18.6 C
Athens
Παρασκευή, 3 Μαΐου, 2024
ΑρχικήΙστορίαΟ Χάρυ Τρούμαν και η ατομική βόμβα

Ο Χάρυ Τρούμαν και η ατομική βόμβα


Της Αλεξίας Κυριαζοπούλου,

Στις 14 Ιανουαρίου 1943, στο ξενοδοχείο Άνφα στην Καζαμπλάνκα, συναντήθηκαν οι ηγέτες των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας με σκοπό να συζητήσουν ποια στρατηγική θα ακολουθήσουν οι Σύμμαχοι εναντίον των δυνάμεων του Άξονα. Αποφασίστηκε η συνεχόμενη και ασταμάτητη επίθεση, ο βομβαρδισμός της Γερμανίας και η εισβολή στην Ιταλία. Πέραν από στρατιωτικά θέματα στη διάσκεψη της Καζαμπλάνκα, ο ηγέτης των ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούσβελτ και ο Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ουίστον Τσώρτσιλ είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν, σχετικά με την κατασκευή ενός νέου πόλου, της ατομικής βόμβας. Μετά τον αιφνίδιο θάνατο του Ρούσβελτ, την Προεδρία αναλαμβάνει ο Χάρυ Τρούμαν.

Ιανουάριος, 1943, αριστερά ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούσβελτ, δεξιά βρίσκεται ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ουίνστον Τσώρτσιλ. Πηγή εικόνας: mixanitouxronou.gr

Στις 12 Απριλίου 1945, ο Τρούμαν από το Λαμάρ της πολιτείας Μιζούρι, γίνεται ο 33ος Πρόεδρος στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Η πολιτική του καριέρα είχε ήδη ξεκινήσει από το 1934, όταν εξελέγη γερουσιαστής με την υποστήριξη του Δημοκρατικού κόμματος, επίσης διετέλεσε Πρόεδρος της επιτροπής αμυντικών εξόδων, μέσω της οποίας ήλεγχε τους βιομηχάνους που χειρίζονταν τις πολεμικές δαπάνες με αμφισβητούμενους τρόπους. Αυτός φαίνεται να είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους, για τον οποίο αργότερα επιλέχθηκε από τον Φραγκλίνο Ρούσβελτ για την θέση του Αντιπροέδρου. Αν και άσημος γερουσιαστής μέχρι τότε, πήρε γρήγορα τη φήμη του αδέκαστου. Ο ξαφνικός θάνατος του Πρόεδρου, τον βρήκε αρκετά απροετοίμαστο, για να αναλάβει αυτό το αξίωμα. Όπως ο ίδιος είχε δηλώσει «Όταν έμαθα τι έγινε, ένιωσα σαν να με πλάκωσαν το φεγγάρι, τα αστέρια και όλοι οι πλανήτες μαζί». Η θητεία του διήρκεσε οκτώ χρόνια και θεωρείται ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους πολιτικούς στην ιστορία της Αμερικής, καθώς ξαφνικά βρέθηκε να ηγείται μιας υπερδύναμης, εν μέσω πολέμου. Ο Τρούμαν την ημέρα της ορκωμοσίας του, ενημερώθηκε από τις μυστικές υπηρεσίες για την δημιουργία ενός νέου όπλου, το οποίο θα είχε απίστευτες καταστροφικές δυνάμεις.

Στις 30 Απριλίου, γίνεται γνωστή η αυτοκτονία του Αδόλφου Χίτλερ, ενώ λίγες μέρες νωρίτερα είχε δολοφονηθεί ο Μουσολίνι στην Ιταλία, η Γερμανία παραδίνεται και συνθηκολογεί. Μετά την παράδοση του Τρίτου Ράιχ, τα κανόνια σίγησαν και ο πόλεμος στην Ευρώπη τελείωσε, αφήνοντας πίσω τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Στις 8 Μαΐου 1945, στα 61α γενέθλιά του, ο Τρούμαν βρισκόταν στην ευχάριστη θέση να δηλώσει στον αμερικανικό λαό την ήττα της Γερμανίας του Χίτλερ. Αυτή η μέρα είναι γνωστή ως Ημέρα νίκης στην Ευρώπη (Victory in Europe day). Και ενώ οι δύο μεγαλύτερες δυνάμεις του Άξονα, παραδόθηκαν και οι περισσότεροι από τους υπαίτιους αυτοκτόνησαν, για να μην πέσουν στα χέρια του αγανακτισμένου λαού και της δικαιοσύνης, στην άλλη άκρη του ειρηνικού, η Ιαπωνία, η οποία αποτελούσε την τρίτη δύναμη του Άξονα, δεν είχε ακόμα παραδοθεί, κρατώντας ανοιχτό το μέτωπο του πολέμου. Η Ιαπωνία, επιζητούσε την ένωση της Ανατολικής Ασίας υπό την ηγεσία της, κάτι το οποίο προϋπέθετε την εκδίωξη των αμερικανικών βάσεων.

