Του Πάνου Ιορδανίδη, 5 Νοεμβρίου έως 11 Νοεμβρίου, Εβδομάδα 45η
100 χρόνια μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων της Ημέρας Ανακωχής, οι ηγέτες του κόσμου βρίσκονται στο Παρίσι για την τελετή μνήμης που παρατίθεται στη γαλλική πρωτεύουσα. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, από το βήμα της τελετής, κατέκρινε τον αυξανόμενο παγκόσμιο εθνικισμό και τις πολιτικές που «βάζουν τη χώρα μας πάνω από τις άλλες», την ίδια στιγμή που Τραμπ και Πούτιν βρίσκονταν εκεί. Εντάσεις βέβαια από τις δηλώσεις Τραμπ-Μακρόν είχαν δημιουργηθεί τις προηγούμενες μέρες, μετά τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις των προέδρων, με αφορμή τις εξελίξεις που θέτουν την γαλλική πρωτοβουλία ενισχυμένης ευρωπαϊκής αμυντικής συμμαχίας σε κίνηση. Το σχόλιο του Γάλλου προέδρου πως η προστασία των Ευρωπαίων πολιτών δεν είναι εφικτή χωρίς τη δημιουργία ενός «πραγματικού ευρωπαϊκού στρατού» πυροδότησε την αντίδραση του Αμερικανού προέδρου που χαρακτήρισε αυτή τη δήλωση «πολύ προσβλητική», επαναεπιβεβαιώνοντας την αμερικανική νατοϊκή πολιτική του «ίσου καταμερισμού των βαρών» εντός των κόλπων της αμυντικής συμμαχίας. Με την Φινλανδία ως 10ο μέλος της «Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Επέμβασης», η ευρωπαϊκή αμυντική συμμαχία, μετά από μήνες γαλλο-γερμανικών διαπραγματεύσεων, τέθηκε σε ισχύ στο Παρίσι την Τετάρτη (7/11).
Μέλος αυτού του κοινού στρατιωτικού μηχανισμού αποτελεί και η Μεγάλη Βρετανία, για την οποία τρέχουν οι εσωτερικές εξελίξεις, αναφορικά με την επικείμενη αποχώρησή της από την ΕΕ. «Το δημοψήφισμα το 2016 ήταν η μεγαλύτερη άσκηση δημοκρατικών δικαιωμάτων στην ιστορία της χώρας» δηλώνει η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, θέτοντας τέλος στις παραφιλολογίες για ένα δεύτερο δημοψήφισμα. Την ίδια στιγμή, οι προσπάθειες για να εξασφαλίσει την απαιτούμενη βουλευτική πλειοψηφία για την επικύρωση της επικείμενης συμφωνίας μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών διαφαίνονται εντατικές, μιας και στο σημείο που έχουν φτάσει οι διαπραγματεύσεις δεν θα παίξουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο τα επιμέρους στοιχεία της συμφωνίας για την βρετανική νομοθετική εξουσία, παρά μόνο η ψήφισή οποιασδήποτε συμφωνίας ή όχι. Με γνώμονα αυτές τις εξελίξεις, ο κλοιός σφίγγει ασφυκτικά για το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ από πλευράς ΕΕ, γίνονται προσπάθειες για την πρόληψη αστάθειας του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος σε περίπτωση που οι ευρω-βρετανικές διαπραγματεύσεις προβούν ατελέσφορες.
Φυσικά, γεγονός της εβδομάδας αποτελούν οι, μεγαλύτερες από ποτέ σε συμμετοχή, ενδιάμεσες αμερικανικές εκλογές. Εν μέσω απομάκρυνσης του Υπουργού Δικαιοσύνης, Τζεφ Σέσιονς, και επιβολής νέων κυρώσεων σε Ρωσία και Ιράν από την διακυβέρνηση Τραμπ, ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι εκλογές θα επηρεάσουν την αμερικανική εξωτερική πολιτική αποτελεί ήδη αντικείμενο συζητήσεων. Σαφώς, η πλειοψηφία των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων φέρνει υπό τον έλεγχό τους την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, μια πραγματικότητα που μπορεί να θέσει εμπόδια στην άνεση που είχε μέχρι τώρα ο Αμερικανός πρόεδρος να ασκεί την εξωτερική πολιτική της χώρας. Το μεγάλο χαρτί που διαθέτουν οι Δημοκρατικοί για να βλάψουν την διακυβέρνηση Τραμπ, είναι η ανάμειξη της Ρωσίας στις προεδρικές εκλογές του 2016, και μέσω της πλειοψηφίας, έχουν τη δυνατότητα να πιέσουν προς την ανάδειξη των εμπλεκόμενων δρώντων και ενίσχυση των κυρώσεων σε αυτούς. Επιπροσθέτως, ανοίγει ο δρόμος για να εντείνουν τις προσπάθειες τους να υιοθετηθεί μια σκληρότερη στάση ως προς την Σαουδική Αραβία και να αναδιοργανωθεί η εμπορική στρατηγική των ΗΠΑ στην Ασία, δεδομένων των εξελίξεων.
Απόφοιτος του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι λάτρης της διεθνούς πολιτικής τόσο σαν ακαδημαϊκό, όσο και σαν δημοσιογραφικό αντικείμενο. Έχει ασκηθεί σε πολιτικές διευθύνσεις του ΥΠΕΞ και δραστηριοποιείται ενεργά στον χώρο του εθελοντισμού σε ΜΚΟ, ακαδημαϊκά συνέδρια και εκπαιδευτικές προσομοιώσεις.
