Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Οι πρώτες δημοσκοπήσεις, μετά την τραγωδία των Τεμπών, έδειξαν μια απολύτως λογική και (κανονικά) απολύτως αναμενόμενη μεταβολή του πολιτικού σκηνικού: Η Κυβέρνηση χάνει, η αντιπολίτευση δεν κερδίζει, η αυτοδυναμία απομακρύνεται. Όλα αυτά, φυσικά, υπό την επισήμανση ότι οι τρεις αυτές πανελλαδικές έρευνες διεξήχθησαν λίγες ημέρες μετά το πολύνεκρο δυστύχημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις συνθήκες άντλησης δεδομένων προς επεξεργασία.
Η Κυβέρνηση καταγράφει μία σημαντική φθορά, η οποία κινείται χοντρικά μεταξύ 3 και 5 ποσοστιαίων μονάδων. Εντυπωσιακό εύρημα, εκ πρώτης αναγνώσεως, μιας και η σημαντική αυτή μεταβολή της δημοσκοπικής της απηχήσεως συνέβη σε διάστημα μικρότερο των δύο εβδομάδων. Αν, όμως, σταθεί κάποιος στα επιμέρους χαρακτηριστικά της θα συμπεράνει ότι είναι λογικό να εκφράζεται ένα τέτοιο κύμα απόρριψης της Ν.Δ. μιας και το συμβάν που το προκάλεσε δεν είναι απλώς ένα πολύνεκρο δυστύχημα για το οποίο φέρει πολιτικές ευθύνες. Είναι ένα γεγονός, τα επιμέρους χαρακτηριστικά του οποίου αγγίζουν τη μέση ελληνική οικογένεια.
Πολλά εκ των θυμάτων ήταν νεαρής ηλικίας. Νέες και νέοι που επέστρεφαν από το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας εκεί όπου σπούδαζαν ή εργάζονταν, αφού είχαν περάσει όμορφα με τους γονείς, τους παππούδες, τους συντρόφους, τους φίλους τους, οι οποίοι όταν τους υποδέχονταν δεν ήξεραν ότι οι ωραίες στιγμές που θα ζούσαν μαζί τους θα ήταν και οι τελευταίες. Αγνοούσαν το γεγονός ότι δεν θα τους ξαναέβλεπαν ζωντανούς όταν τους ξεπροβόδιζαν στον σταθμό του τρένου. Δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι όχι μόνο θα έχαναν τη ζωής τους τόσο άδικα οι δικοί τους άνθρωποι αλλά και ότι δεν θα είχαν καν την ευκαιρία να τους αντικρίσουν για ύστατη φορά πριν από τους ενταφιάσουν αφού η σφοδρότητα της σύγκρουσης, οι εκρήξεις και η φωτιά που ακολούθησαν εξαΰλωσαν ή παραμόρφωσαν φρικτά τις σωρούς τους. Τους συνέβη το χειρότερο δυνατό γεγονός, με τον χειρότερο δυνατό τρόπο.
Κάθε γονιός, κάθε θείος και θεία, κάθε παππούς και γιαγιά, κάθε αδερφός και αδερφή όπως και κάθε σύζυγος και σύντροφος, συνειδητοποιούν ότι θα μπορούσαν πολύ εύκολα να βρεθούν στη θέση των χαροκαμένων ανθρώπων των νεκρών των Τεμπών. Όταν αυτό το σοκ συνδυάζεται με την πληροφόρηση ότι η σύγκρουση των αμαξοστοιχιών δεν οφείλεται απλώς στο λάθος ενός εργαζομένου, αλλά είναι το μοιραίο αποτέλεσμα πολιτικών αποφάσεων και παραλείψεων ετών, τότε επέρχεται η οργή, η οποία στρέφεται πρωτίστως κατά της Κυβέρνησης. Στο Μάτι, στη Μάνδρα και παλαιότερα στο «Σάμινα» ή στη «Ρικομέξ» υπήρχαν, επίσης, πόνος και οργή. Δεν μπορούσε, όμως, να υπάρξει αυτή η ταύτιση με τα θύματα και τις οικογένειές τους. Τώρα, ο μέσος Έλληνας βρίσκεται «εν βρασμώ» κι αυτό αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις.
