Της Ελευθερίας Κουράση,
Πέμπτη, 6 Μαΐου 2021… η αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές της Σκωτίας έχει ήδη ξεκινήσει. Αυτήν την ημέρα οι κάτοικοι της βρετανικής επαρχίας θα κληθούν να εκλέξουν τα 129 Mέλη του Σκωτσέζικου Κοινοβουλίου (MP’s), του αποκαλούμενου συχνά Holyrood. Η δυνατότητα αυτή του σκωτσέζικου λαού αποτελεί σχετικά πρόσφατη κατάκτηση, μόλις από το 1999, και τους προσδίδει αυτονομία όσον αφορά το υπόλοιπο Βασίλειο πάνω σε ζητήματα εκπαίδευσης, υγείας και μεταφορών. Η προεκλογική εκστρατεία των υποψηφίων κομμάτων έχει ξεκινήσει πολύ δυναμικά και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα τι μέλλει γενέσθαι. Σε δύο βασικούς άξονες στηρίζει το κάθε κόμμα το πολιτικό του πρόγραμμα: από την μία στη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης που προκάλεσε ο κορωνοϊός και από την άλλη στο θέμα της ανεξαρτησίας ή όχι της Σκωτίας από τη Μεγάλη Βρετανία!
Μία καίρια ερώτηση πλανάται στη βρετανική ατμόσφαιρα από το 2014: «Είναι δυνατόν η Σκωτία να γίνει ανεξάρτητη χώρα; Διαθέτει τους κατάλληλους πόρους για να το πετύχει αυτό;». Το 55% των Σκωτσέζων είχαν εκφράσει μέσω του γνωστού δημοψηφίσματος την επιθυμία τους να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τι άλλαξε, ωστόσο, μέσα στα τελευταία χρόνια και η κυβέρνηση της βρετανικής επαρχίας θέτει ξανά επί τάπητος το ζήτημα της ανεξαρτησίας;
Φυσικά, καθοριστικό ρόλο στη μεταστροφή της κοινής γνώμης των Σκωτσέζων έπαιξε η απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά συνέπεια από τις ωφέλιμες παροχές της, όπως το πρόγραμμα Erasmus+. Το 2016, στο δημοψήφισμα που διεξήχθη σε όλη την επικράτεια του Ηνωμένου Βασίλειου σχετικά με το Brexit, οι Σκωτσέζοι είχαν ταχθεί κατά ποσοστό 62% υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξάλλου, η Πρωθυπουργός της Σκωτίας, Νίκολα Στέρτζον, δεν χάνει ποτέ την ευκαιρία να τονίζει εκ μέρους του λαού της ότι η έξοδος από την Ε.Ε. δεν συνάδει με τη βούληση των Σκωτσέζων και ότι δεν έχουν πάψει να θεωρούν τους Ευρωπαίους ως «φίλους και οικογένειά τους». Εν συνεχεία, ελπίζει να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους με σκοπό να ενταχθούν ξανά στην Ένωση! Μάλιστα, είπε χαρακτηριστικά ότι οι πολίτες της μετά το Brexit νιώθουν «λιγότερο ασφαλείς» και αισθάνονται ότι τα δικαιώματά τους, όσον αφορά τις σπουδές, την εργασία και τα ταξίδια, έχουν περιοριστεί υπέρμετρα.
Από την άλλη πλευρά, το Λονδίνο δεν δείχνει ιδιαίτερα ενθουσιασμένο με την επιθυμία της Σκωτίας για ανεξαρτησία. Συγκεκριμένα, ο Βρετανός Πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, δεν δίστασε να χαρακτηρίσει «άσκοπη» τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το συγκεκριμένο ζήτημα, κρίνοντας πως το δημοψήφισμα του 2014 αντανακλά ακόμη την βούληση των Σκωτσέζων να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως τόνισε «τέτοια γεγονότα λαμβάνουν χώρα μόνο μία φορά ανά γενιά.»! Όντως, τα 7 χρόνια που έχουν περάσει από την έκφραση της επιθυμίας των Σκωτσέζων να μην ανεξαρτητοποιηθούν δεν είναι πολλά. Ωστόσο, από το 2014 έχουν παρεμβληθεί γεγονότα υψίστης σημασίας, όπως το Brexit, που έχουν κλονίσει συθέμελα την πολιτική της Βρετανίας.
