20.5 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΚοινωνίαΥγείαΣεξουαλικότητα: Πότε σταματάει;

Σεξουαλικότητα: Πότε σταματάει;


Της Ελευθερίας Τσιρώνη, 

Ακούγοντας τη λέξη «σεξουαλικότητα», αναφερόμαστε κυρίως σε νέους και λιγότερο σε μεσήλικες. Ακόμα και η ιδέα, για παράδειγμα, η γιαγιά μας να είναι σεξουαλικά ενεργή, μας προκαλεί πολλά άβολα συναισθήματα. Έτσι, λοιπόν, η σεξουαλικότητα σε μεγαλύτερες ηλικίες θεωρείται θέμα ταμπού. Τι λένε, όμως, οι έρευνες;

Η σεξουαλικότητα είναι ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής και είναι μία από τις φυσιολογικές ανάγκες του ανθρώπου (Shahhosseini et al., 2014). Είναι, όμως, ένα σημείο της ανθρώπινης δραστηριότητας που υφίσταται μεταβολές με την πάροδο του χρόνου. Όταν αναφερόμαστε στη σεξουαλικότητα, μιλάμε για έναν όρο ομπρέλα, ο οποίος περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα εννοιών, όπως τη σεξουαλική ικανοποίηση και κατ΄ επέκταση, την ποσότητα και την ποιότητα της σεξουαλικής συνεύρεσης, καθώς και τα σεξουαλικά προβλήματα, τομείς οι οποίοι επηρεάζουν την ίδια τη σεξουαλική πράξη. Άρα, η σεξουαλικότητα δεν είναι απλά η πράξη του σεξ, αλλά και τα συναισθήματα που τη συνοδεύουν, οι λόγοι για τους οποίους κάποιος παραμένει σεξουαλικά ανενεργός κ.λπ.

Ξεκινώντας με το ζήτημα της σεξουαλικής ικανοποίησης, η μελέτη των Haavio-Mannila & Kontula (1997) έδειξε πως το νεαρό της ηλικίας ήταν ένας από τους παράγοντες που προέβλεπαν μεγαλύτερη σεξουαλική ικανοποίηση. Όμως, δεν ήταν ο μόνος. Οι μειωμένες σεξουαλικές αναστολές, η καταγωγή από λιγότερο θρησκευόμενη οικογένεια, η πρώιμη έναρξη της σεξουαλικής ζωής, το υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και η συχνή επαφή ήταν κάποιοι από τους πολλούς παράγοντες που σχετίζονταν με την ικανοποίηση σε αυτόν τον τομέα. Άρα, η ηλικία από μόνη της δεν είναι καθοριστικός παράγοντας για το άμα κάποιος θα απολαμβάνει το σεξ.

Μια άλλη μελέτη σε γυναίκες 40-70 ετών αποκάλυψε πως το ψυχολογικό ευ ζην, η σωματική υγεία και συμπτώματα εμμηνόπαυσης σχετίζονταν με τη σεξουαλική ικανοποίηση. Αυτά τα δεδομένα υποστήριξαν πως η σεξουαλική ικανοποίηση μόνο μερικώς εξηγείται από τη σεξουαλική λειτουργικότητα. Άρα, καταρρίπτεται και ο μύθος ότι τα προβλήματα σεξουαλικής λειτουργικότητας που οφείλονται στην ηλικία έχουν και την αποκλειστική ευθύνη για λιγότερη ικανοποίηση από το σεξ. Δηλαδή, ακόμα και αν υπάρχουν ζητήματα δυσλειτουργίας, δεν σημαίνει πως οι γυναίκες σταματούν να απολαμβάνουν το σεξ (Dundon & Rellini, 2010).

