Του Λάμπρου Νούσια,
Ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας έχει κλιμακωθεί το τελευταίο διάστημα, επηρεάζοντας τις παγκόσμιες αγορές και τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Η Κίνα, υπό την ηγεσία του Xi Jinping, έχει αναπτύξει ένα ευρύ οικονομικό σχέδιο, για να αντισταθμίσει τις απώλειες και να ενισχύσει την εγχώρια οικονομία. Με κινήσεις όπως ανταποδοτικοί δασμοί, περιορισμοί σε κρίσιμες εξαγωγές και μέτρα ενίσχυσης της εσωτερικής ζήτησης, η Κίνα δείχνει ότι δεν πρόκειται να παραμείνει παθητική απέναντι στις πιέσεις της Ουάσινγκτον.
Η αρχική απάντηση της Κίνας ήταν η επιβολή δασμών σε αμερικανικά αγαθά, όπως το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο, τα γεωργικά προϊόντα και τον βιομηχανικό εξοπλισμό. Παράλληλα, εφαρμόστηκαν έλεγχοι στις εξαγωγές κρίσιμων μετάλλων, όπως το βολφράμιο και το τελλούριο, υλικά απαραίτητα για τεχνολογίες αιχμής. Με την Κίνα να κατέχει πάνω από το 80% της παγκόσμιας παραγωγής βολφραμίου, η κίνηση αυτή θεωρείται στρατηγικής σημασίας. Το Πεκίνο στέλνει μήνυμα, ότι μπορεί να διαταράξει κρίσιμες παγκόσμιες αλυσίδες παραγωγής αν χρειαστεί.
Το Πεκίνο δεν στηρίζεται μόνο σε αντίποινα. Ο Xi ανακοίνωσε μέτρα για την τόνωση της εσωτερικής ζήτησης και τη θωράκιση της οικονομίας. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται η αύξηση επιδομάτων ανεργίας και η στήριξη εισοδημάτων, κίνητρα για κατανάλωση, ιδίως από τα χαμηλότερα στρώματα αλλά και ενίσχυση του τομέα υπηρεσιών. Το σχέδιο αυτό έχει στόχο να μετατοπίσει το επίκεντρο της ανάπτυξης από τις εξαγωγές προς την εσωτερική αγορά, περιορίζοντας την εξάρτηση από τις διεθνείς εμπορικές ροές.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η προώθηση της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών. Η Κίνα επενδύει σε νέες τεχνολογίες και startups ώστε να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα, με στόχο τη δημιουργία ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου βασισμένου στη γνώση και την εγχώρια τεχνογνωσία.
Μία από τις πιο κρίσιμες προκλήσεις της κινεζικής οικονομίας είναι η ύφεση στον τομέα των ακινήτων. Η κυβέρνηση Χi προχωρά σε αστικά αναπτυξιακά έργα, αύξηση της διαθεσιμότητας κατοικιών και ενίσχυση της ζήτησης στην αγορά κατοικίας. Αυτά τα μέτρα στοχεύουν όχι μόνο στη σταθεροποίηση του τομέα, αλλά και στη δημιουργία θέσεων εργασίας και τόνωση επενδύσεων. Ειδικά στις μεγάλες πόλεις, τα προγράμματα αστικής ανάπλασης συνδυάζονται με πράσινες πολιτικές και έξυπνες τεχνολογίες, προσφέροντας μια πιο βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Το Πεκίνο επιδιώκει έτσι να μετατρέψει την κρίση του real estate σε ευκαιρία ψηφιακής και περιβαλλοντικής αναβάθμισης.
Ενδεικτική της στρατηγικής ευελιξίας του Πεκίνου είναι η πρόθεση εξαίρεσης ορισμένων κρίσιμων αμερικανικών προϊόντων, όπως ημιαγωγοί και ιατρικών συσκευών, από τους υψηλούς δασμούς. Ο Xi φαίνεται να στοχεύει στη διατήρηση της λειτουργικότητας της κινεζικής βιομηχανίας, αποφεύγοντας πλήγμα σε τομείς που εξαρτώνται από αμερικανική τεχνολογία. Αυτή η επιλεκτική προσέγγιση αποσκοπεί στη διατήρηση του τεχνολογικού δυναμισμού της χώρας και ταυτόχρονα στην αποφυγή σοβαρών ελλείψεων σε κρίσιμες πρώτες ύλες.
Η πλευρά των ΗΠΑ δεν μένει ανεπηρέαστη. Οι δασμοί του Trump μεταφράζονται σε αύξηση τιμών για τους Αμερικανούς καταναλωτές και σε μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος. Σύμφωνα με το Tax Foundation, οι δασμοί ισοδυναμούν με φόρους δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα αμερικανικά νοικοκυριά. Τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα πλήττονται περισσότερο, ενώ δημιουργείται γενικευμένη αβεβαιότητα για τις επιχειρήσεις.
Οι επιπτώσεις δεν είναι μόνο βραχυπρόθεσμες. Οι αυξημένοι δασμοί περιορίζουν τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ και ωθούν ορισμένες επιχειρήσεις να μετεγκατασταθούν ή να αυξήσουν τις τιμές τους, πλήττοντας την απασχόληση. Το οικονομικό σχέδιο του Xi Jinping δείχνει μια Κίνα που όχι μόνο αμύνεται, αλλά αντεπιτίθεται μεθοδικά. Μέσα από συνδυασμό εμπορικών αντιποίνων, εσωτερικών μεταρρυθμίσεων και επιλεκτικής ευελιξίας, το Πεκίνο επιδιώκει να καταστήσει την οικονομία του πιο αυτάρκη και ανθεκτική.
Για τη νεανική γενιά που παρακολουθεί παγκόσμιες εξελίξεις, η στρατηγική της Κίνας αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα γεωοικονομικής ισχύος στον 21ο αιώνα. Καθώς ο κόσμος εισέρχεται σε μια εποχή πολυπολικού ανταγωνισμού, το πώς οι μεγάλες δυνάμεις διαχειρίζονται τέτοιες συγκρούσεις θα καθορίσει το μέλλον της διεθνούς οικονομικής σταθερότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Trade War: Understanding China’s stern response to US; a clear signal of economic warfare?, Financial Express, διαθέσιμο εδώ
- Xi announces plan for Chinese economy to counter impact of US trade war, The Manhattan Times, διαθέσιμο εδώ
- Trump Tariffs: The Economic Impact of the Trump Trade War, Tax Foundation, διαθέσιμο εδώ