Ο Ρόμπερτ Οπενχάιμερ. Πηγή εικόνας: wikimedia.org

Πίσω στην Αμερική όπως είδαμε είχε ήδη αναπτυχθεί μια αγγλο-αμερικανική συμμαχία, με την κωδική ονομασία «πρόγραμμα Μανχάταν», με στόχο την παραγωγή πυρηνικών όπλων. Τη διεύθυνση του εργαστηρίου, κατασκευής των όπλων είχε ανατεθεί στον πυρηνικό φυσικό Ρόμπερτ Οπενχάιμερ. Στις 16 Ιουλίου 1945, πυροδοτήθηκε στο κέντρο δοκιμαστικών βομβαρδισμών η πρώτη ατομική βόμβα με κωδικό όνομα ‘’trinity’’. Δημιουργήθηκαν δύο ακόμα βόμβες με κωδικό όνομα ‘’little boy’’ και ‘’fat man’’ αντίστοιχα, οι δύο αυτές βόμβες χρησιμοποιήθηκαν λίγο αργότερα στις δύο Ιαπωνικές πόλεις, στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Το 1944, οι Αμερικάνοι ξεκίνησαν μαζικές επιθέσεις κατά των ιαπωνικών δυνάμεων, με σκοπό τον τερματισμό του πολέμου. Η αμερικανική αεροπορία προκάλεσε μεγάλες καταστροφές, σε πολλές πόλεις και η ελπίδα για την τελική νίκη κατά και της τελευταίας δύναμης του άξονα, ήταν πλέον εμφανής.

Ο αυτοκράτορας της Ιαπωνίας, βλέποντας πως όλα πλέον είχαν χαθεί, εξέδωσε εντολή με την οποία πρόσταζε όλους τους στρατηγούς τους αλλά και τον απλό λαό να αυτοκτονήσει, καθώς ήταν η μοναδική λύση από το πιαστούν αιχμάλωτοι ή να παραδοθούν στους Αμερικανούς. Με τις συνεχόμενες επιθέσεις σε όλα τα μέτωπα και τον ναυτικό αποκλεισμό, η Αμερική πίστευε πως η παράδοση της Ιαπωνίας ήταν θέμα χρόνου. Ωστόσο, ο Τρούμαν έδωσε εντολή για ένα από τα χειρότερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Στις 6 και 9 Αυγούστου εκτοξεύτηκαν δυο πυρηνικές βόμβες, οι οποίες ισοπέδωσαν δύο ιαπωνικές πόλεις τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Αν και ο Τρούμαν μια ζωή έδινε μάχη για το εθνικό πρόγραμμα άμυνας, ήταν αυτός που είπε το «ναι» στο πιο καταστρεπτικό σχέδιο. Παρά τις τεράστιες αντιδράσεις που προκλήθηκαν από αυτή του την απόφαση, ο Τρούμαν υποστήριζε την επιλογή του μέχρι τέλους, δηλώνοντας ότι με αυτή του την απόφαση σώθηκαν εκατομμύρια ζωές, που θα χάνονταν, εάν ο πόλεμος συνεχιζόταν. Συγκεκριμένα δήλωσε «Εφόσον είχαμε την βόμβα την χρησιμοποιήσαμε και την χρησιμοποιήσαμε για να δώσουμε τέλος στην αγωνία του πολέμου και για να σώσουμε την ζωή χιλιάδων Αμερικανών. Θα συνεχίσουμε να την χρησιμοποιούμε μέχρι να καταστρέψουμε τελείως την δυνατότητα της Ιαπωνίας να πολεμά».