Πηγή Εικόνας: theskinny.co.uk

Όσον αφορά την ποσότητα της σεξουαλικής επαφής, η ερεύνα του Stafford et al. (2004) έδειξε ότι μειώνεται με τον χρόνο ανάμεσα σε ζευγάρια, είτε παντρεμένα είτε ανύπαντρα. Παρά τη μείωσή της, φαίνεται πως εξακολουθεί να αποτελεί θετικό στοιχείο στη ζωή των ηλικιωμένων (Heywood et al., 2017) και ότι συνεχίζουν να κάνουν σεξ, αν και όχι με την ίδια συχνότητα με τους νεότερους. Άλλος ένας μύθος, ότι οι ηλικιωμένοι δεν κάνουν σεξ, καταρρίπτεται. Όμως, αυτοί που είχαν βιώσει σεξουαλικές δυσλειτουργίες ήταν λιγότερο πιθανό να ικανοποιηθούν σεξουαλικά (Beckman et al., 2008). Ίσως, δηλαδή, οι δυσκολίες να προκαλέσουν στρες, το οποίο γενικεύεται και το άτομο να φοβάται ότι θα επαναληφθούν αυτές οι αρνητικές εμπειρίες, με αποτέλεσμα να μην απολαμβάνει το σεξ.

Άρα, τελικά, έχουμε μία ξεκάθαρη απάντηση στο αν η σεξουαλική δραστηριότητα συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής; Η απάντηση είναι ναι. Στους νεαρούς, αλλά και στους μεσήλικες, το σεξ είναι σημαντικό κομμάτι της ζωής (Feldman, 2019). Η εμμηνόπαυση, η οποία αφορά τις μεσήλικες γυναίκες, προκαλεί μεταβολές στο σώμα τους, όπως συρρίκνωση του κόλπου, μείωση της λίπανσης κ.λπ., οι οποίες καθιστούν επώδυνο το σεξ. Παρόλα αυτά, οι συγκεκριμένες αλλαγές δεν είναι τόσο σοβαρές, ώστε να ελαχιστοποιήσουν τη σεξουαλική ικανοποίηση. Οι γυναίκες στις οποίες φαίνεται να υπάρχει μείωση της απόλαυσης μπορούν να χρησιμοποιήσουν φάρμακα ως αλοιφές για την ευαίσθητη περιοχή τους ή επιθέματα τεστοστερόνης, για να υπάρχει περισσότερη απόλαυση (Freedman & Ellison, 2004· Nappi & Pollati, 2009· Spring, 2015, original, as cited by Feldman, 2019 p. 510, secondary).

Στην εξίσωση αυτή δεν πρέπει να ξεχνάμε και τους άνδρες. Στη μέση ενήλικη ζωή έχουν προβλήματα στον σεξουαλικό τομέα, όπως συχνότερη στυτική δυσλειτουργία, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτικές ουσίες όπως τα Viagra, Levitra, Cialis, ή επιθέματα που απελευθερώνουν δόσεις τεστοστερόνης (Kim & Park, 2006; Abdo et al., 2008; Glina et al., 2014, original, as cited by Feldman, 2019 p. 513, secondary), κάτι που μπορεί να επηρεάζει τη σεξουαλική ικανοποίησή τους.

Πηγή Εικόνας: evidentlycochrane.net

Και τι συμβαίνει με τους ηλικιωμένους; Φυσικά παραμένουν και αυτοί ενεργοί. Ακόμα και άνθρωποι στα 80 ή τα 90 έτη τους μπορεί να συμμετέχουν σε σεξουαλικές δραστηριότητες. Το βασικό ζήτημα είναι να μην παραμερίσουν αυτήν τη δραστηριότητα. Επίσης, σημαντικό είναι να έχουν κάποιον διαθέσιμο σύντροφο. Αυτό, διότι η θνησιμότητα αυξάνεται σε αυτές τις ηλικίες. Αν πεθάνει ο σύντροφος, σαφώς ο εναπομείναντας μπορεί να βιώσει πρακτικές και συναισθηματικές δυσκολίες στο να συνεχίσει τη σεξουαλική ζωή (Feldman, 2019).

