Της Μυρτώς Μανωλούδη,
«Ξέρεις τι σημαίνει να σε αγαπάει ο Θάνατος; Ξέρεις τι σημαίνει να γνωρίζει ο Θάνατος το όνομά σου;»
— Από το βιβλίο Συνέντευξη με τον βρικόλακα της Anne Rice.
Παρά τις διάφορες παρεξηγήσεις, στις οποίες υπόκειται, το είδος του τρόμου εξακολουθεί να παραμένει ένα από τα πιο περίπλοκα κινηματογραφικά και λογοτεχνικά είδη. Έχοντας κάνει γνωστή την ικανότητά του να διευρύνει τους κοινωνικούς και πολιτικούς ορίζοντες των ανθρώπων στη λογοτεχνική κοινότητα από τον δέκατο όγδοο αιώνα και, με την οριστική εδραίωση των δυνατοτήτων του ως μορφή τέχνης στη μεγάλη οθόνη τη δεκαετία του ΄90, το είδος συνεχίζει να προκαλεί στην ανθρωπότητα το ανάλογο δέος.
Με την εξαίρεση των περισσότερων ιστοριών τύπου slasher, που ο θάνατος κυριαρχεί ανεξέλεγκτα επί των πάντων, οι ιστορίες τρόμου, εν γένει, κάνουν μια ουσιαστική και βαθυστόχαστη συζήτηση με τον απλό παρατηρητή, τον οποίο στην πορεία εισάγουν βίαια στην πλοκή, αναιρώντας το δικαίωμά του αυτό της ουδετερότητας. Πάνω από όλα, υπόσχονται ειλικρίνεια. Όχι μόνο δεν αποφεύγουν τις διάφορες αλήθειες που περικλείουν την ανθρώπινη κατάσταση, αλλά παρουσιάζουν θριαμβευτικά την ομορφιά που κρύβεται πίσω από το θάρρος και τη θλίψη που συνοδεύουν την ανθρώπινη φύση. Η φρίκη είναι το πιο σύνθετο και θεμελιώδες κομμάτι του να είναι κανείς ζωντανός και αυτές οι ιστορίες δεν το αρνούνται. Ο τρόμος μπορεί να εμπεριέχει δράμα, περιπέτεια, αγάπη ή οτιδήποτε άλλο, όμως, επειδή επιτίθεται άσπλαχνα στα πιο ευαίσθητα σημεία, υπόσχεται πάντα ένα πράγμα: Θα υπάρξει αίμα και μάλιστα πολύ.
Συχνά υπάρχει, ακόμα, ο γοητευτικός συνδυασμός ή μάλλον η αλληλεπίδραση αγάπης και τρόμου. Άνθρωποι δείχνουν την αγάπη τους μπροστά στο πρόσωπο της φρίκης. Τερατώδεις και παραποιημένες μορφές αγάπης ενδέχεται να συντελέσουν στη δημιουργία αποτρόπαιων συμβάντων και πράξεων. Συναισθήματα, προσδοκίες, απόκρυφες σκέψεις και επιθυμίες, κρύβονται πίσω από μυτερά δόντια, ματωμένα ρούχα και εγκαταλελειμμένα σπίτια. Εν τέλει, μια πληγή της ψυχής έχει κάθε δικαίωμα να πραγματωθεί μεγαλόπρεπα σε ένα σωματικό τραύμα. Διαφορετικοί πόνοι συνυφαίνονται και δημιουργούν ένα επιβλητικό υφαντό που, με φυσική υπόσταση πια, κάνει την παρουσία του ηχηρή, καταδικάζοντας ως επιλογή την προσφυγή στην άγνοια.
Δεν μπορεί να αγνοηθεί, επίσης, η δύναμη που προσφέρει ο τρόμος στους ανθρώπους. Σε άτομα του περιθωρίου, διαφορετικά από το σύνολο, δίνεται η ευκαιρία να απελευθερωθούν, κατά κάποιο τρόπο, καθώς αγκαλιάζουν τρυφερά τη δαιμονοποιημένη εκδοχή τους, αυτήν την πραγμάτωση της θλίψης και της καταπίεσής τους. Γι’ αυτό, παραδείγματος χάριν, οι βρικόλακες χρησιμοποιήθηκαν συστηματικά ως αλληγορία της ομοφυλοφιλίας, καθ’ όλη, περίπου, τη διαδρομή της γοτθικής λογοτεχνίας στον χρόνο. Το τέρας, λοιπόν, ελεύθερο από οποιασδήποτε κατηγορίας δεσμά, έχει τη δυνατότητα να εκφραστεί και να δράσει ανάλογα με τις επιθυμίες του, προσφέροντας στον θεατή μια δική του κάθαρση.
Ταυτόχρονα, σε έναν κόσμο που κτηνωδίες διαπράττονται εις βάρος των γυναικών σε τακτική βάση, το είδος του τρόμου παρηγορεί. Μέσα από το αίμα, αποκαλύπτεται η πιθανότητα μιας καλύτερης πραγματικότητας. Αποδεικνύεται πως η επιβίωση είναι εφικτή. Συγχρόνως, διατυμπανίζεται η γνωστή αλήθεια. Ναι, αυτή η σάρκα μπορεί να γίνει μια φυλακή, όπως ένα σπίτι ή μια σχέση. Το όλο οικοδόμημα αποσαθρώνεται σταδιακά, εξαιτίας του μιάσματος που δημιουργούν τα δεσμά.
Η θέση των γυναικών στην όλη συμφωνία του αποτροπιασμού είναι βασική, ας μην είμαστε αδαείς. Η εικόνα-σύμβολο του «Θανάτου και της Κόρης» υπάρχει σχεδόν από την εποχή που οι άνθρωποι ξεκίνησαν να φτιάχνουν ιστορίες. Χωρίς την Κόρη, ο Θάνατος χάνει τον σκοπό του. Ακόμα χειρότερα, πλήττει. Την ίδια στιγμή, χωρίς τον Θάνατο, η Κόρη χάνει τη δυνατότητα της μεταμόρφωσής της. Ποικίλες είναι και οι περιπτώσεις, όπως έχει πει η Άντζελα Κάρτερ, κατά τις οποίες το κορίτσι, μέσα στην ασταμάτητη θλίψη του, αποκτά τόσο τις ιδιότητες της Κόρης, όσο και του Θανάτου.
Σε κάθε περίπτωση, ο ρόλος του τρόμου είναι, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, να υπονομεύει και να ανατρέπει το κατεστημένο. Ο αντικατοπτρισμός της σύγχρονης κοινωνίας, τροφοδοτούμενος από συνειδητούς και υποσυνείδητους φόβους και ανησυχίες, λυγίζει κοινώς αποδεκτές απόψεις και αμφισβητεί κομφορμιστικές τάσεις. Η στασιμότητα και η αδράνεια φανερώνονται ως οι πιο επικίνδυνοι εχθροί. Στο τέλος, το ανεξερεύνητο δωμάτιο με το άθικτο πέπλο σκόνης είναι το δωμάτιο, στο οποίο η αθλιότητα μπορεί να επιδεινωθεί.
