25.4 C
Athens
Τετάρτη, 8 Μαΐου, 2024
ΑρχικήΔιεθνήΗ δολοφονία του Υποστράτηγου Σουλεϊμανί: μια ακόμη αφορμή για αναζωπύρωση του αντιαμερικανισμού

Η δολοφονία του Υποστράτηγου Σουλεϊμανί: μια ακόμη αφορμή για αναζωπύρωση του αντιαμερικανισμού


Του Νικόλα Ζερζελίδη,

Στις 3 Ιανουαρίου οι ΗΠΑ προχώρησαν σε μια απρόσμενη αεροπορική επιδρομή στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, η οποία είχε ως στόχο τη δολοφονία του Ιρανού Υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί, επικεφαλής της δύναμης των Κουντς, υπεύθυνης για τη διεκπεραίωση επιχειρήσεων των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν στο εξωτερικό. Ο συγκεκριμένος στρατηγός διέθετε τεράστια επιρροή τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό και αποτελούσε έναν από τους κύριους υπεύθυνους χάραξης εξωτερικής πολιτικής του Ιράν στη Μέση Ανατολή. Για τον ιρανικό λαό λατρευόταν σαν εθνικός ήρωας, κυρίως για τη δράση του και τις επιτυχίες του σε πεδία μάχης. Παράλληλα, στα θύματα συγκαταλέγεται και ο Ιρακινός πολιτικός και στρατιωτικός αξιωματούχος, Αμπού Μαχντί αλ Μουχάντις, που συνόδευε τον Υποστράτηγο Σουλεϊμανί στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης.

Η συγκεκριμένη πράξη, προερχόμενη από τη διαταγή του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αποτελεί ένα ακόμα δείγμα επίδειξης της παγκόσμιας επιρροής και στρατιωτικής ισχύος των ΗΠΑ. Ανέγειρε όμως ένα νέο κύμα αντιαμερικανισμού, τόσο ανάμεσα στον ιρανικό κόσμο όσο και στη σιιτική πλειοψηφία του Ιράκ. Ο αντιαμερικανισμός προσδιορίζεται ως ένας συγκεκριμένος τρόπος σκέψης, ως στάση ή συμπεριφορά απόρριψης και έντονης εχθρότητας προς τον πολιτισμό, την κοινωνία και ιδιαίτερα προς την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ με πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την ανάμειξή τους στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών.

Ο αντιαμερικανισμός στην περίπτωση του Ιράν αλλά και άλλων μουσουλμανικών χωρών είναι θρησκευτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα. Η ισλαμική θρησκοληψία στο Ιράν και σε άλλες ομοειδείς χώρες είναι άμεσα συνδεδεμένη με αντιαμερικανικά συναισθήματα, διότι οι θρησκευόμενοι μουσουλμάνοι ή ισλαμιστές φονταμενταλιστές θεωρούν πως οι θρησκευτικές τους αξίες και παραδόσεις τίθενται σε κίνδυνο από τη διαφαινόμενη ηγεμονική πολιτισμική επιρροή των ΗΠΑ. Παράλληλα, τα αρνητικά συναισθήματα προς τις ΗΠΑ που κυριαρχούν σε διάφορες μουσουλμανικές χώρες της Μέσης Ανατολής οφείλονται στη στήριξη που απολαμβάνει το Ισραήλ από τις ΗΠΑ και την επέμβασή τους στο Ιράκ. Τα γεγονότα αυτά αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα των αντιαμερικανικών συναισθημάτων μιας μερίδας του Μουσουλμανικού κόσμου. Συνολικά, ο θρησκευτικός αυτός αντιαμερικανισμός σχετίζεται με την έκφραση της διαφορετικότητας του ισλαμικού στοιχείου, ο οποίος με στρατιωτικού τύπου πλήγματα των ΗΠΑ, όπως αυτό της δολοφονίας του Υποστράτηγου Σουλεϊμανί, είχε ως αποτέλεσμα τη συσπείρωση του ιρανικού λαού και την ενίσχυση του εθνικού στοιχείου στη βάση ενός πληγωμένου ιρανικού πατριωτισμού.

Ο αντιαμερικανισμός στο Ιράν δεν αποτελεί όμως καινούριο φαινόμενο, αλλά αποτελεί βασικό άξονα της κρατικής πολιτικής. Ξεκίνησε με την ανατροπή του δημοκρατικά εκλεγμένου πρωθυπουργού, Μοχάμεντ Μοσαντέκ το 1953 έπειτα από πραξικόπημα που ενορχηστρώθηκε από τις αμερικανικές και βρετανικές μυστικές υπηρεσίες. Ο λόγος ήταν η απόφαση του Μοσαντέκ να εθνικοποιήσει την ιρανική πετρελαϊκή βιομηχανία. Το πραξικόπημα επανέφερε στην εξουσία το Σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί. Η ιρανική επανάσταση του 1979 υπό τη μορφή διαδηλώσεων και απεργιών που ανάγκασε το Σάχη να εγκαταλείψει τη χώρα και να φέρει την τοποθέτηση του Αγιατολάχ Χομεϊνί ως ανωτάτου πολιτικού και θρησκευτικού ηγέτη της χώρας αποτελεί ένα ακόμα δείγμα του αντιαμερικανισμού που επικρατούσε στη χώρα. Ο αντιαμερικανισμός έχει εκφραστεί και με βίαιες ενέργειες, όταν επαναστάτες Ιρανοί φοιτητές προχώρησαν σε κατάληψη της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Τεχεράνη του Ιράν και κράτηση 52 Αμερικανών διπλωματών ως ομήρους λόγω της παρατεταμένης ανάμειξης των ΗΠΑ στην ιρανική πολιτική.

Ο αντιαμερικανισμός, συνολικά, αποτελεί υποπροϊόν της παντοδυναμίας και επεμβατικής εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ στο εσωτερικό άλλων χωρών. Θα συνεχίσει να υφίσταται εφόσον οι ΗΠΑ συνεχίζουν να δρουν μονομερώς και να προχωρούν σε αμφιλεγόμενες ενέργειες χωρίς εμφανή στρατηγικό στόχο, όπως η δολοφονία του Σουλεϊμανί. Τέτοιες ενέργειες, αντί να ενδυναμώνουν τη θέση και επιβλητικότητα των ΗΠΑ στο εξωτερικό, την διχάζουν στο εσωτερικό και την καθιστούν ακόμα πιο μισητή σε χώρες της Μέσης Ανατολής, όπου η δράση και η ανάμειξη των ΗΠΑ είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με άλλες περιοχές του κόσμου.


Νίκος Ζερζελίδης

Είναι διεθνολόγος, 26 χρονών και κατάγεται από το Κιλκίς. Απόφοιτος του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών του σπουδών, συμμετείχε σε πολυάριθμα συνέδρια-προσομοιώσεις διεθνών και ευρωπαϊκών θεσμών τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Έκανε πρακτική στη Διεθνή Αμνηστία στην Αθήνα αλλά και δύο προγράμματα Εράσμους για σπουδές και εθελοντισμό στην Τσεχία και στην Πορτογαλία αντίστοιχα. Τον Ιούνιο του 2019 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν της Ολλανδίας στις Πολιτικές Επιστήμες με εξειδίκευση στον Εθνικισμό, στις Εθνοτικές Συγκρούσεις και την Ανάπτυξη. Μιλάει 5 ξένες γλώσσες. Αυτή την περίοδο υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία στο Πυροβολικό Σώμα του Ελληνικού στρατού.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