Του Ιωάννη Περγαντή,
Οι αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. βρήκαν τον ελλαδικό χώρο σε μια κατάσταση ολικής ανατροπής: υπήρχε μία Αθήνα εντελώς αποδυναμωμένη και εξευτελισμένη, μια Σπάρτη η οποία προσπαθούσε συνέχεια να απλώσει τα «πλοκάμια» της σε περισσότερα μέρη της ανατολικής Μεσογείου και μια Περσία, η οποία επεδίωκε την αποσταθεροποίηση και τη συνεχή διχόνοια των ελληνικών πόλεων-κρατών. Μέσα σε αυτό το εύθραυστο κλίμα, το οποίο μέσα σε μια στιγμή μπορούσε να «εκραγεί», διεξήχθη ένας σύντομος σχετικά πόλεμος, που είχε πολύ σημαντικές επιπτώσεις.
Ένα επεισόδιο αυτού του πολέμου, του γνωστού Κορινθιακού Πολέμου, έλαβε μέρος στην Κορώνεια της Βοιωτίας το 394 π.Χ. Η Σπάρτη, υπό τον βασιλιά Αγησίλαο, προέβαινε σε εκστρατείες σε όλα τα άκρα του ελληνικού κόσμου, επιδιώκοντας την προσέλκυση νέων συμμάχων, καθώς και τον προσεταιρισμό συμμάχων της Αθήνας. Στο πλαίσιο αυτής της εκστρατείας, ο Αγησίλαος έφτασε και μέχρι την Θράκη, από την οποία πέρασε προς την Ασία ενάντια των Περσών, με το πρόσχημα της προστασίας των ελληνικών πόλεων. Εν τω μεταξύ, όμως, η Σπάρτη βίωσε ένα μεγάλο πλήγμα στην Αλίαρτο, με την οδυνηρή ήττα από την παράταξη των Αθηναίων και την απώλεια του Λύσανδρου και Παυσανία (θάνατος και εξορία).
Με τους Αθηναίους και συμμάχους να έχουν πετύχει μια σημαντική νίκη, ο Αγησίλαος κλήθηκε πίσω στην Σπάρτη, για την αποτροπή τυχόν επίθεσης προς την Πελοπόννησο. Έτσι, ο Αγησίλαος με ένα μεικτό σώμα στρατού που αποτελούνταν από Σπαρτιάτες και εθελοντές Έλληνες της Μικράς Ασίας, κινήθηκε από τη ξηρά, περνώντας στην Θράκη και από εκεί παίρνοντας το δρόμο για την Βοιωτία. Κατά τη διάρκεια της πορείας, η Σπάρτη δέχθηκε ακόμη ένα μεγάλο πλήγμα στην Κνίδο, όταν ο στόλος της καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Πέρσες, οδηγώντας και στον θάνατο του Σπαρτιάτη ναυάρχου Πείσανδρου. Παρά την ήττα ο Αγησίλαος, θέλοντας να εξασφαλίσει υψηλό ηθικό για το στρατό του, τους είπε πως η ναυμαχία έληξε με νίκη των Σπαρτιατών, δίνοντας άλλον αέρα στους στρατιώτες του.
Στο δρόμο προς τη Βοιωτία, ο Αγησίλαος αντίκρισε το εκστρατευτικό σώμα των Αθηναίων και των συμμάχων της (Βοιωτία, Άργος, Κόρινθος, Εύβοια, Λοκροί, Θήβα) κοντά στη περιοχή της Κορώνειας. Οι δύο στρατοί, οι οποίοι απαριθμούσαν σχεδόν 20.000 πολεμιστές ο καθένας, παρατάχθηκαν ο ένας απέναντι στον άλλο σε απόλυτη σιγή, μέχρι να την σπάσουν οι Θηβαίοι με μια δυνατή πολεμική ιαχή. Την ιαχή αυτή ανταπέδωσε το άλλο στρατόπεδο, μέχρι που οι δύο στρατοί έπεσαν ο ένας στις γραμμές του άλλου.
Από την έναρξη της η μάχη έκλεινε προς το μέρος των Σπαρτιατών. Αγησίλαος και Μικρασιάτες γρήγορα επικράτησαν στις πλευρές τους, τρέποντας σε φυγή μεγάλο μέρος του αντίπαλου στρατοπέδου. Παρά την σθεναρή αντίσταση που προέβαλαν οι Θηβαίοι, η δυναμική του σπαρτιατικού στρατοπέδου κρίθηκε καθοριστικός παράγοντας, με τη μάχη να λήγει σε μεγάλη ήττα των Αθηναίων, αλλά και σφαγή λόγω της καταδίωξης των ατάκτως υποχωρούντων Θηβαίων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Battle of Coronea, 394 BC, historyofwar.org, Διαθέσιμο εδώ
- Wilcken, Ulrich (1976), Αρχαία Ελληνική Ιστορία, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση
