Του Δημήτρη Βασιλόπουλου,
Κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η ανθρωπότητα γνώρισε από νωρίς τη φρίκη του πολέμου και την εισαγωγή νέων θανατηφόρων όπλων. Ένα από αυτά ήταν και τα πρώτα αεροσκάφη, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στην αρχή ως αναγνωριστικά και μετέπειτα ως μαχητικά, καθώς έγινε αντιληπτό από την αρχή ότι ένα τέτοιο όπλο θα ήταν καταλυτικής σημασίας για την έκβαση του πολέμου. Πολλοί τολμηροί έσπευσαν αμέσως να κάνουν αίτηση να εισαχθούν στις εκάστοτε αεροπορικές ακαδημίες. Βέβαια, στην αρχή του πολέμου, η αεροπορία ανήκε στα ευγενή σπορ, με πολλούς γόνους αριστοκρατικών οικογενειών να παίρνουν μέρος σε αυτή.
Μια τέτοια περίπτωση ήταν και ο Μάνφρεντ φον Ριχτχόφεν, ο οποίος ήταν ο καλύτερος πιλότος μαχητικών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου αλλά και εν γένει από τους καλύτερους στην ιστορία της αεροναυπηγικής. Όντας γόνος Πρωσικής αριστοκρατικής οικογένειας από το Μπρέσλαου (σημερινή Πολωνία) στη Γερμανία, ο Ριχτχόφεν ξεκίνησε όπως όλοι από το ιππικό, όμως σύντομα, όταν αυτό έγινε παλαιωμένο για τον νέο αυτόν πόλεμο, έκανε αίτηση για την Αυτοκρατορική Αεροπορία και το 1915 έγινε μέλος αυτής.
Η ικανότητά του φάνηκε από νωρίς με αρκετές καταρρίψεις, ιδιαίτερα το 1916 όντας μέλος της Γιάστα 2 μοίρας μαχητικών. Από την αρχή της καριέρας του ως πιλότος είχε την τιμή να συνεργαστεί με έναν άλλο άσσο της εποχής και ήρωα της Γερμανίας, τον Όστβαλντ Μπόλκε, ο οποίος τον έβλεπε σαν έναν ανερχόμενο άσσο. Το 1917, μετά την 16η του κατάρριψη του απονέμεται ο «Γαλάζιος Μαξ», κάτι σαν ένα μετάλλιο ανδρείας. Αργότερα ανέλαβε τη διοίκηση της Γιάστα 11, μιας μοίρας μαχητικών που απαρτιζόταν από τους καλύτερους πιλότους της Γερμανίας. Από τότε και στο εξής ξεκίνησε ο μεγάλος θρύλος του Κόκκινου Βαρόνου όταν, σμηναγός πλέον, έβαψε το αεροπλάνο του κόκκινο. Αυτή η κίνηση έχει γίνει θέμα συζήτησης καθώς οι ιστορικοί πιστεύουν ότι η κίνηση αυτή ήταν ένα τέχνασμα, ένα όπλο ψυχολογικού πολέμου για να τρομοκρατεί τους αντιπάλους του, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι ήταν στο γενικότερο πλαίσιο της μοίρας του, καθώς και άλλοι πιλότοι έβαφαν τα αεροπλάνα τους διότι το παρατσούκλι της μοίρας του ήταν το «Ιπτάμενο Τσίρκο».
Το «Τσίρκο του Ριχτχόφεν», όπως αλλιώς λεγόταν από το 1917 και τον «ματωμένο Απρίλιο», ανεβάζει τις καταρρίψεις και κινείται παντού στο μέτωπο αδιάκοπα. Η αλήθεια είναι ότι όλοι οι πιλότοι της Γιάστα 11 έκαναν υπεράνθρωπες προσπάθειες, καθώς τα αεροπλάνα τους ήταν κατώτερα σε αυτό το σημείο του πολέμου από τα συμμαχικά, κυρίως γιατί τα υλικά έλειπαν από την Γερμανική βιομηχανία – αν και ο Ριχτχόφεν έδωσε τα φώτα του για το νέο αεροσκάφος Φώκερ 4, το οποίο όμως δεν πρόλαβε να πετάξει καθώς εκείνος σκοτώθηκε λίγες μέρες πριν βγει στην κυκλοφορία.
Τον Ιούλιο του 1917, και ενώ ήταν σε μια από τις καθιερωμένες αερομαχίες, δέχεται ένα τραύμα στο κεφάλι που είχε σημαντικές συνέπειες όσον αφορά την ικανότητά του να πετάει. Βέβαια, με μια αναγκαστική προσγείωση γλύτωσε τον θάνατο. Του προτάθηκε μια θέση γραφείου ώστε να διοικεί την μοίρα του από τα μετόπισθεν, ο ίδιος όμως αρνήθηκε, και παρά τις προτροπές του γιατρού για αποθεραπεία επέστρεψε στην ενεργό δράση με τα τραύματά του να μην έχουν επουλωθεί πλήρως. Αυτό έμελλε να είναι και το μεγαλύτερο λάθος του, καθώς τα τραύματα του είχαν προκαλέσει ζημιά στην ικανότητα προσανατολισμού του. Έτσι, στις 21 Απριλίου του 1918, καθώς πετούσε κοντά στην περιοχή του Σωμ – μια περιοχή που έγιναν οι μεγαλύτερες μάχες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου – κυνηγώντας ένα βρετανικό αεροσκάφος βαθιά στις Συμμαχικές γραμμές, κάτι το οποίο δεν συνηθιζόταν, χτυπήθηκε από αντιαεροπορικά πυρά και σκοτώθηκε.
Μετά από τόσα χρόνια, δεν έχει βρεθεί ακριβώς ποιος είχε καταρρίψει τον Ριχτχόφεν, έναν εθνικό ήρωα στα μάτια της Γερμανίας. Το μόνο σίγουρο είναι πως ο «Κόκκινος Βαρόνος» ήταν ο πιλότος με τις περισσότερες καταρρίψεις στην ιστορία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με αεροσκάφη κατά πολύ κατώτερα από αυτά των αντιπάλων του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Manfred von Richthofen (2007), The Red Fighter Pilot: The Autobiography of the Red Baron, Redand Black Publishers.
- Manfred, baron von Richthofen, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
