Του Μιχάλη Πανταζόπουλου,
Την Παρασκευή, 31 Μαρτίου 2023, έλαβε χώρα στην κυπριακή πρωτεύουσα η τριμερής συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας, Ισραήλ, Κύπρου. Στo πλαίσιο αυτής της συνάντησης, συζητήθηκαν οι τρόποι ενίσχυσης της συνεργασίας των τριών χωρών σε πληθώρα τομέων, όπως η ενέργεια, η αντιμετώπιση καταστροφών και η προστασία του περιβάλλοντος. Στο επίκεντρο της συνάντησής τους τέθηκαν επί τάπητος, επίσης, ζητήματα που αφορούν τις διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις, όπως η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή, καθώς, επίσης, και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Όσον αφορά το ζήτημα της ενέργειας, συμφωνήθηκε από όλες τις πλευρές πως η ανατολική Μεσόγειος μπορεί να προσφέρει έναν βασικό ενεργειακό διάδρομο προς την Ευρώπη, μέσω ενός προγραμματισμένου καλωδίου ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο θα συνδέει τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας των τριών χωρών και έναν πιθανό αγωγό φυσικού αερίου. Μεταξύ άλλων, έγινε ειδική μνεία για τον αγωγό East Med, καθώς και για τη στρατηγική σημασία του Ευρασιατικού Διασυνδετήριου Αγωγού (EuroAsia Interconnector) μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Μάλιστα, ο Έλληνας Υπουργός απεύθυνε πρόσκληση στη γείτονα –και μακροχρόνια περιφερειακή αντίπαλο– Τουρκία να συμμετάσχει, εφόσον τηρεί το διεθνές δίκαιο. Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, τόνισε ότι η ανατολική Μεσόγειος μπορεί να μετατραπεί σε εναλλακτικό διάδρομο μεταφοράς ενέργειας για την Ευρώπη, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να πραγματοποιηθούν γρήγορα σε καθεστώς ομαλότητας οι εκλογές στη Λιβύη, προκειμένου αυτή η γειτονική στην Ελλάδα χώρα να επανέλθει στη σταθερότητα.
Μετά το πέρας της τριμερούς συνάντησης μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών, ο Νίκος Δένδιας συναντήθηκε με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Eli Cohen. Βασικός άξονας των συζητήσεών τους αποτέλεσε η εμβάθυνση της ελληνοϊσραηλινής στρατηγικής συνεργασίας σε διάφορους τομείς, όπως τα ενεργειακά, οι επενδύσεις, η οικονομία, η άμυνα και η συνεργασία εντός διεθνών οργανισμών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια αμφότερες οι πλευρές έχουν ενισχύσει τις σχέσεις τους σε πολλούς τομείς, περιλαμβανομένης της πολιτικής και της άμυνας. Ειδικότερα, ήδη από το μακρινό 2008, Ελλάδα και Ισραήλ διατηρούν στενές σχέσεις, καθώς τόσο η Αθήνα όσο και η Ιερουσαλήμ έχουν, σε μεγάλο βαθμό, οικοδομήσει ένα κλίμα συνεργασίας και εμπιστοσύνης.
Συγκεκριμένα, μετά το πέρας της τριμερούς συνάντησης, ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ανέφερε πως διαβεβαίωσε τους ομολόγους του για το θετικό και ελπιδοφόρο κλίμα που επικρατεί αυτήν την περίοδο στις σχέσεις με τη γειτονική Τουρκία, διατηρώντας, παράλληλα, μια επιφυλακτικότητα. Χαρακτηριστικά, υπογράμμισε ότι «τα πράγματα δεν αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη». Ταυτόχρονα, ο Ισραηλινός Υπουργός Εξωτερικών ευχαρίστησε την ελληνική πλευρά για την αποτελεσματική εξάρθρωση της ομάδας που σχεδίαζε τρομοκρατική ενέργεια κατά ισραηλινών στόχων στην Αθήνα. Στη συνέχεια, εξέφρασε την αισιοδοξία του για την περαιτέρω ανάπτυξη της στενής συνεργασίας ανάμεσα στις τρεις χώρες.
Μεταξύ άλλων, επανέλαβε την πάγια θέση του Ισραήλ ότι η εξομάλυνση με άλλες χώρες της περιοχής, υπαινισσόμενος ξεκάθαρα την Τουρκία: «δεν θα γίνει σε καμία μορφή εις βάρος των θερμών σχέσεων με την Ελλάδα και την Κύπρο». Με αυτήν την αναφορά του θέλησε να επισημάνει ότι το Ισραήλ αποτελεί έναν σημαντικό γεωπολιτικό «παίκτη» στην ανατολική Μεσόγειο, που μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της σταθερότητας και της ειρήνης στην περιοχή. Ως προς τα ενεργειακά, ο Ισραηλινός Υπουργός επεσήμανε την ύπαρξη της προοπτικής για περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας, «ιδιαίτερα στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας», αλλά και στους δεσμούς που διαμορφώνονται στον τομέα της άμυνας, είτε μέσα από τη συνδιοργάνωση κοινών ασκήσεων είτε μέσω της υπογραφής συμβολαίων προμήθειας οπλικών συστημάτων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας στο επίκεντρο της συνάντησης των ΥΠΕΞ Ελλάδας – Ισραήλ, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τα ενεργειακά στο επίκεντρο της τριμερούς – Τι συζήτησαν οι ΥΠΕΞ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
