Της Κωνσταντίνας Κασούμη,
Η πολιτική δικονομία είναι το σύνολο των κανόνων δικονομικού δικαίου, οι οποίοι ρυθμίζουν τη διαδικασία και τον τρόπο επιλύσεως των διαφορών ιδιωτικού δικαίου. Η απονομή της δικαιοσύνης από τα αρμόδια Πολιτειακά όργανα, αλλά και η διαδικασία με την οποία απευθύνονται οι πολίτες προς τα όργανα αυτά ρυθμίζονται από τους κανόνες του αστικού δικονομικού δικαίου. Ο νομοθέτης έχει θέσει μια σειρά από διαδικαστικές πράξεις, τις οποίες οφείλει να ακολουθήσει ο πολίτης ώστε η διαφορά η οποία τον αφορά να εκδικασθεί στην ουσία της και να αποφανθεί το δικαστήριο για αυτή. Αυτές οι διαδικαστικές ενέργειες πρέπει να διέπονται από συνοχή και οργάνωση. Να ικανοποιούν τις επιταγές της ασφάλειας δικαίου. Τον σκοπό αυτόν επιτελούν οι αρχές της προφορικότητας και της έγγραφης διαδικασίας.
Οι αρχές της προφορικότητας και της έγγραφης διαδικασίας απαντούν στο ερώτημα με ποιον τρόπο πρέπει να διεξάγεται η διαδικασία ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων. Με ποιον τρόπο πρέπει να υποβάλλονται τα αιτήματα προς τα αρμόδια δικαιοδοτικά όργανα καθώς και οι ισχυρισμοί; Γραπτά η προφορικά;
Αναμφισβήτητα, ο προφορικός λόγος δίνει ζωντάνια και αμεσότητα στη διαδικασία που διεξάγεται και επιβεβαιώνεται ο ορισμός της δίκης ως μιας σχέσης διαλεκτικής, στην οποία καθένα από τα διάδικα μέρη έχει τη δυνατότητα να εκφράσει την άποψή του. Λόγος και αντίλογος, λοιπόν, με την προφορικότητα. Μάλιστα, ο δικαστικός λειτουργός μέσα από τη διατύπωση ερωτήσεων σε καθέναν, βρίσκεται όλο και πιο κοντά στην ουσιαστική αλήθεια, διότι μπορεί να ζητήσει άμεσα διευκρινίσεις πάνω σε αυτά τα οποία λέγονται. Ωστόσο, ο προφορικός λόγος δεν έχει την δομή και την μεθοδολογία του γραπτού και σε συνδυασμό με το χρονικό διάστημα το οποίο μεσολαβεί από την συζήτηση της υπόθεσης μέχρι την έκδοση αποφάσεως, μπορεί να μην οδηγήσει τον δικαστικό λειτουργό σε ορθά συμπεράσματα.
Γι΄ αυτούς ακριβώς τους λόγους, ο κώδικας πολιτικής δικονομίας καθιερώνει την προφορική διεξαγωγή της δίκης στον πρώτο βαθμό μαζί με την έγγραφη. Συγκεκριμένα, το άρθρο 115.1 ΚπολΔ ορίζει ότι η διαδικασία πριν από την δημόσια συνεδρίαση και έξω από το ακροατήριο είναι πάντοτε έγγραφη. Τα αιτήματα και οι ισχυρισμοί δηλαδή των διαδίκων πρέπει να αποτυπώνονται σε ένα δικόγραφο το οποίο κατατίθεται εντός συγκεκριμένης προθεσμίας στη γραμματεία του δικαστηρίου. Αντίθετα, όπως ορίζεται στην παράγραφο δύο του ίδιου άρθρου, η συζήτηση της υποθέσεως στο ακροατήριο διεξάγεται υποχρεωτικώς προφορικά. Μικτό σύστημα προφορικής και έγγραφης διαδικασίας από το δικαιοδοτικό μας σύστημα με στόχο την ουσιαστική απονομή της δικαιοσύνης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ , Ν.Κ ΚΛΑΜΑΡΗΣ – Σ.Ν ΚΟΥΣΟΥΛΗΣ – Σ.Σ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, Γ’ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΑΚΚΟΥΛΑ ΑΘΗΝΑ – ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
