Η 3η Ιουνίου στην Ιστορία

Της Κωνσταντίνας Στάμου,

1140׃ Ο Γάλλος λόγιος, Πέτρος Αβελάρδος, κρίνεται ένοχος με την κατηγορία του αιρετικού. Κατά τον Μεσαίωνα, είναι γνωστό ότι επικρατούσε ένας ισχυρός μυστικισμός προς τα θεία, με την πίστη αρκετά συχνά να υπερβαίνει της λογικής. Ιδιαίτερα κατά τον 12^ο αιώνα, το εκκλησιαστικό και αντίστοιχα το κοσμικό σύστημα εξουσίας συγκρούονταν για τη μεγαλύτερη επιρροή στην τότε κοινωνία. Ο Πέτρος Αβελάρδος άνηκε στην ομάδα ανθρώπων που έβαζε μπροστά τη λογική και αποστασιοποιούνταν από τις παραδοσιακές αξίες. Πληροφορίες για τη ζωή του αντλούμε κυρίως από την αυτοβιογραφία του, που συνέθεσε ο ίδιος, με τίτλο Ιστορία των Συμφορών μου. Αυτός είναι ένας τίτλος που περιγράφει χαρακτηριστικά τη ζωή του, καθώς ο Αβελάρδος βίωσε πολλές συμφορές, με ισχυρότερη εξ αυτών τον έρωτά του με τη δεκαπεντάχρονη ανιψιά του και το επακόλουθο τέκνο τους. Μεγαλύτερο φόβο γι’ αυτόν αποτελούσε η αδιαμφισβητούμενη απόρριψή του για τη θέση του επισκόπου ή ηγούμενου, εφόσον διαδιδόταν η παράνομη σχέση που διατηρούσε. Τα χειρότερα, όμως, τελικά του «χτύπησαν την πόρτα», καθώς κάποια άτομα εισήλθαν μυστικά σπίτι του μια ημέρα και τον ευνούχισαν, γεγονός που αποτέλεσε τελεσίγραφο για τη θέση που κυνηγούσε στον εκκλησιαστικό χώρο (ευνούχοι δεν μπορούσαν να γίνουν ιερείς). Εν τέλει, στράφηκε ξανά στη μελέτη, ώσπου η εκκλησία τον καταδίωξε για τις θεολογικές του απόψεις ως αιρετικό. Κυνηγημένος, αποσύρθηκε στο αβαείο του Κλουνύ, όπου πέθανε δύο χρόνια αργότερα.

1821׃ Απαγχονίζονται στην Κωνσταντινούπολη από τους Τούρκους οι Έλληνες Μητροπολίτες Αδριανουπόλεως Δωρόθεος, Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, Τυρνόβου Ιωαννίκιος και Δέρκων Γρηγόριος. Αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι έπειτα από το εκτελεστικό απόσπασμα, στο οποίο στάλθηκαν και μαρτύρησαν, ανακηρύχθηκαν επισήμως Άγιοι ιερομάρτυρες. Συγκεκριμένα, αφετηρία της όλης κτηνωδίας αποτελεί το άκουσμα της επαναστάσεως της Πελοποννήσου από τον Σουλτάνο Μαχμούτ Β’. Έτσι, ζήτησε από τον Πατριάρχη να του στείλει τρεις αρχιερείς ως ομήρους (Θεσσαλονίκης Ιωσήφ, Αδριανουπόλεως Δωρόθεος και Τυρνόβου Ιωαννίκιος). Χαρακτηριστικός είναι ο λόγος του Πατριάρχη Γρηγορίου για την εν όψει μαρτυρία τους׃ «Αδελφοί, ούτως ηθέλησεν ο Κύριος, δεικνύων ημίν πολλά και σκληρά… Απέρχεσθε σήμερον εις την Πύλην, ίνα μένητε βεβαίως μετά των άλλων αδελφών ενέχυρα παρ΄ αυτή. Κύριος οίδε το αποβησόμενον. Αλλ’ εάν αποβή εις μαρτύριον, ακολουθήσω υμάς τάχιον και εγώ». Στις 10 Απριλίου 1821 απαγχονίστηκε ο ίδιος ο Πατριάρχης Γρηγόριος, που θέλησε ο θάνατός του να δώσει δύναμη στην επανάσταση έναντι των τυράννων. Την ίδια μέρα απαγχονίστηκαν και οι Μητροπολίτες της Νικομηδείας (Αθανάσιος), Αγχιάλου (Ευγένιος) και Εφέσου (Διονύσιος). Στις 3 Ιουνίου του 1821 ακολούθησαν την ίδια μοίρα οι υπόλοιποι συλληφθέντες, οι Αρχιερείς Δέρκων Γρηγόριος, Αδριανουπόλεως Δωρόθεος, Τυρνόβου (ή Τορνόβου) Ιωαννίκιος και Θεσσαλονίκης Ιωσήφ. Οι αρχιερείς, κατά τη διαδρομή τους για το μαρτυρικό τους τέλος, έψαλλαν μαζί την ακολουθία της κηδείας τους. Στο τέλος φημολογείται ότι εύχονταν ο ένας στον άλλον «Καλή αντάμωση στην άλλη ζωή».

