Της Κωνσταντίνας Μερλέμη,
Μια από τις πιο σύνθετες πολιτικές και δικαστικές κρίσεις του τελευταίου διαστήματος έχει αναδυθεί με επίκεντρο τη Βρετανίδα βουλευτή Tulip Siddiq και τις οικογενειακές της σχέσεις της με την ανατραπείσα πολιτική δυναστεία του Μπαγκλαντές. Η υπόθεση, που ξεκίνησε ως πολιτική αναστάτωση στο Ηνωμένο Βασίλειο, εξελίσσεται πλέον σε πολυεθνική δικαστική διαμάχη, το πεδίο της οποίας καλύπτει από το Λονδίνο ως τη Ντάκα και τη Γενεύη.
Η Siddiq, βουλευτής για το Hampstead και Highgate, είχε αναλάβει το χαρτοφυλάκιο για τα χρηματοπιστωτικά ζητήματα και την καταπολέμηση της διαφθοράς μετά την εκλογική νίκη του Keir Starmer. Ωστόσο, οι αποκαλύψεις για τις σχέσεις της με την Sheikh Hasina – τη θεία της και πρώην Πρωθυπουργό του Μπαγκλαντές – καθώς και για ορισμένα ακίνητα που μεταβιβάστηκαν στην οικογένειά της, την οδήγησαν στο να παραιτηθεί μόλις λίγους μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της.
Αν και ανεξάρτητη έρευνα στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν βρήκε αποδείξεις για παρατυπίες εκ μέρους της Siddiq, ο σύμβουλος δεοντολογίας Sir Laurie Magnus σημείωσε ότι υπήρξαν ελλείψεις σε τεκμηρίωση και αδυναμία πλήρους εξακρίβωσης της προέλευσης ορισμένων ακινήτων. Αυτό, σε συνδυασμό με την αυτοπρόσωπη παρουσία σε σημαντικότατες από άποψη διεθνούς διπλωματίας και πολιτικής στιγμές, όπως η επίσκεψή της στη Μόσχα το 2013 για ρωσο-μπαγκλαντεσιανή συμφωνία εξοπλισμών, δημιούργησε την εικόνα πολιτικού προσώπου που δεν είχε συνειδητοποιήσει τους κινδύνους που απορρέουν από την οικογενειακή της κληρονομιά.
Την ίδια ώρα στο Μπαγκλαντές, η Επιτροπή Καταπολέμησης της Διαφθοράς (ACC) έχει κινήσει διαδικασίες εναντίον πολλών μελών της οικογένειας Hasina. Η Siddiq βρίσκεται πλέον μεταξύ αυτών, κατηγορούμενη για εμπλοκή σε υπόθεση παράνομης απόκτησης οικοπέδων σε πολυτελή περιοχή της Ντάκα. Επιπλέον, η ACC έχει συνδέσει τη Siddiq με φερόμενη εμπλοκή σε συμφωνία με τη Ρωσία που, κατά τους ισχυρισμούς της, υπερκοστολόγησε το πυρηνικό εργοστάσιο στο Rooppur.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Διεθνής Οργάνωση Μετανάστευσης (IOM) και ο Π.Ο.Υ έχουν δεχθεί ανεπίσημες αναφορές για πιθανή διερεύνηση της νομιμότητας των διορισμών υψηλόβαθμων αξιωματούχων, ιδίως σε περιοχές με έντονη πολιτική επιρροή όπως η Νοτιοανατολική Ασία. Η κυβέρνηση του Μπαγκλαντές έχει ζητήσει από την Ινδία την απέλαση της Sheikh Hasina, η οποία ζει εξόριστη εκεί μετά την πτώση της κυβέρνησής της τον Αύγουστο, ύστερα από φοιτητικό ξεσηκωμό. Μέχρι στιγμής, το Νέο Δελχί δεν έχει ανταποκριθεί επίσημα.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η υπόθεση έχει προκαλέσει πολιτική αντιπαράθεση, με τους Συντηρητικούς να κατακρίνουν τον Starmer για την αρχική του απόφαση να διορίσει την Siddiq σε ρόλο κατά της διαφθοράς, ενώ ταυτόχρονα «η οικογένειά της εμπλέκεται σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της Νοτίου Ασίας», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ανώτατο στέλεχος του κόμματος.
Αν και ο νόμος στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν υποχρεώνει έναν βουλευτή να παραιτηθεί εφόσον αντιμετωπίζει κατηγορίες στο εξωτερικό, η πίεση της κοινής γνώμης και τα πολιτικά κόστη αυξάνονται όταν η εικόνα της διαφάνειας πλήττεται. Το προηγούμενο παράδειγμα του Keith Vaz, που ενεπλάκη σε ηθικά σκάνδαλα αλλά παρέμεινε βουλευτής για χρόνια, αποδεικνύει ότι το Κοινοβούλιο τείνει να αυτορρυθμίζεται με βάση πολιτικές ισορροπίες και όχι νομικές υποχρεώσεις.
Η υπόθεση Siddiq δεν είναι απλώς μια προσωπική κρίση, αλλά μια αντανάκλαση της δυσκολίας των σύγχρονων δημοκρατιών να διαχειριστούν τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης της πολιτικής εξουσίας και της διαφθοράς. Η εμπλοκή διεθνών οργανισμών, όπως ο Π.Ο.Υ. και η Interpol, και η σύγκρουση εθνικών νομοθεσιών και ηθικών στάσεων, καταδεικνύουν την πολυπλοκότητα της διαφθοράς σε διακρατικό επίπεδο. Επιπλέον, η υπόθεση λειτουργεί ως προειδοποίηση για τις δυτικές κυβερνήσεις: η πολιτική ευθιξία δεν αρκεί όταν υπάρχει πολιτική απερισκεψία ή αφέλεια στην επιλογή προσώπων για θέσεις εμπιστοσύνης. Η φήμη μιας κυβέρνησης για εντιμότητα κρίνεται συχνά όχι από την ύπαρξη σκανδάλων, αλλά από το πώς αντιδρά σε αυτά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Bangladesh court seeks Interpol warrant for ex-PM Hasina’s daughter over corruption charges, AA, διαθέσιμο εδώ
- Bangladesh issues arrest warrant for British MP Tulip Siddiq, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Who is Tulip Siddiq and why has she resigned as UK minister?, AlJazeera, διαθέσιμο εδώ
