24.8 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΔιεθνήΗ «Μουσουλμανική Αδελφότητα» στην Αίγυπτο

Η «Μουσουλμανική Αδελφότητα» στην Αίγυπτο


Της Ιωάννας Παπαδοπούλου,

Η «Μουσουλμανική Αδελφότητα», ή αλλιώς οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι», αποτελεί μία σουνιτική ισλαμιστική οργάνωση, ιδρυθείσα στην Αίγυπτο το 1928. Η ιδεολογία της βασίζεται στα διδάγματα του Κορανίου (Koran) και ιδρυτής της είναι ο Hassan al-Banna. Το κίνημα, εκτός των διδαχών του Ισλάμ, έλαβε γρήγορα πολιτική διάσταση, άμεσα συνδεδεμένη με την επιθυμία της Αιγύπτου να περιορίσει τις Βρετανικές αποικιακές δυνάμεις. Αυτός ο αγώνας κατά του ιμπεριαλισμού, σε συνδυασμό με την επιρροή που ασκούσε σε πολιτικούς θεσμούς και φιλανθρωπικά ιδρύματα πρότασσε, επίσης, μία μορφή κοινωνικής οργάνωσης τόσο στα ισλαμικά κράτη όσο και στον αραβικό κόσμο. Το κίνημα του al-Banna κατείχε τεράστια δυναμική, ώστε τα επόμενα χρόνια από τη δημιουργία του, η οργάνωση κατείχε χιλιάδες μέλη στην Αίγυπτο, με την ισλαμική ιδεολογία των «Αδελφών Μουσουλμάνων» να διαδίδεται σε όλο τον κόσμο, με την πεποίθηση των πιστών πως «το Ισλάμ είναι η λύση». Άλλωστε, ως ένα παν-ισλαμικό κίνημα επεδίωξε τη δημιουργία ενός κράτους, που θα διοικείται από τη Σαρία (Sharia), ενώ συγχρόνως αντιτάσσεται στη βιαιότητα και στις επιθετικές ενέργειες, όπως υποστηρίζουν τα ανώτερα στελέχη.

Το 1949 ο al-Banna δολοφονήθηκε από τη μυστική υπηρεσία του βασιλιά Φαρούκ (Farouk I) της Αιγύπτου, ως αντίποινα για τη δολοφονία του Αιγύπτιου πρωθυπουργού. Το 1952 η βασιλεία της Αιγύπτου καταλύθηκε και ο πρώην Πρόεδρος Νάσερ (Gamal Abdel Nasser), καταλαμβάνοντας την εξουσία με πραξικόπημα, στράφηκε κατά των «Αδελφών Μουσουλμάνων», προχωρώντας σε φυλακίσεις και βασανισμούς μελών του κινήματος. Έως το 1970 και τον θάνατο του Νάσερ, τα μέλη της αδελφότητας βρίσκονταν εξόριστα. Η επιστροφή τους στην πολιτική σκηνή έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της πολυετούς θητείας του Μουμπάρακ (Hosni Mubarak), όπου η οργάνωση έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον κοινωνικό της χαρακτήρα. Μάλιστα, στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2005, η «Μουσουλμανική Αδελφότητα» αποτέλεσε το δεύτερο ισχυρότερο πολιτικό κόμμα, έχοντας κερδίσει για πρώτη φορά σημαντικό αριθμό εδρών στο Κοινοβούλιο. Ωστόσο, η οργάνωση είχε ήδη περάσει στο αντίπαλο στρατόπεδο από εκείνο της κυβέρνησης του Μουμπάρακ, με σημείο καμπής την πτώση του Προέδρου και την «Αραβική Επανάσταση του 2011».

