Της Μαρίας Κουλούρη,
Ένας άνθρωπος καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες ζωής του, αλλά και από όσα άτομα αποτελούν σημαντικό σημείο της. Οι άνθρωποι αυτοί, οι σημαντικοί μας άνθρωποι, μας στιγματίζουν, μας σημαδεύουν και μας ακολουθούν με τρόπο αέναο, ερχόμενοι συχνά στις αναπολήσεις μας. Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου Οι λεπτομέρειες της Ia Genberg, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gutenberg, ξεκινά την αφήγηση με αφορμή την ανάμνηση ενός αγαπημένου της προσώπου.
Πριν προχωρήσουμε, όμως, ας γνωρίσουμε τη συγγραφέα του έργου. Η Ia Genberg γεννήθηκε στη Στοκχόλμη την 5η Νοεμβρίου του 1967. Εργάζεται ως δημοσιογράφος και συγγραφέας, ενώ το πρώτο της μυθιστόρημα, Sweet Friday, κυκλοφόρησε το 2012. Στο συγγραφικό της έργο περιλαμβάνονται επίσης οι τίτλοι Belated Farewell (2013) και Small Comfort (2018), ενώ το μυθιστόρημα που αποτελεί θέμα της παρούσας βιβλιοκριτικής, The Details (2022), τιμήθηκε με το σουηδικό βραβείο August και αναγνωρίστηκε ως ένα από τα «καλύτερα βιβλία του 2023».
Οι λεπτομέρειες διαρθρώνονται σε τέσσερα κεφάλαια, τα οποία τιτλοφορούνται με τα ονόματα τεσσάρων αγαπημένων προσώπων της Σουηδής αφηγήτριας και πρωταγωνίστριας, της οποία το όνομα δεν αποκαλύπτεται στις σελίδες του βιβλίου. Στηριζόμενοι και σε όσα αναφέρθηκαν προλογικά, θα μπορούσαμε να πούμε πως τα τέσσερα αυτά άτομα καθόρισαν τη ζωή της αφηγήτριας, στιγματίζοντας κάθε στιγμή της. Αρχικά, έχουμε τη «Γιοχάνα», την πρώην σύντροφό της. Η αφηγήτρια, ούσα άρρωστη με υψηλό πυρετό, αναπολεί τις στιγμές της με τη Γιοχάνα, διαβάζοντας ένα μυθιστόρημα, που της είχε αφιερώσει εκείνη. Συγκεκριμένα, περιγράφεται η ζωή και τα ταξίδια τους, 25 χρόνια πριν, με κάποια από αυτά να είναι ανθρωπιστικής φύσης, όπως το ταξίδι τους στην έρημο Σερενγκέτι στην Τανζανία, όπου και η αφηγήτρια αντιμετώπισε μια σοβαρή περιπέτεια υγείας, ύστερα από το τσίμπημα ενός μολυσμένου κουνουπιού. Επιστρέφοντας στην πατρίδα της, νοσούσε με ελονοσία για σχεδόν ένα μήνα, ενώ όταν ανάρρωσε, η Γιοχάνα της ανακοίνωσε πως ήθελε να χωρίσουν.
Στη συνέχεια, έχουμε το κεφάλαιο «Νίκι». Νίκι, λοιπόν, είναι η πρώτη και καλύτερη φίλη της πρωταγωνίστριας, με τη γνωριμία τους να ανάγεται στα νεανικά τους χρόνια, περίπου 30 χρόνια πριν, όταν εκείνη πήγε να ζήσει στην γκαρσονιέρα της Νίκι. Έπεται το κεφάλαιο με τίτλο «Αλεχάντρο». Ασφαλώς, όπως πιθανότατα έχετε ήδη καταλάβει, ο έρωτας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στη ζωή της αφηγήτριας, καθώς αποτελεί και κεντρικό άξονα του κειμένου. Ο Αλεχάντρο ήταν ένας πολύ δυνατός έρωτάς της, με τον οποίο, μάλιστα, απέκτησαν και παιδιά. Όπως —σχεδόν— όλοι οι μεγάλοι έρωτες, ωστόσο, έτσι και αυτός έληξε άδοξα· ως μουσικός ο Αλεχάντρο έφυγε για τη Λατινική Αμερική και τις ΗΠΑ, παροτρύνοντάς τη να τον ακολουθήσει, με εκείνη, όμως, να αρνείται και τη δυνατή τους σχέση να ολοκληρώνεται.
Τέλος, εμβαθύνουμε στην «Μπιργκίτε», τη μητέρα της αφηγήτριας, μια βασανισμένη ψυχή. Όταν ήταν ακόμη έφηβη, πρόσεχε το παιδί μιας φίλης της μητέρας της, αλλά βιάστηκε από τον πατέρα του παιδιού, με την ίδια να τραυματίζεται βαθύτατα ψυχικά, χωρίς να μπορεί να το ξεχάσει ποτέ. Η γέννηση της αφηγήτριας ήρθε όταν η μητέρα της ήταν 23 ετών, ενώ η γέννησή της ήταν περιπετειώδης· κατά τη διάρκεια του τοκετού η καρδιά του μωρού σταμάτησε για λίγο, όμως, δίχως να δημιουργήσει αρνητικά αποτελέσματα. Η Μπιργκίτε, ωστόσο, δεν ξεπέρασε ποτέ τα ψυχικά της προβλήματα, με την αφηγήτρια να μεγαλώνει, κυρίως, με τον πατέρα της.
Οι λεπτομέρειες είναι ένα εξαιρετικό, εύληπτο και ευανάγνωστο μυθιστόρημα. Η μικρή του έκταση οδηγεί τον δέκτη σε μια απνευστί ανάγνωση, με περιττές περιγραφές και αφηγήσεις να παραλείπονται, χαρίζοντάς μας άμεσα το νόημα πίσω από τις λέξεις. Τέλος, το γεγονός πως το όνομα της αφηγήτριας δεν μας αποκαλύπτεται ποτέ, θα μπορούσαμε να πούμε πως ωθεί κάθε αναγνώστη στο να έχει τη δυνατότητα να ταυτιστεί με την εξομολογητική και πρωτοπρόσωπη αφήγηση.
