Μια ξεχασμένη μαύρη σελίδα από τον πόλεμο του Βιετνάμ: Η σφαγή του Μy Lai

Της Άντρεας Ιωάννου,

Στα μεγάλα βιβλία της παγκόσμιας Ιστορίας πολλάκις θα συναντήσουμε τη λέξη σφαγή. Μια λέξη που βαραίνει κάθε ανθρώπινη ψυχή μονάχα στο άκουσμά της. Στο μυαλό μας έρχονται εικόνες από τη σφαγή της Χίου, τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, των Καλαβρύτων, του Διστόμου, του My Lai. Η τελευταία αποτελεί μια από τις πιο ντροπιαστικές σελίδες της Αμερικανικής ιστορίας κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ. Πράξη καταδικαστέα, αποτρόπαια και γεμάτη αναλγησία που, δυστυχώς, συγκαταλέγεται στα πολλά και ατιμώρητα εγκλήματα πολέμου.

Ενόσω μαινόταν ο Ψυχρός Πόλεμος, η δεκαετία του 1960 θα σημαδευτεί και θα βαφτεί κόκκινη εξαιτίας του πολέμου του Βιετνάμ. Οι μεγάλοι του κόσμου για άλλη μια φορά έσπειραν τα «ζιζάνια» της έριδας, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει στο ήδη διαιρεμένο Βιετνάμ –και συγκεκριμένα στο υπό τη σφαίρα επιρροής του κομμουνισμού βόρειο τμήμα– εμφύλια διαμάχη. Και σαν να μη μύριζε αρκετός θάνατος, στο παιχνίδι εμπλέκεται και η αμερικανική υπερδύναμη, που για πρώτη φορά στα χρονικά της θα υποστεί μια μεγάλη ήττα, χάνοντας το διεθνές της γόητρο λόγω της σθεναρής αντίστασης του βιετναμέζικου λαού. Έτσι, το 1973 η κυβέρνηση Nixon, με υπουργό εξωτερικών τον Kissinger, αποφασίζει την αναγκαστική αποχώρησή τους.

Προτού, όμως, αποχωρήσουν, στο πέρασμά τους θα μαγαρίσουν περεταίρω τα παρθένα δάση του Βιετνάμ. Συγκεκριμένα, το απόγευμα της 16^ης Μαρτίου του 1968, ο 3^ος λόχος (λόχος Charlie) αναλαμβάνει ως αποστολή του την εκκαθάριση του χωριού My Lai στο Νότιο Βιετνάμ από τους αντάρτες κομμουνιστές Viet Cong. Μια πληροφορία που θα αποδειχθεί εσφαλμένη, καθώς στο χωριό υπήρχαν μόνο γυναικόπαιδα και γέροντες. Για άλλη μια φορά ο άμαχος πληθυσμός φαίνεται να πληρώνει το βαρύ τίμημα του πολέμου. Την αποφράδα επόμενη ημέρα, οι στρατιώτες με πρωταγωνιστή τον επικεφαλής μίας διμοιρίας, ανθυπολοχαγό William Calley, με μόλις μια τρίμηνη προϋπηρεσία, σκορπούν παντού τον θάνατο.

Σφαγιάζουν με πρωτοφανή μανία τον άμαχο λαό και με κάθε είδους μέσο (χειροβομβίδες, ξιφολόγχες, πυροβόλα όπλα) ακρωτηριάζουν κάποια πτώματα, βιάζουν τις γυναίκες, πριν καταφέρουν το τελειωτικό χτύπημα, καίνε τις καλύβες των χωρικών, πυροβολούν χωρίς έλεος όποιον προσπαθεί να ξεφύγει. Κανείς δεν αντιστάθηκε, δεν ακούστηκε ούτε ένας πυροβολισμός εναντίον των Αμερικανών, οι οποίοι είχαν μηδενικές απώλειες. Οι νεκροί υπολογίζονται γύρω στους 350 έως και 500 λόγω της μη επίσημης καταγραφής τους. Όλοι τους πάντως είναι αποδεδειγμένα αθώοι.

Το πεντάγωνο μένει στην άγνοια σχεδόν για έναν χρόνο, μέχρι να φτάσουν στα χέρια του οι φωτογραφίες του δημοσιογράφου Seymour Hersh, o οποίος θα στείλει στο ειδώλιο του δικαστή πέντε στρατιώτες, με το αντιπολεμικό κίνημα να φουντώνει έτι περαιτέρω και στους κόλπους του να κρύβει μαζεμένο μένος από όλον τον κόσμο εναντίον της Αμερικής. Ένοχος κρίνεται μόνο ο ανθυπολοχαγός Calley με την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, η οποία, αργότερα, θα μετατραπεί σε πρόσκαιρη. Συγκεκριμένα, θα εκτίσει ποινή μόλις τριάμισι ετών. Δε φυλακίστηκε ποτέ και τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό στο άνετο και ευρύχωρο διαμέρισμά του. Σήμερα είναι ιδιοκτήτης κοσμηματοπωλείου, με τις τύψεις να τον βαραίνουν μια ολόκληρη ζωή, αν διαθέτει ίχνος συνείδησης. Σύμφωνα με τους οικείους του, πάσχει από αϋπνίες.

Δυστυχώς, η ανθρώπινη ματαιοδοξία δεν έχει όρια. Στις μέρες μας βιώνουμε τη σύγχρονη σφαγή που διαπράττει η καφέ αρκούδα, διαταράσσοντας περαιτέρω την ήδη διαταραγμένη ανθρωπότητα, που πάλι μάχεται για αδειανά πουκάμισα «σαν να ‘χαν ποτέ τελειωμό τα πάθη κ’ οι καημοί του κόσμου».

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• mixanitouxronou.gr, Αμερικανοί στρατιώτες σφάζουν 500 αθώους χωρικούς. Διαθέσιμο εδώ
• History.com (2020), My Lai Massacre. Διαθέσιμο εδώ
• popaganda.gr (2019), Στις 16 Μαρτίου 1968 500 άμαχοι Βιετναμέζοι σκοτώνονται από Αμερικανούς στρατιώτες: η Σφαγή του Μάι Λάι. Διαθέσιμο εδώ
• Συλλογικό Έργο (2010), Τhe Cambridge History of Cold War, Cambridge
• Ταυρίδης, Γιώργος (2018), Πόλεμος του Βιετνάμ: Πώς ξεκίνησε και πού κατέληξε, maxmag.gr. Διαθέσιμο εδώ