Η Μάχη του Οσάν: Το βάπτισμα του πυρός στον Πόλεμο της Κορέας

Του Νίκου Πέτροβα,

Το ημερολόγιο γράφει 25 Ιουνίου 1950 κι αυτή είναι η ημερομηνία που ξεκινάει, ουσιαστικά, ο Πόλεμος της Κορέας. Οι δυνάμεις της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Κορέας (Βόρεια Κορέα), με τη βοήθεια της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά μετέπειτα και της Κίνας, διέσχισαν τον 38^ο παράλληλο (η «γραμμή» που χωρίζει τη Νότια από τη Βόρεια Κορέα) και εισέβαλλαν στη Νότια Κορέα, με σκοπό την ενοποίηση ολόκληρης της κορεατικής χερσονήσου υπό το κομμουνιστικό καθεστώς.

Η προέλαση της Βόρειας Κορέας ήταν πραγματικά καταιγιστική. Η πρωτεύουσα, Σεούλ, κατελήφθη σε λίγες μόνο ημέρες. Αυτές οι αστραπιαίες εξελίξεις θορύβησαν τις Ηνωμένες Πολιτείες και φοβούμενοι την εξάπλωση του κομμουνισμού στην Ασία, αποφάσισαν να παρέμβουν και να στείλουν στρατεύματα στη χερσόνησο, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

Η πρώτη αμερικανική μονάδα που κατέφθασε στην Κορέα ήταν η λεγόμενη Task Force Smith, μία σχετικά μικρή ομάδα στρατιωτών υπό τον αντισυνταγματάρχη Τσαρλς Σμιθ, η οποία αποτελούταν από περίπου 540 άνδρες της 24^ης Μεραρχίας Πεζικού. Στόχος αυτής της μονάδας ήταν να καθυστερήσει την προέλαση των βορειοκορεατικών δυνάμεων μέχρι να φτάσουν πιο ισχυρές ενισχύσεις. Η Task Force Smith δεν ήταν επαρκώς εξοπλισμένη και σίγουρα σε μεγάλο βαθμό ανεκπαίδευτη για τις συνθήκες με τις οποίες θα ερχόταν μετέπειτα αντιμέτωπη. Πιο συγκεκριμένα, είχε έλλειψη από αντιαρματικά όπλα, ανεπαρκή πυροβολικά όπλα και μηδαμινή εμπειρία σε πραγματικές συνθήκες πολέμου.

Στις 5 Ιουλίου 1950, η μονάδα Task Force Smith έστησε την αμυντική της γραμμή κοντά στην Οσάν, μία πόλη που βρισκόταν περίπου 30 χιλιόμετρα νότια της Σεούλ. Νωρίς το πρωί της 5ης Ιουλίου, εμφανίστηκε μία φάλαγγα βορειοκορεατικών αρμάτων μάχης τύπου Τ-34. Άμεσα οι Αμερικανοί άνοιξαν πυρ, αλλά τα βλήματα εξοστρακίστηκαν από την πανοπλία των αρμάτων, χωρίς να τους κάνει ουσιαστική ζημιά. Μετά τα άρματα μάχης ακολούθησε το πεζικό της Βόρειας Κορέας με περίπου 5.000 στρατιώτες και υπήρξαν σφοδρές συγκρούσεις με τους Αμερικανούς στρατιώτες. Παρά τη γενναιότητα και την αντίστασή τους, οι Αμερικανοί αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, αφήνοντας πίσω τους πολλούς νεκρούς, τραυματίες και εξοπλισμό. Η Task Force Smith είχε συνολικά πάνω από 180 απώλειες (νεκροί, τραυματίες και αιχμάλωτοι) και δεν κατάφεραν να ανακόψουν τη πορεία των στρατιωτών της Βόρειας Κορέας προς το νότιο μέρος της χώρας.

Αδιαμφισβήτητα, η μάχη του Οσάν θεωρείται ως ήττα στο στρατόπεδο των Αμερικανών. Μολαταύτα, η σημασία της ήττας ήταν «μεγαλύτερη» από το ίδιο το αποτέλεσμα αυτής. Πιο συγκεκριμένα, η μάχη του Οσάν φάνηκε πως αφύπνισε τους Αμερικανούς και τους έκανε να καταλάβουν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Θεωρούσαν πως με λίγες στρατιωτικές δυνάμεις θα μπορούσαν να σταματήσουν την προέλαση των κομμουνιστών, κάτι που εκ του αποτελέσματος κρίθηκε ως εσφαλμένη σκέψη και θεωρία. Είχαν αντιληφθεί, πλέον, πως θα χρειαζόταν μία πιο ισχυρή στρατιωτική προσπάθεια, ενισχυμένη από περισσότερους στρατιώτες και πιο ισχυρό εξοπλισμό.

Επιπλέον, η μάχη του Οσάν αποτέλεσε την απαρχή της αντίστασης των ΗΠΑ έναντι του κομμουνισμού στην Ασία. Η ήττα τους στη μάχη αποτέλεσε το κίνητρο για να ενισχύσουν την παρουσία τους στην Κορέα και επιθυμούσαν να αποτρέψουν την εξάπλωση του κομμουνισμού στην περιοχή.

Η μάχη του Οσάν μπορεί να αναλυθεί και σε ένα ευρύτερο πολιτικό και ιστορικό πλαίσιο, στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου. Η Αμερική φοβόταν μήπως έχει κι άλλες εδαφικές απώλειες, μετά την Κίνα το 1949. Αν έχανε τα εδάφη της Νότιας Κορέας, αυτομάτως θα ενισχυόταν η ΕΣΣΔ και ακολούθως ο παγκόσμιος κομμουνισμός. Η επέμβαση στην Κορέα έγινε υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, ωστόσο αποτελούσε προσπάθεια της Αμερικής. Η μάχη του Οσάν, λοιπόν, ήταν η απαρχή των πιο θερμών συγκρούσεων του Ψυχρού Πολέμου.

Συμπερασματικά, η μάχη του Οσάν δεν διήρκησε πολύ, αλλά η σημασία και η συμβολή της σε όσα ακολούθησαν ήταν τεράστια. Κατέδειξε τη μη κατάλληλη προετοιμασία της Δύσης για την κλιμάκωση του Ψυχρού Πολέμου, αλλά και τη ταχύτητα με την οποία λειτούργησαν οι ΗΠΑ, ώστε να προσαρμοστούν σε αυτά τα δεδομένα. Από την ημέρα εκείνη και για τα επόμενα τρία χρόνια, η Κορέα έγινε ένα αιματηρό πεδίο μάχης. Η μάχη αυτή μπορεί να χαρακτηριστεί ως η αρχή του Ψυχρού Πολέμου, ενός πολέμου που ακόμη και σήμερα, θεωρητικά, δεν έχει τελειώσει.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Korean War 1950–1953, britannica.com, διαθέσιμο εδώ
• A short history of the Korean War, iwm.org.uk, διαθέσιμο εδώ
• The Korean War – CCEA, bbc.co.uk, διαθέσιμο εδώ
• Task Force Smith and the problem with “readiness”, thenmusa.org, διαθέσιμο εδώ