Της Αναστασίας Παναγοπούλου,
Η συντονίστρια ανθρωπιστικής βοήθειας του ΟΗΕ για τον Λίβανο, Najat Rochdi, μιλώντας στη Γενεύη, τόνισε πως από πέρυσι, ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται επειγόντως ανθρωπιστική βοήθεια έχει αυξηθεί κατά 46%. Ο ΟΗΕ και οι εταίροι του έχουν αναλάβει δράση για να βοηθήσουν. Η συντονίστρια σημείωσε ότι οι προμήθειες καυσίμων έκτακτης ανάγκης έχουν διανεμηθεί σε περισσότερες από 600 εγκαταστάσεις υγείας και αντλιοστάσια νερού «για να διασφαλιστεί η παροχή υπηρεσιών διάσωσης στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς που πλήττονται από αυτή τη συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση και να διατηρηθεί η παροχή βασικών υπηρεσιών σε ολόκληρο τον Λίβανο».
Τα Ηνωμένα Έθνη προειδοποιούν ότι ο Λίβανος βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με εκατομμύρια ανθρώπους άνεργους και να υποφέρουν από έλλειψη τροφίμων, φαρμάκων, καυσίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης. Η Rochdi ανέφερε στην ομιλία της: «Η κρίση έχει δραματικό αντίκτυπο στις συνθήκες διαβίωσης των παιδιών. Η έμφυλη βία και η σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση αυξάνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς. Έχουμε λάβει εκτεταμένες αναφορές για γυναίκες και παιδιά που δεν αισθάνονται ασφαλείς σε δημόσιους χώρους, όπως δρόμους, αγορές ή όταν χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς».
Αναφέρει, επίσης, τα εξής: «Η κρίση του Λιβάνου επηρεάζει τους πάντες, παντού σε όλη τη χώρα, με τις γυναίκες να επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος των βαθιών επιπτώσεων αυτής της πολυεπίπεδης κρίσης… 2,2 εκατομμύρια ευάλωτοι Λιβανέζοι, 86.000 μετανάστες και 200.000 Παλαιστίνιοι πρόσφυγες στον Λίβανο χρειάζονται επί του παρόντος επείγουσα βοήθεια· συμπεριλαμβανομένου και 1,5 εκατομμύριο Σύριων προσφύγων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά ή ακόμη και να έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας, σε τρόφιμα, ηλεκτρική ενέργεια, νερό, εκπαίδευση και στη διαχείριση των λυμάτων, για να μην αναφέρουμε τις υπηρεσίες προστασίας που καθημερινά σώζουν ζωές».
Επίσης, οι νέοι δεν βλέπουν μέλλον για τον εαυτό τους και εγκαταλείπουν τον Λίβανο μαζικά. Μάλιστα, λόγω της μακρόχρονης χρηματοπιστωτικής κρίσης, μια πρόσφατη έρευνα διαπιστώνει ότι σχεδόν το ένα τρίτο του εργατικού δυναμικού του Λιβάνου είναι άνεργο, με την ανεργία των νέων να ανέρχεται σχεδόν στο 50%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι προοπτικές για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα δεν είναι καλές, καθώς η οικονομία της χώρας προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά περισσότερο από έξι τοις εκατό φέτος, μετά από πτώση 10,5% και 21,4% το 2021 και το 2020 αντίστοιχα.
Στο σημείο αυτό να τονίσουμε, βέβαια, και το γεγονός ότι η Rochdi πρόσθεσε πως ο τομέας της υγείας στον Λίβανο βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης σε μια εποχή που οι ανάγκες αυξάνονται σημαντικά. Είπε ότι τα νοσοκομεία υποφέρουν από οξεία έλλειψη ιατρικών προμηθειών και ελλείψεις ρεύματος, επηρεάζοντας τη φροντίδα και τις ζωές των ασθενών.
Όλα τα παραπάνω, βέβαια, είναι απόρροια πολλών και διάφορων συγκυριών, όπως για παράδειγμα, από τον πόλεμο στην Ουκρανία, όπου ο Λίβανος έχει σχεδόν αποκοπεί από τη βασική του τροφή, το σιτάρι, το οποίο προμηθεύτηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου από τη Ρωσία και την Ουκρανία πριν από τη σύγκρουση. Η χώρα δεν έχει βρει βιώσιμη εναλλακτική λύση για τον εφοδιασμό της χώρας σε σιτάρι σε προσιτή τιμή. Χωρίς αυτό, οι αλευρόμυλοι και οι αρτοποιοί είχαν πρόβλημα να προμηθεύσουν το κύριο φαγητό του Λιβάνου, την αραβική πίτα. Ταυτόχρονα, οι παγκόσμιες αυξήσεις των τιμών του πετρελαίου που προκλήθηκαν από τη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας, σε συνδυασμό με τα ζητήματα της αλυσίδας εφοδιασμού της εποχής του COVID, έχουν σφυρηλατήσει την οικονομική προσιτότητα και δεν είναι μόνο το ψωμί που έχει επηρεαστεί: η τιμή του αραβοσίτου, της ζάχαρης, του φυτικού πετρελαίου και του μαγειρικού αερίου έχουν δημιουργήσει μια κρίση στις τιμές που έχει επισπεύσει την ελεύθερη πτώση της επισιτιστικής ασφάλειας του Λιβάνου.
Ο Λίβανος δε θέσπισε ποτέ μια στρατηγική πολιτική για την αποθήκευση σιτηρών και όλο αυτό, εν τέλει, λειτούργησε εις βάρος της χώρας. Για δεκαετίες, η διεθνής κοινότητα προειδοποιούσε ότι χωρίς μια πραγματική μακροπρόθεσμη στρατηγική επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας, η επόμενη επισιτιστική κρίση του Λιβάνου θα ήταν βαθύτερη και υπαρξιακά επιζήμια. Η εξάρτησή του από το ελεύθερο εμπόριο και οι υπηρεσίες προωθήθηκαν εις βάρος της γεωργικής παραγωγής. Ο Λίβανος έχει και μικρή διαπραγματευτική δύναμη, για να εξασφαλίσει μια βιώσιμη προσφορά, πολύ λιγότερο να πλειοδοτήσει μεγαλύτερους παίκτες.
Να αναφέρουμε, βέβαια, πως έχει θεσπιστεί ένα περίγραμμα συμφωνίας με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο θα είναι η αρχή μιας νέας διαδικασίας για τον Λίβανο, όπου σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η χρηματοπιστωτική κρίση θα άρχιζε να επιλύεται, οι άνθρωποι θα αποκτούσαν μεγαλύτερη πρόσβαση στις αποταμιεύσεις τους και η επισιτιστική ανασφάλεια θα άρχιζε να μειώνεται. Σε κάθε περίπτωση, χωρίς μια σαφή, δίκαιη και υπεύθυνη λύση στη χρηματοπιστωτική κρίση και ένα πραγματικό σχέδιο επισιτιστικής ασφάλειας, οι κοιλιές του Λιβάνου θα γίνουν σύντομα τόσο άδειες όσο τα ταμεία του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- As global food and fuel crisis deepens, Lebanon’s crisis is affecting ‘everyone, everywhere’, UN News, Διαθέσιμο εδώ
- Sami Halibi, Lebanon’s Food Crisis Will Get Worse, Italian Institute for International Political Studies, Διαθέσιμο εδώ
- UN Says Lebanon in State of Crisis, VOA News, Διαθέσιμο εδώ
