Της Χριστίνας Πουλάκου,
Ο Κενυάτης Μπονιφάσε Μουάνγκι και η Ουγκαντέζα Αγκάθερ Ατουχάιρ κατηγορούν την αστυνομία της Τανζανίας για άσκηση σωματικής και σεξουαλικής βίας κατά τη διάρκεια της αναίτιας κράτησής τους τον Μάιο. Στην έντονα συναισθηματικά φορτισμένη συνέντευξη που έδωσαν στο Ναϊρόμπι στις αρχές του Ιουνίου, δήλωσαν ότι σκοπεύουν να μηνύσουν το κράτος της Τανζανίας. Οι μαρτυρίες τους αναφέρονται σε πρωτόγονες πρακτικές της αστυνομίας που προσιδιάζουν σε βασανιστήρια εξευτελιστικά για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση πρωτόγνωρο για τη συγκεκριμένη αφρικανική χώρα.
Ο Μουάνγκι, φωτορεπόρτερ και ακτιβιστής και η Ατουχάιρ, βραβευμένη δικηγόρος και δημοσιογράφος, ταξίδεψαν μαζί στην Τανζανία για να παρακολουθήσουν τη δίκη του Τούντου Λίσου, αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο οποίος δικάζεται για προδοσία. Η σύλληψη είναι πολύ πιθανό να είναι μέσο πολιτικής προπαγάνδας από το κυβερνόν κόμμα και να σχετίζεται με τις επερχόμενες εκλογές που θα γίνουν στη χώρα τον Οκτώβριο. Η κατηγορία της προδοσίας βρίσκει έρεισμα σε μια ομιλία του πολιτικού, στην οποία προέτρεπε τον λαό της Τανζανίας να ξεσηκωθεί, να αναλάβει δράση και να διεκδικήσει την πλήρη νομιμότητα των εκλογών του Φεβρουαρίου . Το δημοκρατικό κόμμα, το κόμμα του Λίσου έχει ήδη αποκλειστεί από τις εκλογές, όμως ο τελευταίος είναι αισιόδοξος ότι η απαγόρευση αυτή θα αρθεί. Δεν είναι η πρώτη φορά που κατηγορείται ή συλλαμβάνεται, όμως είναι η πιο σοβαρή, καθώς, σύμφωνα με τον δικηγόρο του, αν κριθεί ένοχος μπορεί να αντιμετωπίσει μέχρι και θανατική ποινή.
Η σοβαρότητα της κατάστασης είναι αυτή που παρακίνησε τους δύο ακτιβιστές να ταξιδέψουν από τις γειτονικές χώρες για να δείξουν τη στήριξή τους. Καταθέτουν ότι απήχθηκαν από το ξενοδοχείο τους από μια ομάδα αντρών ντυμένων με αστυνομικές στολές, οπότε και άρχισαν και τα βασανιστήριά τους. Μεταφέρθηκαν αρχικά σε μια υπηρεσία μετανάστευσης, όπου ένας αξιωματικός της αστυνομίας επανειλημμένα χτύπησε τον Μουάνγκι, παρά την παρουσία δικηγόρων. Έπειτα, μεταφέρθηκαν σε αστυνομικό τμήμα, όπου οι αστυνομικοί του επιτέθηκαν ξανά και κατηγόρησαν και τους δύο ότι ήρθαν στην Τανζανία με σκοπό να διαταράξουν την ειρήνη της χώρας.
Τα βασανιστήρια κλιμακώθηκαν όταν οδηγήθηκαν δεμένοι με χειροπέδες και με κλειστά μάτια σε μια ερημική τοποθεσία. Οι άνθρωποι της ασφάλειας, που σύμφωνα με τους ακτιβιστές εξέπεμπαν έντονα τη μυρωδιά του αλκοόλ, έγδυσαν και χτύπησαν και τους δύο κρατουμένους, κρέμασαν τον Μουάνγκι σε έναν μεταλλικό στύλο και τον κακοποίησαν σεξουαλικά με διάφορα αντικείμενα. Την ώρα που συνέβαινε αυτό τον ανάγκαζαν να εκθειάζει την τωρινή πρόεδρο της Τανζανίας, την Σάμια Χασάν. Ταυτόχρονα, σε διπλανό δωμάτιο, βίασαν την Ατουχάιρ. Τα βασανιστήρια αυτά ακολούθησε διήμερη κράτηση και έπειτα οι αρχές εγκατέλειψαν τους ακτιβιστές στα σύνορα της χώρας.
Οι μαρτυρίες αυτές εναρμονίζονται πλήρως με πολλά από τα γεγονότα που έχουν καταγραφεί στη χώρα από το 2021, δηλαδή από την εκλογή της Χασάν και μετά. Μέλη και υποστηρικτές της αντιπολίτευσης συλλαμβάνονται, απάγονται και δολοφονούνται συνεχώς, χωρίς να επιβάλλεται δικαιοσύνη. Μολονότι η εμπλοκή της προέδρου δεν είναι ξεκάθαρη, πολλοί πολιτικοί μελετητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τον αυταρχισμό της και για την εχθρικότητά της απέναντι στον ακτιβισμό και τον προοδευτισμό. Ταυτόχρονα, έχει κατηγορηθεί ότι υποσκάπτει τα θεμέλια του δημοκρατικού πολιτεύματος στη χώρα, καθώς προσπαθεί με κάθε μέσο, θεμιτό ή αθέμιτο να κερδίσει την πρώτη θέση στις εκλογές του Οκτωβρίου.
Οι περιγραφές που έδωσαν οι δύο άνθρωποι στη συνέντευξη κατά την οποία αποκάλυψαν τις εμπειρίες τους μαρτυρούν τη βαρβαρότητα των βασανιστηρίων και το ψυχολογικό τραύμα που τους άφησαν. Η Ατουχάιρ δήλωσε πως λόγω του σωματικού πόνου που βίωσε δεν πίστεψε ότι θα επιβιώσει από τα βασανιστήρια. Ο Μουάνγκι είπε πως ενώ στο παρελθόν έχει τραυματιστεί και έχει δεχθεί σωματική βία, η εμπειρία αυτή ξεπέρασε κατά πολύ όλες τις προηγούμενες σε επίπεδο πόνου. Είναι και οι δύο αποφασισμένοι να ζητήσουν δικαίωση και τιμωρία των υπευθύνων ώστε να μην βρεθεί ποτέ ξανά άλλος άνθρωπος σε αυτή τη θέση. Ήδη, η συνέντευξη που έδωσαν έχει προκαλέσει αντιδράσεις τόσο εντός, όσο και εκτός της χώρας. Όλος ο πολιτικός χώρος της Τανζανίας έχει χρέος να προστατεύσει τα βασικά δικαιώματα των ανθρώπων που αγωνίζονται καθημερινά για την ισότητα και την ελευθερία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
‘We won’t let them get away with this’: activists to sue Tanzania’s government over ‘sexual torture’, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
-
Tanzania’s crackdown on activists tests East African bonds, DW, διαθέσιμο εδώ
-
Torture and treason trials: what’s happening in Tanzania?, NPR, διαθέσιμο εδώ
