Της Μαρίας Καρέτσου,
Η πάρεση Erb’s είναι μια πάθηση των νεύρων του άνω άκρου που οδηγεί σε αδυναμία ή απώλεια της μυϊκής λειτουργίας. Το βραχιόνιο πλέγμα αποτελείται από πέντε νεύρα τα οποία ενώνουν τη σπονδυλική στήλη με τον βραχίονα και το χέρι. Αυτά τα νεύρα επιτρέπουν σε όλο το χέρι, από τον ώμο έως και την παλάμη, να αισθάνονται και να κινούνται. Σε περίπτωση τραυματισμού, τότε μιλάμε για πάρεση του βραχιόνιου πλέγματος. O τύπος Erb είναι ο πιο συχνός και περιλαμβάνει τα ανώτερα νεύρα του πλέγματος.
Παρόλο που στους ενήλικες, και κυρίως στους άντρες, εμφανίζεται πιο συχνά και οι περισσότεροι έχουν υποστεί τουλάχιστον μία φορά στην ζωή τους, λόγω εργατικού ατυχήματος ή υπερβολικής άσκησης, στα νεογέννητα συναντάται σπάνια και είναι αποτέλεσμα της έλξης κατά την διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού. Περισσότερο κινδυνεύουν τα υπέρβαρα μωράκια, δηλαδή όσα είναι άνω των τεσσάρων κιλών, όσα κατεβαίνουν με ισχιακή προβολή και ταυτόχρονα είναι πολύ αδύνατα καθώς και όλα όσα στα οποία χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία κατά τον τοκετό. Επιπλέον, ενοχοποιείται η εμφάνιση διαβήτη στη μητέρα (είτε κύησης, είτε νωρίτερα), η διπλή ή τριπλή κύηση, η λήψη φαρμάκων όπως ωκυτοκίνη και επισκληρίδιο, καθώς και η πάρεση βραχιόνιου πλέγματος σε προηγούμενη εγκυμοσύνη. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις είναι αρκετά πιο δύσκολο να προκληθεί. Η συχνότητα εμφάνισης κυμαίνεται μεταξύ 9%-26% ή μιλώντας με περιστατικά, περίπου 12.000 των επιζώντων γεννήσεων ετησίως.
Κλινική εικόνα
Συμπτώματα της νόσου είναι το μούδιασμα ή το «μυρμήγκιασμα» του χεριού, αδυναμία να σηκώσει το χέρι του ψηλά και να λυγίσει τον αγκώνα καθώς και η χαρακτηριστική θέση «συμβουλή του σερβιτόρου», όπου η παλάμη δείχνει προς την πλάτη και τα δάχτυλα του πάσχοντα είναι λυγισμένα.
Ανάλογα με την φορά που θα τραβήξει ο/η μαιευτήρας το νεογνό, μπορεί να προκληθούν διαφορετικά είδη πάρεσης. Το πιο συχνό είναι η πάρεση ανώτερου τύπου (Erb–Duchenne) και προκαλείται από βλάβη των ριζών C5, C6 και κάποιες φορές C7, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται κυρίως ο ώμος και ο αγκώνας και παρατηρούμε τη θέση «συμβουλή του σερβιτόρου» που αναφέρθηκε παραπάνω. Από την άλλη, η πιο σπάνια περίπτωση είναι η παράλυση του Klumpkes κατά την οποία επηρεάζεται το κάτω πλέγμα, δηλαδή, επηρεάζει την τελευταία ρίζα του αυχενικού νεύρου (C8) και την πρώτη θωρακική νευρική ρίζα (T1). Τελευταία και πιο σοβαρή είναι η πάρεση ολικού τύπου, όπου το άνω άκρο κρέμεται χαλαρό (χωρίς μυϊκό τόνο) στο πλάι του κορμού και αναίσθητο, ενώ απουσιάζουν τα αντανακλαστικά και με το μωρό τις περισσότερες φορές να αγνοεί τελείως το χέρι του.
Για τον διαγνωστικό έλεγχο ζητείται ακτινογραφίες ώμου-θώρακα προκειμένου να αποκλειστούν κατάγματος κλείδας ή κεντρικού βραχιόνιου και παράλυσης ημιδιαφράγματος, μαγνητική (μυελογραφία) τον 3ο μήνα, όπως επίσης και ηλεκτροδιαγνωστικό έλεγχο με ηλεκτρομυογράφημα και ταχύτητες αγωγής, για τον καθορισμό του επιπέδου της βλάβης
Αποκατάσταση
Παρόλο που η αντιμετώπιση εξαρτάται από τη σοβαρότητα του περιστατικού, κρίνεται απαραίτητο για όλους να ξεκινήσουν φυσικοθεραπείες μετά το πέρας της 3η εβδομάδας, προκειμένου να αποφευχθούν οι μόνιμες βλάβες. Καθώς πρόκειται για νεογνά, η υδροθεραπεία συνίσταται περισσότερο εάν είναι εφικτή, διότι στο νερό μειώνεται η ένταση του πόνου κι επομένως οι ασκήσεις θα είναι λιγότερο επίπονες και για το μωρό σας. Εάν δεν έχει αποκατασταθεί η κίνηση του χεριού στους 6 μήνες, μετά συνίσταται χειρουργείο που στοχεύει είτε στην επιδιόρθωση των νεύρων είτε στη μυϊκή αποκατάσταση. Αυτό επιτυγχάνεται με τα νευρικά μοσχεύματα και την αποσυμπίεση των νεύρων καθώς και μεταφορά μυών και τενόντων από άλλα σημεία του σώματος αντίστοιχα.
Επισκόπηση
Η πάρεση βραχιόνιου πλέγματος κατηγοριοποιείται σε περαιτέρω περιπτώσεις με την πάρεση ανώτερου τύπου (παράλυση Erb’s) να είναι η πιο συχνή. Εμφανίζεται και σε νεογνά και σε ενήλικες, ενώ και στις δύο περιπτώσεις είναι αποτέλεσμα τραυματισμού. Ωστόσο, παρόλο που υπάρχει ασκησιολόγιο φυσικό θεραπειών, καθώς και επεμβατικοί τρόποι που υπόσχονται την πλήρη αποκατάσταση του ασθενή, εάν καθυστερήσει να ξεκινήσει η αντιμετώπιση μπορεί να αφήσει μόνιμη παραμόρφωση η οποία μετέπειτα θα επηρεάσει και τον τρόπο ζωής του ατόμου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Brachial plexus birth palsy, Current Orthopaedics. Διαθέσιμο εδώ
- Erb’s palsy: What Is it, Symptoms, Causes & Treatment, Cleveland Clinic. Διαθέσιμο εδώ