1968׃ Η Βάλερι Σολάνας αποπειράται να δολοφονήσει τον Andy Warhol. Ούσα επανειλημμένες φορές βιασμένη από τον πατέρα της, ήδη από τη παιδική της ηλικία, η Βάλερι πυροβόλησε τον καλλιτέχνη στις 3 Ιουνίου 1968. Πιο συγκεκριμένα, ο Warhol μπήκε στο καμαρίνι του φημισμένου “The Factory” και δέχτηκε τρεις πυροβολισμούς από τη Βάλερι. Είχε προηγηθεί, μάλιστα, η εμφάνισή του σε έναν μεγάλο κύκλο διάσημων και η εμφάνισή του στην ταινία I, A man. Η Σολάνας ήταν ήδη γνωστή για τη φεμινιστική της δράση, καθώς είχε ιδρύσει και την οργάνωση με τίτλο “SCUM” (“Society for Cutting up Men”). Μια φεμινιστική οργάνωση με ακραίες απόψεις, καθώς προασπιζόταν τη θανάτωση όλων των ανδρών, αφού, κατά την άποψή της, ήταν αχρείαστοι στην κοινωνία ακόμα και για τη διαιώνιση του είδους. Την πρώτη φορά που πυροβόλησε τον Warhol αστόχησε, η δεύτερη και η τρίτη σφαίρα, όμως, διαπέρασαν τη σπλήνα, τον οισοφάγο, το συκώτι, το στομάχι και τον πνεύμονα. Η μετέπειτα εγχείρηση του καλλιτέχνη διήρκησε 5 ώρες, από την οποία και έφυγε όρθιος, ήταν, ωστόσο, αναγκασμένος να φοράει πάντα έναν ελαστικό κορσέ για το υπόλοιπο της ζωής του. Το περιστατικό αυτό σημάδεψε τραυματικά τον καλλιτέχνη, που παρέδωσε το σκηνοθετικό κομμάτι στο βοηθό του. Έκτοτε απασχολήθηκε κυρίως με θρησκευτικής φύσεως ζητήματα και πέθανε στις 22 Φεβρουαρίου του 1978.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Πέτρος Αβελάρδος και Ελοΐζα: Ένα μεσαιωνικό ερωτικό δράμα, kaboomzine.gr, διαθέσιμο εδώ
• 3 Ιερομάρτυρες Αρχιερείς, θύματα της τουρκικής θηριωδίας στην Κωνσταντινούπολη (3 Ιουνίου 1821), istorikathemata.com, διαθέσιμο εδώ
• Ο Andy Warhol τερμάτισε την καλλιτεχνική ιδιοφυΐα, provocateur.gr, διαθέσιμο εδώ
• Valerie Solanas: Ο φεμινίστας που όχι μόνο σκότωσε τον Andy Warhol, fahrenheitmagazine.com, διαθέσιμο εδώ