Από εκεί κι έπειτα, η φθορά που υφίσταται η σημερινή Κυβέρνηση δεν είναι ικανή, προς ώρας τουλάχιστον, να οδηγήσει σε ολική ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών. Πρακτικά, η Ν.Δ. δεν κινδυνεύει, βάσει των σημερινών γνωστών στοιχείων, να χάσει την πρώτη θέση στις εκλογές από τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Η αξιωματική αντιπολίτευση δεν κερδίζει από την πτώση της Κυβέρνησης. Τούτο οφείλεται αφενός στο γεγονός ότι κρίσιμη μερίδα της κοινής γνώμης, όσο κι αν είναι εξοργισμένη με την Κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν αποφασίζει να την εγκαταλείψει μόνο εξαιτίας του μακελειού των Τεμπών. Αφετέρου, ακόμα κι όσοι δηλώνουν σήμερα ότι δεν θα ψηφίσουν τη Ν.Δ. δεν δείχνουν διάθεση να την αντικαταστήσουν με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Κι αυτό διότι η αναξιοπιστία του είναι τέτοια που ουδείς απογοητευμένος από τον Μητσοτάκη, πιστεύει ότι ο Τσίπρας θα μπορούσε να διαχειριστεί καλύτερα το ζήτημα της τραγωδίας των Τεμπών και των σιδηροδρόμων, γενικότερα. Η Κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι αυτή που μείωσε τη χρηματοδότηση του Ο.Σ.Ε. και ξεπούλησε την ΤΡΑΙΝΟΣΕ στους Ιταλούς, αφού πρώτα φρόντισε να τους απαλλάξει από τα χρέη της, εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, προς τον Οργανισμό. Φυσικά, ούτε λόγος για σύγκρουση με τις νοοτροπίες που δίειπαν τη λειτουργία του όλου οικοδομήματος επί δεκαετίες. Όταν άλλωστε, ο σκιώδης Τομεάρχης Μεταφορών, ο άνθρωπος δηλαδή που ο Τσίπρας κρίνει σήμερα ως κατάλληλο για να αναλάβει την πολιτική ευθύνη και των σιδηροδρόμων είναι ο λίαν προσφάτως αμετάκλητα καταδικασμένος για παράβαση καθήκοντος, Νίκος Παππάς, τι ακριβώς να προσδοκά κάποιος…
Σε ό,τι αφορά το ΠΑ.ΣΟ.Κ., πέραν των γνωστών υπολοίπων αδυναμιών του, εις εκ των αιτιών που δεν καταφέρνει να κερδίσει δυσαρεστημένους από τη Ν.Δ. είναι και το ότι στερείται προφίλ κυβερνησιμότητας. Ο Ανδρουλάκης, από τη μία, έχει επιλέξει την άγρια σύγκρουση με τον Μητσοτάκη, ενώ, από την άλλη, δηλώνει υπέρ των Κυβερνήσεων συνεργασίας. Πότε επιτίθεται σφοδρά στον Τσίπρα και πότε χρησιμοποιεί τη ρητορική του περί προοδευτικής Κυβέρνησης. Πώς να τον μετρήσει ο μέσος ψηφοφόρος ως εν δυνάμει κυβερνήτη, που θα κάνει τα δέοντα και για τον Ο.Σ.Ε.; Επίσης, πόσο ανεπίκαιρο φαντάζει το σκηνικό του Ανδρουλάκη να ξεναγεί το Προεδρείο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών (τρέχα γύρευε…) στο Μουσείο της Ακρόπολης και να ομιλεί αυτές τις μέρες για διάφορα ωραία πλην εξόχως παράταιρα με την επικρατούσα ατμόσφαιρα, όπως η επιστροφή των Μαρμάρων, η Επιτροπή LIBE και οι ΑΠΕ… Διόλου τυχαίες οι επιδόσεις κάτω του 10%…
