Της Χριστίνας Μπουέτι,
1913: Ο γνωστότερος πίνακας, ενδεχομένως, του Λεονάρντο ντα Βίντσι, η Μόνα Λίζα ή Τζοκόντα, εκλάπη από το Λούβρο το 1911 και βρέθηκε δύο χρόνια αργότερα στη Φλωρεντία, το 1913. Το έργο του αναγεννησιακού ζωγράφου προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση στους καλλιτεχνικούς κύκλους της Φλωρεντίας, ακόμη και πριν ολοκληρωθεί.
Ο γεννημένος το 1452 ντα Βίντσι (ή όπως ήταν το πλήρες του όνομα Leonardo di ser Piero da Vinci) ασχολήθηκε με μια πληθώρα επιστημών και καλλιτεχνικών τομέων, όπως η αρχιτεκτονική, η γλυπτική, η μηχανική, η ανατομία, η γεωμετρία και άλλα πολλά. Δεν είναι λίγοι αυτοί που τον έχουν ως πρότυπο Homo Universalis –του ιδανικού ανθρώπου κατά την Αναγέννηση– και ένα πνευματικά προικισμένο άτομο. Μέχρι τις μέρες μας, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι θεωρείται ένας από τους επιδραστικότερους ανθρώπους που πέρασαν από αυτόν τον κόσμο.
Η Μόνα Λίζα ξεκίνησε να φιλοτεχνείται το 1504 στη Φλωρεντία, μετά από τέσσερα χρόνια σταμάτησε για ένα διάστημα, αφήνοντας το έργο ημιτελές μέχρι το 1519, όταν και περατώθηκε λίγο πριν από τον θάνατό του. Έπειτα, ο πίνακας πήγε στο παλάτι Fontainebleau, αφού αγοράστηκε από τον ιδιοκτήτη του. Η επόμενη κατοικία του ήταν το παλάτι των Βερσαλλιών, το οποίο μετατράπηκε σε μουσείο κατά τη Γαλλική Επανάσταση, το γνωστό Μουσείο του Λούβρου. Πιθανότατα αυτή που απεικονίζεται στον πίνακα είναι η Λίζα ντελ Τζιοκόντο, μέλος της οικογένειας Γκεραρντίνι της Φλωρεντίας, με τον άντρα της να είναι έμπορος μεταξιού που ζήτησε ένα πορτρέτο της γυναίκας του. Η ιστορία αυτή φαίνεται ότι σχετίζεται με ένα ημερολόγιο του 1503, στο οποίο γινόταν η συγκεκριμένη αναφορά και ήρθε στο φως το 2005 από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης.
Το έργο, λοιπόν, του ντα Βίντσι πέρασε στην ιστορία μέσα από τους αιώνες και, τελικά, έγινε ένας από τους διάσημους πίνακες με περίοπτη θέση στα μουσεία. Ένας από αυτούς τους χώρους ήταν και το Salon Carré του Λούβρου, όπου εκτίθενταν για πέντε χρόνια. Ωστόσο, μια μέρα του 1911 διαπιστώθηκε πως δεν βρισκόταν στη θέση του και έτσι το μουσείο έκλεισε για μια εβδομάδα, προκειμένου να διερευνηθεί το πού μπορεί να είναι και να εξιχνιαστεί η υπόθεση. Ο Γκιγιώμ Απολιναίρ, ένας Γάλλος ποιητής, συνελήφθη, κατηγορήθηκε και φυλακίστηκε για την εν λόγω κλοπή, αλλά, τελικά, απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες, ενώ ακόμα και ο Πάμπλο Πικάσο κατηγορήθηκε για την κλοπή της.
Η κλοπή ήταν πια γεγονός, με τους συντηρητές να ανησυχούν ιδιαίτερα για τον πίνακα, καθώς είχε μια ρωγμή για την οποία είχαν φόβο μήπως επεκταθεί. Ύστερα από δύο έτη, το 1913, ο έμπορος έργων τέχνης, Αλφρέντο Τζέρι, λαμβάνει μια επιστολή στην οποία αναφέρεται ότι ο αποστολέας της είχε την αυθεντική Μόνα Λίζα και ζητούσε το ποσό των 500.000 λιρών. Τελικά, ο Τζέρι αποφασίζει να συναντηθεί με τον φερόμενο κάτοχό της.
Μπροστά σε αυτό το θέαμα, ο έμπορος έργων τέχνης έπεισε τον κάτοχό της αφήσει τη Μόνα Λίζα και ύστερα ειδοποίησε τις αρχές. Για άλλη μια φορά, η Μόνα Λίζα είχε εντοπιστεί. Εκτέθηκε για μικρό χρονικό διάστημα στην Ιταλία μέχρι να επιστρέψει στο Μουσείο του Λούβρου, όπου αποτελεί μέχρι σήμερα ένα από τα κυριότερα εκθέματά του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ, art-within-centuries.weebly.com, Διαθέσιμο εδώ
- Μόνα Λίζα: ο πιο διάσημος πίνακας, texnognostis.com, Διαθέσιμο εδώ
- Η κλοπή της «Μόνα Λίζα» που την έκανε διάσημη στα πέρατα του κόσμου – Είχε κατηγορηθεί ο Πικάσο, in.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Η μεγάλη κλοπή: Όταν έκλεψαν τη Μόνα Λίζα από το Λούβρο – Ήταν ύποπτος ακόμη και ο Πικάσο, iefimerida.gr, Διαθέσιμο εδώ
