Της Εμμανουέλας Σουφαλιδάκη,
Τα φοιτητικά τα χρόνια, λένε, είναι τα καλύτερα, τα πιο «ανέμελα» και τα πιο «ξέγνοιαστα». Είναι, πράγματι, όμως, έτσι; Από μόνη της αυτή η έκφραση εμπεριέχει μια πίεση, καθώς πολλές φορές ακούγεται σαν προσταγή. Πέρνα καλά! Ζήσε ανέμελα! Για εμένα και για πολλούς, όμως, από τους φοιτητές, η κατάσταση δεν είναι ακριβώς έτσι. Είναι περισσότερο τα χρόνια των «πρέπει», των «πρέπει» να τα προλάβω όλα. Ανάλογα ποια «πρέπει» ακούει ο καθένας και το μέρος προέλευσής τους, αυτά τα πρέπει ποικίλλουν. Για τους γονείς και κηδεμόνες τώρα είναι η στιγμή που πρέπει να ενηλικιωθούμε και να τους κάνουμε περήφανους, για τους καθηγητές τώρα είναι η στιγμή που πρέπει να διαβάσουμε εις βάθος, γιατί ποτέ άλλοτε δεν θα υπάρχει αυτός ο χρόνος. Για τους φίλους μας τώρα είναι η στιγμή, για να βγούμε, να ταξιδέψουμε, να ερωτευτούμε και να απογοητευτούμε, αλλά και να φτιάξουμε τις πιο αξέχαστες ιστορίες. Και για τον προσωπικό εαυτό του κάθε φοιτητή; Τώρα είναι η στιγμή να βρει κάπου να «χωρέσει», κάπου να ταιριάζει, περιπλανώμενος ανάμεσα σε όλα αυτά τα κοινωνικά, ακαδημαϊκά και επαγγελματικά «πρέπει».
Αλλά ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Με τον όρο «φοιτητής», λοιπόν, αναφερόμαστε σε ένα άτομο που παρακολουθεί σπουδές σε ένα εκπαιδευτικό ή ακαδημαϊκό ίδρυμα, όπως πανεπιστήμιο, κολέγιο ή τεχνικό ινστιτούτο. Οι φοιτητές ακολουθούν προγράμματα σπουδών, αποβλέποντας στην απόκτηση πτυχίου ή πιστοποιητικού, απόδειξη των γνώσεων, δεξιοτήτων και της εξειδίκευσης σε διάφορους τομείς. Ωστόσο, στην Ελλάδα, ο φοιτητής πέρα από τις ακαδημαϊκές του υποχρεώσεις έχει καταχωρηθεί και ως ένα άτομο ηλικίας 18-25 ετών —εκτός και αν πρόκειται για τον «αιώνιο» φοιτητή— το οποίο αποτελεί μέλος της φοιτητικής ομάδας, η οποία ως έννοια «συνοδεύεται» από πολλές κοινωνικές συνυποδηλώσεις.
Ξεφεύγοντας, λοιπόν, από το πλαίσιο της πανεπιστημιακής κοινότητας και των ακαδημαϊκών απαιτήσεων, ο φοιτητής σε πρώτο στάδιο καλείται να ξεπεράσει τη μετεφηβική ηλικία και να ενσωματωθεί πλήρως στην ενήλικη ζωή. Η ανεξαρτητοποίηση και, πολλές φορές, η εγκατάλειψη του σπιτιού τον φέρνει αντιμέτωπο με τον πραγματικό κόσμο και τις προκλήσεις του. Μία από αυτές τις προκλήσεις αφορά στον συνεχή αγώνα των φοιτητών για εξέλιξη και συνδέεται με το διαρκές κυνήγι της επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Καταβάλλονται καθημερινά σκληρές προσπάθειες, ώστε να ανταποκριθεί ο κάθε φοιτητής στις «ιλιγγιώδεις» ταχύτητες που ακολουθεί η αγορά εργασίας και να κριθεί αντάξιος των απαιτήσεών της. Μια άλλη ιδιότητα του φοιτητή, άρρηκτα «συνδεδεμένη» με τη παγκοσμιοποίηση, είναι η πολιτισμική του ανάπτυξη και η εκτός συνόρων περιπλάνηση. Πρόκειται για τη στιγμή που ο φοιτητής καλείται να γίνει πολίτης του κόσμου, να ταξιδέψει, να ακούσει διαφορετικές γλώσσες και να γνωρίσει διαφορετικούς πολιτισμούς. Να έρθει σε επαφή με άτομα με διαφορετικές κουλτούρες, τρόπους και συνήθειες, διαμορφώνοντας, τελικά, τα ενδιαφέροντα και την προσωπικότητά του ολόπλευρα. Αυτού του είδους η δραστηριοποίηση των φοιτητών «στηρίζεται» από την πολιτεία και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω επιδοτήσεων, εκπτώσεων και προγραμμάτων στήριξης, προκειμένου να διευκολυνθεί η μετακίνηση, αλλά και η επίσκεψη σημείων ενδιαφέροντος.
Παράλληλα, ο φοιτητής έχει έντονη πολιτική δράση, διεκδικεί τα δικαιώματά του, παλεύει για τα ιδανικά του και προσπαθεί να «υψώσει το ανάστημά» του στον κόσμο των ενηλίκων, μέχρι να ακουστεί και να ληφθούν σοβαρά υπόψη τα αιτήματά του. Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα για την ψήφιση του νομοσχεδίου που μεταξύ άλλων αφορά στην ίδρυση μη κρατικών (ιδιωτικών) πανεπιστημίων, εκφράστηκε δυναμικά αυτός ο ρόλος των φοιτητών, έστω και με τη μορφή αντιπαραθέσεων. Έτσι και αλλιώς, αυτός ο ρόλος των φοιτητών έχει ήδη κατοχυρωθεί από την πρόσφατη ελληνική ιστορία. Μέσα από τέτοιου είδους κινητοποιήσεις παρουσιάζεται όχι μόνο η ενεργοποίηση και η πολιτική «αφύπνιση» των φοιτητών, αλλά πολύ περισσότερο η ανάγκη τους να αντιμετωπιστούν ως ίσοι με τους υπόλοιπους πολίτες της κοινωνίας.
Η πολυπλοκότητα του ρόλου του φοιτητή, καθώς και η υπόσταση της κατοχής αυτής της «ταμπέλας» είναι, πλέον, γεγονός. Αυτό, όμως, που συχνά παραβλέπεται, είναι η μαχητικότητα και η αισιοδοξία που διακατέχει —τις περισσότερες μέρες— όλους εμάς τους φοιτητές. Αισιοδοξία για τη πραγματοποίηση των ονείρων, αισιοδοξία για την αλλαγή, αισιοδοξία για ένα καλύτερο μέλλον. Από τα πιο έντονα και αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά του Έλληνα φοιτητή, αλλά και γενικότερα του νέου, είναι να μη τα παρατάει και να μην επηρεάζεται από τους ασταθείς και δύσκολους καιρούς, από τα «κακώς κείμενα» της εποχής. Εξάλλου, όπως λέγεται, νέος που δεν επαναστατεί δεν είναι νέος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Φοιτητής, el.wikipedia.org. Διαθέσιμο εδώ