Ναγκασάκι 1945, ένα αγόρι στέκεται προσοχή με σφιγμένο πρόσωπο, στην πλάτη του κουβαλάει τον νεκρό αδερφό του και περιμένει να τον παραδώσει στην πυρά. Πηγή εικόνας: ww2wrecks.com

Ακόμα χρησιμοποιούσε σαν δικαιολογία, το γεγονός ότι εάν η Αμερική πραγματοποιούσε εισβολή στην Ιαπωνία, η οικονομία της χώρας θα διαλυόταν. Κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες, ωστόσο, η θέση του Τρούμαν ως προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών βελτιώθηκε. Έγινε αντιληπτός ως ένας πρόεδρος που σύμφωνα με τα λόγια του ίδιου του Τρούμαν, «έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε». Στις 6 Αυγούστου 1945, οι Αμερικάνοι έριξαν την πρώτη ατομική βόμβα στη Χιροσίμα. Ο Τρούμαν ζήτησε από τους Ιάπωνες να παραδοθούν. Δύο μέρες αργότερα στις 9 Αυγούστου 11:02 το πρωί, πέφτει και η δεύτερη ατομική βόμβα, αυτή τη φορά στο Ναγκασάκι. Κάτι το οποίο θα μπορούσε να αποφευχθεί, καθώς εκείνη τη στιγμή συνεδρίαζε το επιτελείο του αυτοκράτορα Χιροχίτο, για να αποφασίσουν σχετικά με την παράδοση ή μη της Ιαπωνίας. Ακριβώς την επόμενη μέρα και μετά την ρήξη των βομβών, η Ιαπωνία αποδυναμώθηκε εντελώς και με παρέμβαση του ίδιου του αυτοκράτορα, ζήτησε την παράδοση της Ιαπωνίας υπό όρους στους Αμερικανούς.

Την ίδια στιγμή στην Ουάσιγκτον, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τρούμαν και το Υπουργικό του Συμβούλιο εξέτασαν την ιαπωνική προσφορά και ο Υπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Μπερνς απάντησε με «άνευ όρων παράδοση». Οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται πως τήρησαν μέχρι τέλους τις αποφάσεις της συνεδρίασης της Καζαμπλάνκα. Στις 15 Αυγούστου, η Ιαπωνία αποδέχτηκε την άνευ όρων παράδοσή της. Ο αυτοκράτορας ανακοίνωσε την παράδοση στο ραδιόφωνο την επόμενη μέρα. Ο πρώτος πυρηνικός πόλεμος έφτασε στο τέλος του και έμελλε να αλλάξει τον κόσμο. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1945, η Ιαπωνία παραδόθηκε άνευ όρων, σε μια ιδιαίτερη τελετή παράδοσης, πάνω στο θωρηκτό «Μιζούρι», του αμερικανικού ναυτικού.

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος έφτασε στο τέλος του, αφήνοντας πίσω του εκατομμύρια νεκρούς, οι περισσότεροι εκ των οποίων άμαχοι. Εκτός από τις ανθρώπινες απώλειες τραγικός ήταν και ο απολογισμός όσον αφορά τις υλικές καταστροφές. Πάνω από έξι εκατομμύρια σπίτια καταστράφηκαν και δεκάδες πόλεις ισοπεδώθηκαν. Συγκεκριμένα στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, σκοτώθηκαν περισσότεροι από εκατό χιλιάδες άνθρωποι, καθώς μέρες αργότερα φάνηκαν οι επιπτώσεις της ραδιενέργειας, με όσους είχαν επιζήσει να αρρωσταίνουν και να πεθαίνουν από καρκίνο.


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  • Αναγνωστόπουλος, Κωνσταντίνος Π., Το σημαντικότερο γεγονός από την καταστροφή της Χιροσίμα, academia.edu, Διαθέσιμο εδώ
  • “Έχετε δει αποφλοιωμένες ντομάτες σε ζεστό νερό; Το ίδιο πράγμα συμβαίνει στο ανθρώπινο σώμα”. Η 78χρονη που επέζησε στην Χιροσίμα περιγράφει τον εφιάλτη της ατομικής βόμβας, mixanitouxronou.gr, Διαθέσιμο εδώ

 

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Αλεξία Κυριαζοπούλου
Αλεξία Κυριαζοπούλου
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 2001, είναι απόφοιτος του τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια, το εργαστήριο Διαχρονικής μελέτης της ελληνικής γλώσσας και γραμματείας. Στον ελεύθερο χρόνο της διαβάζει βιβλία, βλέπει ταινίες ιστορικού περιεχομένου και ασχολείται με το πλέξιμο και το κέντημα.