Την περίοδο εκείνη, η «Μουσουλμανική Αδελφότητα» κέρδισε τη νομιμοποίησή της και ως απόρροια τις προεδρικές εκλογές του 2012, μέσω του «Κόμματος Ελευθερίας και Δικαιοσύνης» (Freedom and Justice Party). Η καταστολή της δράσης της οργάνωσης επανήλθε έναν χρόνο αργότερα, τον Ιούλιο του 2013. Ο στρατηγός Αλ-Σίσι (Abdel Fattah el-Sisi)  εκδίωξε, μέσω πραξικοπήματος, τον Μοχάμεντ Μόρσι (Mohamed Morsi), ο οποίος διατελούσε πρόεδρος του νεοσύστατου κόμματος της αδελφότητας, που αποτέλεσε το πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο κόμμα της Αιγύπτου.

Ως απάντηση στην απομάκρυνση του Μόρσι, ξεκίνησαν διαδηλώσεις υποστήριξής του και κατά της εξουσίας του αλ-Σίσι. Οι διαμαρτυρίες αυτές δεν είχαν ειρηνική εξέλιξη, καθώς στις 14 Αυγούστου 2013, οι αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις του Αλ-Σίσι άνοιξαν πυρ ενάντια των διαδηλωτών, υποστηρικτών της αδελφότητας στις πλατείες του Καΐρου,  al-Nahda και Rabaa. Τα γεγονότα αυτά έγιναν γνωστά ως «οι σφαγές της Rabaa», αριθμώντας εκατοντάδες θανάτους και χιλιάδες τραυματίες, έχοντας προσδιοριστεί από το «Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Ως ανταπάντηση, οι υπέρμαχοι της «Μουσουλμανικής Αδελφότητας» λεηλάτησαν εκκλησίες και αστυνομικά τμήματα, καθόσον πολλά ηγετικά μέλη της βρίσκονταν υπό κράτηση.

Τον Δεκέμβριο του 2013, ο πρώην πρωθυπουργός της Αιγύπτου χαρακτήρισε τη «Μουσουλμανική Αδελφότητα» ως τρομοκρατική οργάνωση και τον Μάρτιο του 2014, περισσότερα από 500 μέλη της καταδικάστηκαν σε θάνατο, μετά από μία επίθεση σε αστυνομικό τμήμα της χώρας, για την οποία τους αποδόθηκε η ευθύνη. Επιπρόσθετα, τον Μάιο του 2015, ο Μόρσι καταδικάστηκε και ενόσω εξέτιε την ποινή του τον Ιούλιο του 2019, κατέρρευσε κατά τη διάρκεια της δίκης του και απεβίωσε. Μεταξύ άλλων, κατηγορούνταν για τις διαδηλώσεις, τις επαφές του με την παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς και την παραχώρηση κρατικών δεδομένων στο Κατάρ.

Τελικώς, με περισσότερα από ένα εκατομμύριο μέλη στη Μέση Ανατολή, με ιδιαίτερη απήχηση στο μουσουλμανικό κόσμο και με ενεργό δράση στη Δύση, οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» επιδιώκουν την επιβίωσή τους σε καθεστώτα με δριμύ έλεγχο ως προς τις θρησκευτικές ιδεολογίες. Συνεπώς, εξάγεται εύκολα το συμπέρασμα πως η καθιέρωση του κινήματος στα πολιτικά συστήματα των κρατών θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από την εκάστοτε εξουσία και τις συμμαχίες μεταξύ των χωρών.


Ιωάννα Παπαδοπούλου

Απόφοιτη του Τμήματος των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστήμιου Πειραιώς, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις διεθνείς σχέσεις και στους τομείς ενέργειας. Κατά την διάρκεια των σπουδών της, έχει συμμετάσχει σε προσομοιώσεις στα όργανα των Ηνωμένων Εθνών (MUN), στη διοργάνωση των εκδηλώσεων TEDx και μιλάει 3 ξένες γλώσσες.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ιωάννα Παπαδοπούλου
Ιωάννα Παπαδοπούλου
Απόφοιτη του Τμήματος των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστήμιου Πειραιώς, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις διεθνείς σχέσεις και στους τομείς ενέργειας. Κατά την διάρκεια των σπουδών της, έχει συμμετάσχει σε προσομοιώσεις στα όργανα των Ηνωμένων Εθνών (MUN), στη διοργάνωση των εκδηλώσεων TEDx και μιλάει 3 ξένες γλώσσες.