Επιπροσθέτως, ο Μπόρις Τζόνσον, σε μία προσπάθεια του να αναδείξει την ένωση Αγγλίας και Σκωτίας, δηλώνει ότι χάρις στην συσπείρωση και στην αμοιβαία συνεργασία σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο κατάφεραν καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας να διαχειριστούν την υγειονομική κρίση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Βέβαια, οι Σκωτσέζοι σχετικά με αυτό το θέμα διατηρούν τις επιφυλάξεις τους! Ακόμη, ο Μάικλ Γκόουβ, Υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως και Καγκελάριος του Δουκάτου του Λάνκαστερ, χαρακτήρισε ως εθνικιστές όσους υποστηρίζουν την ανεξαρτησία της Σκωτίας και ότι έχουν απώτερο σκοπό τον αποπροσανατολισμό των πολιτών και του κράτους από την «μάχη» με τον COVID-19.
Η ενδεχόμενη απόσπαση της Σκωτίας από τη Μεγάλη Βρετανία θα επιφέρει αναμφίβολα τεράστιες αλλαγές και στις δύο πλευρές. Σίγουρα ανεπηρέαστο δεν θα παραμείνει και το (άγραφο) βρετανικό Σύνταγμα. Όπως υποστηρίζουν οι «αρνητές» της σκωτικής ανεξαρτησίας, πρόκειται για μία πολύ δύσκολη περίοδο τόσο οικονομική όσο και υγειονομική για να επέλθουν τόσο ουσιώδεις μεταβολές στο εσωτερικό και εξωτερικό του κράτους. Ας μη ξεχνάμε, επίσης, ότι για να διεξαχθεί το πολυσυζητημένο δημοψήφισμα πρέπει να έχει δώσει πρώτα την «ευλογία» του ο Μπόρις Τζόνσον. Τι θα ασκούσε, λοιπόν, πίεση στον Βρετανό πρωθυπουργό για να εξουσιοδοτήσει, εν τέλει, το εν λόγω referendum; Προφανώς, η νίκη στις εκλογές σκωτσέζικου κόμματος, το οποίο τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας!
Από τη μία πλευρά, η Νίκολα Στέρτζον, νυν Πρωθυπουργός της Σκωτίας, ηγείται του κόμματος SNP (Scottish National Party-Σκωτικό Εθνικό Κόμμα) το οποίο εκλέγεται σταθερά από το 2007 στην πρώτη θέση του σκωτσέζικου Κοινοβουλίου. Η Στερτζον συχνά αγανακτεί και εκφράζει αντίθετες πολιτικές απόψεις από εκείνες του Τζόνσον, ασκώντας αντιπολίτευση στην βρετανική κυβέρνηση. Στις πολιτικές της θέσεις υπάγονται η ανεξαρτησία της Σκωτίας και η καλύτερη διαχείριση της πανδημίας. Σκοπός της είναι στις επικείμενες εκλογές να καταφέρει να υπερισχύσει των άλλων πολιτικών δυνάμεων, πράγμα όχι και τόσο εύκολο, και να σχηματίσει την απαιτούμενη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Υπόσχεται στο λαό τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία αφού καταλαγιάσει η υγειονομική κρίση.
