Του Ιωσήφ Νασσάρ Τράση,
Είναι αξιοσημείωτη διαχρονικά η ανθρώπινη καταστραφολαγνεία και η επακόλουθη καταστροφή, με πιθανό σκοπό τη δημιουργία. Η δημιουργία αυτή μπορεί να λάβει μέρος μέσω του κατακερματισμού και της αναδιαμόρφωσης της κατεστραμμένης «ύλης», ή μέσω της εκ νέου και διαζευγμένης από την αρχική, ύπαρξη δημιουργίας. Πολλές φορές, ο καταστροφέας είναι ένας επίδοξος δημιουργός, ενώ συχνά ο μονός δρόμος προς τη δημιουργία είναι η καταστροφή, αφού οι δυο έννοιες βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από τη συγγένεια. Θα μπορούσαμε να τις συλλάβουμε ως δυο παράλληλες γραμμές που οδηγούνται προς το άπειρον, όμως ποτέ δεν ενώνονται, εκτός από τη φευγαλέα στιγμή που ο δημιουργός-καταστροφέας παντρεύει τα δυο αυτά αντίθετα, και τα δεσμεύει σε μια σχέση αλληλεξάρτησης και αμφίδρομης επιρροής. Ενδεχομένως, λοιπόν, να μη γνωρίσουμε ποτέ τίποτα εάν δεν επέλθει πρώτα η καταστροφή και έπειτα η αναγέννηση. Ο Παλαμάς έχει πει: «Είμαι ο χτίστης και είμαι ο καταστροφέας», ενώ ο Χούσερλ υποστηρίζει πως το καλύτερο πράγμα που έχουν να κάνουν τα παιδιά με τα παιχνίδια τους είναι να τα καταστρέψουν.
Σε μια εκτενέστερη ανάλυση, θα μπορούσε κανείς (επιφυλακτικά) να ισχυριστεί πως σκοπός της αυτοκαταστροφικότητας και της γενικότερης αυτοκαταστροφολαγνείας, είναι η αυτοδημιουργία και η από τις στάχτες σμίλευση του εαυτού. Επομένως, δίνεται το περιθώριο εδώ του θετικού προσδιορισμού της αυτοκαταστροφής, με πρόσχημα την υποσυνείδητη επιθυμία της αναγέννησης και της αναδιαμόρφωσης του εαυτού. Ενδεχομένως, λοιπόν, οι τόσο συνηθισμένες πλέον συμπεριφορές μαζοχιστικής απόλαυσης να μην αποσκοπούν στον αυτόν καθαυτόν αυτομηδενισμό, αλλά στην καταστροφή της παρούσας ύπαρξης, με σκοπό της γέννησης μιας νέας, ανεκτικής και πιο ευεργετικής συνθήκης υπαρξιακού δεδομένου.
Με αφορμή τα παραπάνω, θεωρώ πως η δημιουργία οφείλει να έχει ενιαίο και παρόμοιο χαρακτήρα, και να μην παράγει αντικρουόμενες δυνάμεις. Ο ανθρώπινος νους, ενδεχομένως, δε θα μπορεί να αντιμετωπίσει τη γνωστική αυτή ασυμφωνία χωρίς να οδηγηθεί στο θάνατο της λογικής του. Η αντικρουόμενη δημιουργία, ωστόσο, εξαρτάται και από τον βαθμό ταύτισης, αλλά και της υποκειμενικής ανάγκης ύπαρξης της από μέρος του δημιουργού. Εάν ο δημιουργός (ή ο αμέτοχος λήπτης) συναντά συσχέτιση, τότε οι αντικρουόμενες δυνάμεις θα τον αρρωστήσουν και θα τον καταδικάσουν στην αβεβαιότητα και την ανισορροπία του πνεύματος.
Η ανάγκη καταστροφής, ορισμένες φορές, είναι αδιαμφισβήτητη αν τη θεωρήσουμε προϋπόθεση της δημιουργίας. Επομένως, μια ιδέα που χρήζει κατάρρευσης διέπεται από μια τιποτένια φύση, αφού σκοπός της είναι η ίδια της η καταστροφή. Το τιποτένιο, λοιπόν, δημιουργεί το τίποτα και πάνω στο τίποτα δημιουργείται το κάτι. Σε αυτό το σημείο, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η καθολική αλήθεια —ενδεχομένως— να γελάει με τις υποκειμενικές ερμηνείες τόσο αβυσσαλέων θεμάτων. Παρ΄ όλα αυτά, ακόμα και η ίδια καταστροφή, είναι ένα είδος δημιουργίας. Αυτό ισχύει, όχι μόνο, επειδή η καταστροφή θα φέρει τη δημιουργία, αλλά και διότι η ίδια η διαδικασία καταστροφής απαιτεί μια δημιουργικότητα, ενώ η κατεστραμμένη ύλη και τα διάσπαρτα υλικά ή άυλα κομμάτια, συνιστούν μια υποκειμενική δημιουργία, που —ίσως— δεν υπόκειται στο φάσμα του άμεσα αντιληπτού.
Συνοψίζοντας, η δημιουργία και η καταστροφή, όπως τα περισσότερα αντιθετικά ζεύγη, έχουν έναν βαθμό συγγένειας και τις περισσότερες φορές αλληλεξαρτώνται. Άρα, οπότε εμφανίζεται μια καταστροφή, θα πρέπει να έχουμε την ικανότητα να διακρίνουμε τις απεριόριστες δυνατότητες και προοπτικές που θα προκύψουν, ώστε αυτή να μετεξελιχθεί σε δημιουργία.
