Της Κωνσταντίνας Στάμου,
Το Σαββατοκύριακο καταφθάνει και οι ιδέες για μια παραγωγική οικογενειακή βραδιά αρχίζουν να «πέφτουν» στο τραπέζι. Η θέαση μιας ταινίας αποτελούσε, ανέκαθεν, μια ασφαλή και ευχάριστη λύση. Ορισμένες ταινίες προσφέρουν τέρψη και χαλάρωση, που με λίγο χιούμορ και μια πλοκή βγαλμένη από την καθημερινή ζωή, δίνουν μια νότα καλοπέρασης.
Υπάρχουν, όμως, και ταινίες που πρωταρχικός σκοπός τους είναι να προβληματίσουν το κοινό και να παρασύρουν το μυαλό σε μια διαδικασία αμφισβήτησης των κοινωνικών αντιλήψεων και στερεοτύπων. Γίνεται λόγος για την ταινία με τίτλο: «Το Πορτρέτο Μιας Γυναίκας που Φλέγεται» (“Portrait de la jeune fille en feu”), βραβευμένη στις Κάνες για καλύτερο σενάριο και γέννημα της Σελίν Σιαμά, η οποία δικαίως χαρακτηρίζεται ως μία από τις δυναμικότερες νέες δημιουργούς του ευρωπαϊκού σινεμά.
Η θεματική της Σελίν Σιαμά γενικότερα αγγίζει μια θεματική σχετικά με την αναζήτηση της γυναικείας ταυτότητας σε έναν αποπνικτικό από στερεότυπα κόσμο. Έτσι κι εδώ, κατά το 18ο αιώνα, στη Γαλλία, δύο γυναίκες, η Μαριάν -μια ζωγράφος- και η Ελοίζ -κόρη αυτοκρατόρισσας-, συναντιούνται και μάς αποκαλύπτουν τη γέννηση και την ισχύ του έρωτα. Η γνωριμία τους οφείλεται στην ανάληψη της ευθύνης που αναλαμβάνει η Μαριάν, ούσα ζωγράφος, να αποθανατίσει σε πορτραίτο την όψη της Ελοίζ που σύντομα θα νυμφευτεί έναν άγνωστο άντρα με μεγάλη οικονομική ευχέρεια.
Η Ελοίζ, όμως, αρνείται να ποζάρει και η Μαριάν, προσπαθώντας να βρει μια λύση που θα της επιτρέψει να επιτελέσει το χρέος της, ψεύδεται στην Ελοίζ ότι η δουλειά της, στην πραγματικότητα, ήταν να τη συνοδεύει στις καθημερινές συνήθειές της, ενώ ταυτόχρονα, όταν βρισκόταν μόνη της, ανακαλούταν τις μνήμες των ημερών που περνούσε δίπλα της και τη ζωγράφιζε. Φυσικά, μέσα στην ταινία, η Σιαμά εξοικονομεί λίγο χώρο για να προσθέσει κι άλλες πτυχές της γυναικείας φύσης όπως την εγκυμοσύνη της υπηρέτριας και τις απόψεις της μητέρας της Ελοίζ.
Ταυτόχρονα, ο έρωτας μεταξύ των γυναικών αρχίζει να φουντώνει. Ο έρωτάς τους εκφράζεται με φλογέρα βλέμματα, μοναχικές φαντασιώσεις και δείγματα φροντίδας της μιας προς την άλλη. Πολλές παιχνιδιάρικες συμπεριφορές ξετυλίγονται, με κεντρικό άξονα το ίδιο το κάδρο, πάνω στο οποίο θα μείνει η όψη της Ελοίζ, ωστόσο, τις περισσότερες φορές, μένουν ανολοκλήρωτες όπως και τα αισθήματά τους. Ελάχιστες φορές ήταν αυτές που τους επέτρεψαν να εκφράσουν τον έρωτά τους σαρκικά. Η συγκάλυψη του απαγορευμένου έρωτά τους γίνεται με τις εξωτερικά απόλυτα ψύχραιμες προσωπικότητές τους.
Η ταινία, όπως προαναφέρθηκε, προτάθηκε για το διαγωνισμό του Χρυσού Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών του 2019 και έλαβε ως βραβείο τον Queer Φοίνικα. Έτσι, έγινε η πρώτη ταινία, σκηνοθετημένη από γυναίκα, που βραβεύτηκε! Ακόμα, προτάθηκε για Ανεξάρτητο Βραβείο Spirit, Βραβείο Broadcast Film Critics Association και Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Το National Board of Review την επέλεξε ως μία από τις πέντε κορυφαίες ξενόγλωσσες ταινίες του 2019. Τέλος, η Σελίν Σιαμά έχει γράψει επίσης τις ταινίες “Girlhood”, “Tomboy”, “Water Lifies”.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Το πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται, cinemagazine.gr, Διαθέσιμο εδώ.
- Το πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται, athinorama.gr, Διαθέσιμο εδώ.