Η, εν μέρει, αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού, οδήγησε μοιραία τον Μητσοτάκη στη μετάθεση της ημερομηνίας των εκλογών, πιθανότατα, για τις 21 Μαΐου, με τις δεύτερες κάλπες να στήνονται, σε αυτή την περίπτωση, στις 2 Ιουλίου. Είναι προφανές ότι αν οι εκλογές διεξάγονταν στις 9 Απριλίου, συμφώνως προς τον αρχικό σχεδιασμό, ο στόχος της αυτοδυναμίας θ’ αποτελούσε απατηλό όνειρο. Οι εκλογές θα πάνε όσο το δυνατόν πιο μακριά από την ημέρα που τα Τέμπη βάφτηκαν στο αίμα των επιβατών του μοιραίου τρένου. Στο μεταξύ, θα προσπαθήσει να παρουσιάσει στο προσκήνιο ένα προφίλ υπευθύνου ηγέτη, που διαθέτει ενσυναίσθηση, ανακοινώνοντας έργα και μεταρρυθμίσεις στον Ο.Σ.Ε., βοηθώντας οικονομικά τους συγγενείς των θυμάτων και μοιράζοντας ό,τι μπορεί σε παροχές στους υπόλοιπους Έλληνες. Ταυτόχρονα, θα προσπαθήσει να αναδείξει διαχρονικές ευθύνες για το κατάντημα των τρένων στη χώρα μας και να θέτει διαρκώς τον εαυτό του σε σύγκριση με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προκειμένου στις δεύτερες κάλπες να θέσει επιτακτικά το δίλλημα «Μητσοτάκης ή Τσίπρας»;
Αν κάποιος επέλεγε να δει το ποτήρι μισογεμάτο θα προέβαλε το επιχείρημα πως όσο μεγαλύτερη απόσταση μας χωρίζει από το τραγικό συμβάν, τόσο θα μειώνεται η φθορά της Ν.Δ. από αυτό. Επομένως, η ζημιά θα είναι μικρότερη από αυτή που καταγράφεται σήμερα. Επίσης, το γεγονός ότι όσοι φεύγουν από τη Ν.Δ. προστίθενται στη δεξαμενή των αναποφάσιστων τους καθιστά πιο εύκολα επαναπροσεγγίσιμους απ’ ό,τι αν είχαν επιλέξει να στοιχηθούν στον ΣΥ.ΡΙΖΑ. Είναι γνωστή η τάση της πλειοψηφίας των αναποφάσιστων να πηγαίνουν με το φαβορί των εκλογών, πολλώ δε μάλλον όταν το έχουν ψηφίσει στις αμέσως προηγούμενες εκλογές και δεν έχουν βρει κάτι άλλο να τους γοητεύει, παρά την απογοήτευσή τους από αυτό. Είναι, όμως, εξαιρετικά αμφίβολο πλέον αν ο χρόνος του αρκεί για να επιτύχει τον στόχο της αυτοδυναμίας. Ο πολιτικός χρόνος είναι πολύς μέχρι το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου, πλην όμως ουδείς εγγυάται ότι σε αυτό το διάστημα δεν θα υπάρξουν σοβαρά κυβερνητικά λάθη ή απρόοπτες κρίσεις.
Σε κάθε περίπτωση, εισερχόμεθα σε ενδιαφέροντες πλην δύσκολους καιρούς. Το πολιτικό θερμόμετρο θα χτυπήσει κόκκινο και οι αντίπαλοι θα χτυπήσουν αλλήλους με όποιον τρόπο μπορούν. Έχουμε να δούμε και να μάθουμε πολλά… Το που θα καταλήξει όλο αυτό, ουδείς μπορεί με ασφάλεια να προβλέψει…
