Του Ραφαήλ Παπαδόπουλου,
Η οικογένεια των Ρούφων, μία από τις πιο σημαντικές και επιφανείς, θα έλεγε κανείς, οικογένειες της Πάτρας, είχε ως μόνιμη κατοικία της τον πύργο στην κορυφή του όρους που υψώνεται πίσω από την τρίτη, σε πληθυσμό, πόλη της Ελλάδας. Πρόκειται για ένα κτίσμα – σύμβολο της περιοχής, αλλά παρόλα αυτά, παραμένει ιδιαίτερα άγνωστο και αφανές.
Η Αχαΐα είναι μία ακόμα ελληνική περιοχή που για αιώνες σκίαζε η Τουρκοκρατία, αλλά ακόμα και κάτω από τον «ζυγό», χτίστηκαν πολλά κάστρα και πύργοι τα οποία μέχρι και σήμερα αποτελούν εξαίσια παραδείγματα ανατολίτικης και αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής. Το κτίσμα και ο πύργος πρωτοχτίσθηκαν στην περίοδο του 16ου ή 17ου αιώνα, καθώς δεν είναι σίγουρη η χρονολογία. Παρόλα αυτά, το κτήριο δεν ανήκε σε Έλληνα, αλλά σε Τούρκο και, συγκεκριμένα, σε κάποιον ονομαζόμενο Χουσεΐν Αγά. Ο πύργος χρησιμοποιούταν ως σιταποθήκη και τον αποκαλούσαν ως «ληνός του Χουσεϊναγα». Ο οίκος των Ρούφων είναι γνωστό ότι το 1699 κιόλας ήταν εγκατεστημένος στην περιοχή της Πάτρας. Βέβαια, η πόλη της Πάτρας είναι ιδιαίτερα γνωστή και για την πολιορκία που διεξήχθη το 1822 εκεί, όταν οι Έλληνες επαναστάτες, στην προσπάθειά τους να ελευθερώσουν την Πελοπόννησο, την είχαν θέση ως τελικό στόχο.
Γιατί, όμως, αποκαλείται αυτή η αποθήκη, κάστρο; Είναι απλό, επειδή υπήρξε ορμητήριο για τους Έλληνες επαναστάτες στις προσπάθειές τους να ρίξουν την πόλη της Πάτρας και γενικότερα την περιοχή του Γηροκομείου, όπου οι Τούρκοι στρατοπέδευαν. Η πολιορκία της Πάτρας το ’22 ξεκίνησε μετά από συντονισμένη προσπάθεια του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη να «πάρει» την πόλη. Ο Κολοκοτρώνης είχε στείλει μεγάλο μέρος του συγκροτημένου στρατού, αποτελούμενος από 6.000 στρατιώτες και ηγούμενος από τους πιο έμπιστούς του, μεταξύ αυτών, ο Δημήτριος Πλαπούτας και ο Κωνσταντίνος Πετιμεζάς. Εν τέλει, ενώπιον απουσίας του Κολοκοτρώνη, ο οποίος προσπάθησε να εξασφαλίσει οικονομική βοήθεια από την επαναστατική κυβέρνηση, η οποία με τη σειρά της επιθυμούσε ο Γέρος του Μοριά να εκστρατεύσει στην Στερεά Ελλάδα, η πολιορκία απεδείχθη «αναιμική» και αποτυχημένη με μόνο 600 επιζώντες.
Ο πύργος είχε να προσφέρει καταφύγιο και σημείο στρατοπέδου για τους επαναστάτες, αλλά νόμιμα περιήλθε στη δικαιοδοσία Ελλήνων και, πιο συγκεκριμένα, της οικογένειας Ρούφων με το πέρας της επαναστάσεως και τη συγκρότηση κράτους, όταν οι τσιφλικάδες και μεγαλοκτηματίες τούρκοι πούλησαν εδάφη και κτήματα. Ο τελευταίος ιδιοκτήτης ήταν και ο πρώην δήμαρχος Πάτρας, Βασίλειος Ρούφας, ενώ πλέον είναι στην κατοχή άλλου ιδιοκτήτη. Η πολιτεία έχει προτείνει να αξιοποιήσει τον πύργο και κοντινά τοπικά αξιοθέατα, όπως τη Ρωμαϊκή Νερομάνα και το Σανατόριο της Ζάστοβας, σε μία προσπάθεια ανάδειξης της περιοχής. Όπως και να ‘χει, ο πύργος Ρούφων είναι ένα κτήριο κομβικού ρόλου, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι στις σκοτεινές μέρες του Οθωμανικού ζυγού, Έλληνες πολεμιστές βρήκαν καταφύγιο προετοιμαζόμενοι για μία μάχη που θα τους στοίχιζε τη ζωή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πύργος Ρούφου, kastra.eu, διαθέσιμο εδώ
- Αξιοποίηση του Πύργου των Ρούφων: Η ιστορική τοποθεσία με δύο τοπόσημα της Πάτρας, pelop.gr, διαθέσιμο εδώ
- ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 2/13 Μαρτίου 1822: Μάχη του Γηροκομείου, αγώνας για την πόλη της Πάτρας, military – history.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η Πολιορκία της Πάτρας (1822), olympia.gr, διαθέσιμο εδώ