Συμπερασματικά, το ζήτημα της σεξουαλικότητας πρέπει να το λάβουμε υπόψη από μια πιο ολιστική σκοπιά και όχι να έχουμε την ψευδή πεποίθηση πως αφορά μόνο τους νέους. Είναι σημαντικό να μειωθεί το κοινωνικό στίγμα που οδηγεί πολλούς ηλικιωμένους να καταπιέζονται και να οδηγούνται στην αποχή, ώστε να δρουν σύμφωνα με τους κοινωνικούς κανόνες. Όπως όλοι οι άνθρωποι, έτσι και τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας έχουν ανάγκη να ικανοποιούνται από το σεξ. Δεν είναι το σεξ ένα προνόμιο μονάχα των νεότερων.


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
  • Beckman, N., Waern, M., Gustafson, D., & Skoog, I. (2008). Secular trends in self reported sexual activity and satisfaction in Swedish 70 year olds: cross sectional survey of four populations, 1971-2001. Διαθέσιμο εδώ 
  • ‌Dundon, C. M., & Rellini, A. H. (2010). More than Sexual Function: Predictors of Sexual Satisfaction in a Sample of Women Age 40–70. The Journal of Sexual Medicine, 7(2), 896–904. Διαθέσιμο εδώ
  • Feldman, R. S. (2019). Αναπτυξιακή Ψυχολογία Δια Βίου Προσέγγιση. (Ε. Γαλανακη, Σ. Καζή, Μ. Μαρκοδημητράκη, Η. Μπεζεβέγκης, Φ. Μπονώτη, Α. Ράλλη, Σπ. Τσαντάρος μεταφ.). Μπεζεβέγκης, Η. Γ. (επιμελητής). (8η εκδ.). (σελ. 479, 509- 510, 513, 575). Gutenberg
  • Haavio-Mannila, E., & Kontula, O. (1997). Archives of Sexual Behavior, 26(4), 399– 419. Διαθέσιμο εδώ
  • Heywood, W., Lyons, A., Fileborn, B., Hinchliff, S., Minichiello, V., Malta, S., Barrett, C., & Dow, B. (2017). Sexual Satisfaction Among Older Australian Heterosexual Men and Women: Findings from the Sex, Age & Me Study. Journal of Sex & Marital Therapy, 44(3), 295–307.  Διαθέσιμο εδώ
  • Shahhosseini, Z., Gardeshi, Z., Pourasghar, M., & Salehi, F. (2014). A Review of Affecting Factors on Sexual Satisfaction in Women. Materia Socio Medica, 26(6), 378. Διαθέσιμο εδώ
  • Stafford, L., Kline, S. L., & Rankin, C. T. (2004). Married Individuals, Cohabiters, and Cohabiters Who Marry: A Longitudinal Study of Relational and Individual Well-Being. Journal of Social and Personal Relationships, 21(2), 231–248. Διαθέσιμο εδώ 

 

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ελευθερία Τσιρώνη
Ελευθερία Τσιρώνη
Γεννήθηκε το 2000 στα Ιωάννινα και μεγάλωσε στην Παραμυθιά. Σπουδάζει Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο Ρέθυμνο, και φοίτησε ένα εξάμηνο στην Λευκωσία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου μέσω του προγράμματος Erasmus+. Στο κοντινό μέλλον θα κάνει την πρακτική της άσκηση στο Λονδίνο, καθώς κάθε καινούριο μέρος είναι και μια νέα αρχή. Λατρεύει τις προκλήσεις και να ξεπερνά τον εαυτό της, δουλεύει σκληρά συνδυάζοντας την φοίτηση στο πανεπιστήμιο με άριστες επιδόσεις και την δουλειά, ώστε να είναι ανεξάρτητη. Παρακολουθεί, επίσης, σεμινάρια πάνω στο αντικείμενο της και εργάζεται εθελοντικά ως βοηθός έρευνας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, πάνω σε διδακτορική διατριβή της Γνωστικής Ψυχολογίας. Στις απολαύσεις της περιλαμβάνονται η λογοτεχνία, η γυμναστική, τα ταξίδια και η εκμάθηση γαλλικών.