Από την άλλη πλευρά, δεν είναι μόνο η Στέρτζον υπέρμαχος της σκωτικής απόσχισης από το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Άλεξ Σάλμοντ ανακοίνωσε πρόσφατα ότι ιδρύει ένα νέο κόμμα υπέρ της ανεξαρτησίας, το κόμμα Alba, με το οποίο θα λάβει μέρος στις εκλογές του Μαΐου. Ποιος είναι αυτός ο κύριος που τάραξε τα «νερά» της βρετανικής πολιτικής; Ο Σάλμοντ ήταν ηγέτης του πολιτικού σχηματισμού SNP μέχρι το 2014, όπου και παραιτήθηκε έπειτα από την έκβαση του δημοψηφίσματος υπέρ της παραμονής της Σκωτίας στη Βρετανία. Πρόκειται για την πιο εξέχουσα πολιτική προσωπικότητα που αγωνίστηκε για την σκωτική ανεξαρτησία!
Οι Στέρτζον και Σάλμοντ, αν και κάποτε επρόκειτο για δύο πολύ καλούς συνεργάτες του ίδιου κόμματος, σήμερα είναι σφοδροί εχθροί! Ας μην ξεχνάμε ότι η νυν πρόεδρος της Σκωτίας κατήγγειλε τον προκάτοχό της για σεξουαλική παρενόχληση εις βάρος εννέα γυναικών (!). Η Δικαιοσύνη, εντούτοις, έκρινε τον Σάλμοντ αθώο και τον απάλλαξε από κάθε κατηγορία. Ο ίδιος, με τη σειρά του, έχοντας πια αποκαταστήσει τη φήμη του, κατηγορεί την παλιά «προστατευόμενή» του για συνωμοσία εναντίον του με σκοπό να τον απομακρύνει από την πολιτική ζωή! Αυτή η έχθρα αναμένεται να οργιάσει όσο πλησιάζουν οι εκλογές…
Ο Άλεξ Σάλμοντ μπορεί να δήλωσε κατηγορηματικά ότι δεν έχει στόχο να αποτελέσει απειλή για το SNP, ωστόσο τα κόμματα της αντιπολίτευσης της Στέρτζον παρακολουθούν τις νέες εξελίξεις «τρίβοντας» τα χέρια τους. Με βάση τις τωρινές δημοσκοπήσεις, όλα προμηνύουν ότι η εκλογική μάχη τον Μάιο θα είναι «έντονη» και πως η νίκη θα κριθεί στην τελευταία ψήφο! Ο σκωτικός λαός είναι διχασμένος με το 50% να τάσσεται υπέρ και το 50% κατά της ανεξαρτησίας, ενώ εννέα στους δέκα Σκωτσέζους που επιθυμούν την ανεξαρτησία ψηφίζουν υπέρ της Στέρτζον. Τα δεδομένα αυτά πρόκειται να αλλάξουν με την εισβολή του Σάλμοντ στο πολιτικό παιχνίδι!
Κάπως έτσι οι ελπίδες της Στέρτζον να σχηματίσει την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο μειώνονται αισθητά. Η νυν Σκωτσέζα πρόεδρος, αν θέλει να εξασφαλίσει την εκλογική της επιτυχία, πρέπει να δεσμευτεί με ένα «ισχυρό» πολιτικό πρόγραμμα. Από το αποτέλεσμα των επικείμενων εκλογών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό το μέλλον της Σκωτίας, αν θα συνεχίσει, δηλαδή, να αποτελεί τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως συνηθίζει από το 1707, ή θα ανεξαρτητοποιηθεί από το Βασίλειο και θα χαράξει δική της πορεία στη διεθνή πολιτική σκηνή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Scottish Parliament election 2021: A really simple guide, BBC News, διαθέσιμο εδώ
- Holyrood election 2021: The intense battle for every vote in Scotland, BBC News, διαθέσιμο εδώ
- Brexit : l’Écosse espère toujours «rejoindre» l’UE en tant que nation indépendante, Le Parisien, διαθέσιμο εδώ
- What does Alex Salmond’s new party mean for the election?, BBC News, διαθέσιμο εδώ
- Η Σκωτία ψηφίζει… Ευρώπη, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Σκωτία: Κόμμα υπέρ της ανεξαρτησίας ιδρύει ο Άλεξ Σάλμοντ, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
