Της Κωνσταντίνας Στάμου,
1715: Το Λονδίνο στέκεται μάρτυρας μιας ολικής έκλειψης ηλίου, γνωστή ως “Halley’s Eclipse”. Εμπνευστής του ονόματος αυτού αποτέλεσε ο Edmond Halley (1656–1742), ο ίδιος άνθρωπος που προέβλεψε την εμφάνισή της με ακρίβεια. Έδρα της έρευνάς του αποτέλεσε το Λονδίνο και, μάλιστα, σχεδίασε έναν χάρτη με την προβλεπόμενη διαδρομή, που θα ακολουθούσε η έκλειψη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ως αποτέλεσμα, μας κληροδοτήθηκε η χαρτογραφημένη πορεία του φαινομένου με τίτλο “Total solar eclipse” (ολική ηλιακή έκλειψη). Επρόκειτο για ένα σπάνιο φυσικό φαινόμενο που χαρακτηρίζεται από την εσωτερική ταύτιση του δίσκου της σελήνης με τον ηλιακό δίσκο, μια ενέργεια που καθιστά δύσκολη την ακτινοβολία ηλιακού φωτός για μερικά λεπτά. Σύμφωνα με την πρόβλεψη, το φαινόμενο στη Βρετανία θα εκτεινόταν από το Cornwall στα νοτιοδυτικά προς το Lincolnshire και το Norfolk στα ανατολικά. Φυσικά, από τη μεγάλη αυτή έκταση δεν έλειψε η Ιρλανδία και, ειδικότερα, το Δουβλίνο, όπου και μαζεύτηκε μεγάλο μέρος του πληθυσμού για να παρακολουθήσει το μοναδικό φαινόμενο. Εν τέλει, κορωνίδα της πορείας του Edmound Halley αποτέλεσε η κατάκτηση του τίτλου του «Δεύτερου Διακεκριμένου Αστρονόμου» (“Second Astronomer Royal”) το έτος 1720.
1837: Πραγματοποιούνται εγκαίνια του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ή συντόμως ΕΚΠΑ). Το ανώτατο αυτό εκπαιδευτικό ίδρυμα οφείλει τη δημιουργία του στο βασιλικό διάταγμα του Όθωνα, στις 24 Απριλίου 1837, γνωστό ως «Περί συστάσεως του Πανεπιστημίου», όπου και σε αυτό οφείλεται και η αρχική του επωνυμία ως «Πανεπιστήμιον του Όθωνος». Εδαφικά κατέχει τη δεύτερη θέση μετά το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αλλά βρίσκεται στην πρώτη θέση στον πανεπιστημιακό χώρο της Βαλκανικής Χερσονήσου. Αρχικά, στεγάστηκε στο νεοκλασικό κτήριο στη βορειοανατολική πλευρά της Ακρόπολης, το οποίο σήμερα τελεί χρέη Μουσείου του Πανεπιστημίου. Η ένωσή του με το «Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο» χρονολογείται το 1932, ενώ το πλέον Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών κατείχε την αποκλειστικότητα στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έως τις αρχές του 20ού αιώνα. Το 1887, πάρθηκε από τη Σύγκλητο η απόφαση για τη δημιουργία του λαβάρου, εργασία που ανατέθηκε στους ζωγράφους Νικόλα Γύζη και Γεώργιο Ιακωβίδη. Το ΕΚΠΑ αντιπαρατίθεται στη σύγχρονη εμπορευματοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και θέτει ως πρωταρχικούς του σκοπούς την ουσιαστική μόρφωση του μεγάλου αριθμού φοιτητών του, καθώς και την ισότιμη παροχή ευκαιριών σε αυτούς. Το πανεπιστήμιο έχουν τιμήσει με πολλές εθνικές διακρίσεις τμήματα, όπως της νομικής, της χημείας, της μουσικής κ.α. Τέλος, αξιοσημείωτες είναι οι εθελοντικές δράσεις που πραγματοποιεί το εκπαιδευτικό ίδρυμα, οι οποίες είναι προσιτές σε όλον τον κόσμο σχετικά με το περιβάλλον, τη γενικότερη ενημέρωση κ.α.
1921: Διαιρείται η Ιρλανδική νήσος στη Βόρεια Ιρλανδία και τη νεοσύστατη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Αν ένα πράγμα είναι αυτό που χαρακτηρίζει την ιστορία της Ιρλανδίας, θα λέγαμε ότι είναι τα 900 χρόνια της κατοχής της από τους Βρετανούς, έπειτα της κατακτήσεώς της από τον βασιλιά Ερρίκο Β΄ το 1172. Κατά το 1600, ο επιβαλλόμενος από τον Κάρολο Α΄ Προτεσταντισμός, γίνεται το κύριο πρόβλημα των καθολικών Ιρλανδών και κεντρικός άξονας της επακόλουθης επανάστασής τους. Τελικά, η υπεροχή του Προτεσταντισμού καθιέρωσε τη θέση της για αρκετό καιρό ακόμη. Το 1916 πραγματοποιείται ο δεύτερος ξεσηκωμός των Ιρλανδών ενάντια των Βρετανών, αλλά αυτή τη φορά, σε συνδυασμό με τη θρησκευτική δυσαρέσκειά τους, υπήρχε ζήτημα στο εθνικό κοινοβούλιο (το οποίο, τελικά, απαρτίστηκε από κοινού με Βρετανούς, αλλά και 85 Ιρλανδούς εθνικιστές). Η αποτυχία της Βουλής αυτής γίνεται εμφανής στην αναγκαστική μετανάστευση πολλών Ιρλανδών προς την Αμερική και στην καθημερινή εξαθλίωση των απομενόντων. Η επανάσταση για ακόμη μια φορά καταπνίγεται από τα Βρετανικά στρατεύματα και δεκαπέντε ηγέτες της εξεγέρσεως σφαγιάζονται. Το 1918, ένα νέο κόμμα εμφανίζεται κι εκλέγεται, το Sinn Féin υπό τον Ίμον ντε Βαλέρα, που με την υποχώρησή του από το εθνικό Κοινοβούλιο του Γουέστμινστερ, διεκδικεί πολιτικά θέση στο Δουβλίνο. Οι πολεμικές συγκρούσεις δήλωσαν για ακόμη μια φορά παρούσες. Τελικά, όμως, το 1921 ιδρύεται το Ελεύθερο Ιρλανδικό Κράτος, με τη διχοτόμηση της Ιρλανδίας. Έναν χρόνο αργότερα, φονεύεται ο αρχηγός του κράτος, ο Μάικλ Κόλινς. Εν τέλει, όμως, το 1937, το Ελεύθερο Ιρλανδικό Κράτος αποκτά πλήρη κυριαρχία και ανεξαρτησία από τη Βρετανία και μετονομάζεται σε Έιρε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Edmond Halley: An Extraordinary Scientist and the Second Astronomer Royal, Space.com, διαθέσιμο εδώ
- Solar eclipse of May 3 -1715, Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Athens Culture Net, διαθέσιμο εδώ
- Ιστορία και Προοπτικές, UOA.gr, διαθέσιμο εδώ
- Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, openarchives.gr, διαθέσιμο εδώ
- 900 χρόνια καίει η φωτιά του μίσους, Τα Νέα, διαθέσιμο εδώ
- Χρονικό πολέμου και ειρήνης, Ο Ριζοσπάστης, διαθέσιμο εδώ
