανάθλια (κατά την Ησιοδική αφήγηση)- κόρη της Νύχτας. Εντούτοις, η Έρις κατόρθωσε να δικαιώσει τη φήμη της. Για να εκδικηθεί την προσβολή, αποφάσισε να κάνει ούτως ή άλλως αυτό για το οποίο φοβούνταν οι υπόλοιποι θεοί και δεν την είχαν προσκαλέσει, δηλαδή να υπερασπιστεί την ιδιότητα που αντιπροσώπευε και να σπείρει τη διχόνοια ανάμεσά τους. Πέταξε στο μέσο της γαμήλιας γιορτής ένα λαμπερό, χρυσό μήλο με την προτροπή να δοθεί ως βραβείο στην ομορφότερη μεταξύ των θεών. Η Ήρα, η Αθηνά και η Αφροδίτη έσπευσαν να διεκδικήσουν τα πρωτεία. Ο Δίας για ευνόητους λόγους αρνήθηκε να επωμιστεί το βάρος της απόφασης και φρόντισε να παραδώσει το αξίωμα σε κάποιον θνητό που θεωρούσε δίκαιο. Για τον λόγο αυτό έστειλε τον Ερμή στην οροσειρά της Ίδης, στην Τρωάδα.
Εκεί έβοσκε αμέριμνος τα πρόβατα του πατέρα του ο νεαρός Πάρης. Το σημαδιακό όνειρο που είχε δει η μητέρα του -δεύτερη σύζυγος του βασιλιά Πριάμου- Εκάβη, λίγο πριν τον γεννήσει, στάθηκε αφορμή για την εγκατάλειψή του ως νεογνό στο βουνό. Ο Πρίαμος, αφού πρώτα συμβουλεύθηκε τον Αίσακο (σπουδαίο ονειροκρίτη και γιο από την πρώτη του σύζυγο Αρίσβη) ανέθεσε το δυσάρεστο καθήκον σε κάποιον δούλο, τον Αρχέλαο: αυτός αρχικά άφησε τον μικρό πρίγκηπα έκθετο στα δάση της Ίδης, και όταν μετά από πέντε ημέρες τον βρήκε ζωντανό να βυζαίνει μια αρκούδα, τον πήρε υπό την προστασία του.
Όταν κατέφθασε ο Ερμής οδηγώντας τις τρεις θεές με το λαμπρό του άρμα, ο Πάρης τρόμαξε και έσπευσε να το βάλει στα πόδια. Ο αγγελιαφόρος των θεών τον σταμάτησε και του μετέφερε τη βουλή του Διός. Ο Πάρης σάστισε μπροστά στη θέα του υπερφυσικού κάλλους των τριών θεών, που φρόντισαν μάλιστα πριν παρουσιαστούν μπροστά του να λουστούν στα καθάρια νερά των πλούσιων πηγών της Ίδης. Οι διαγωνιζόμενες άρχισαν να εξαπολύουν προσβολές μεταξύ τους και προέβαλαν τα χαρίσματά τους. Η Ήρα, με μια παραπάνω δόση εξουσίας που διέθετε ως γυναίκα του παντοδύναμου Δία, του έταξε να τον χρίσει βασιλιά της Ευρώπης και της Ασίας. Η Αθηνά, με τα λαμπερά μάτια και το επιβλητικό της δόρυ, υποσχόταν να τον κάνει δεινό και ανίκητο πολεμιστή. Η Αφροδίτη, που σκορπούσε τον πόθο σε θνητούς και αθανάτους, εμφανίστηκε στολισμένη με μοσχομυριστά λουλούδια και ντυμένη με πολύχρωμα πέπλα που της είχαν υφάνει οι Ώρες και οι Χάριτες. Υποσχέθηκε να δώσει στον νεαρό την ομορφότερη γυναίκα στον κόσμο.
Θαμπωμένος από την ανείπωτη ομορφιά της θεάς του έρωτα και μεθυσμένος από την προσδοκία να σμίξει με την πολυθρύλητη για την ομορφιά της Ελένη, ο Πάρης έδωσε το μήλο στην Αφροδίτη. Η απόφασή του εξόργισε την Ήρα και την Αθηνά, που έγιναν αυτοστιγμεί ορκισμένες εχθροί της Τροίας και προστάτιδες των Αχαιών στον επερχόμενο Ιλιαδικό πόλεμο. Όσο για την Αφροδίτη, εκπλήρωσε την υπόσχεσή της δίνοντας στον Πάρη την ευκαιρία να απαγάγει την Ελένη από το βασίλειο της Σπάρτης και η πράξη του αυτή αποτέλεσε το έναυσμα της Τρωικής εκστρατείας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ι.Θ. Κακριδής (1986), Ελληνική Μυθολογία, τόμος 5: Ο Τρωικός Πόλεμος, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών.
- Gustav, Schwab (2021), Greek Myths Taschen, Koln: GmbH.
- Κ. Κερένυι (2016), Η Μυθολογία των Ελλήνων, Αθήνα: Εστία.
- Π. Κοντομίχης (1980), Ησιόδου Έργα, Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
