Της Ευανθίας Τσαγγάρη,
Όλοι μας έχουμε την ανάγκη να νιώσουμε αγαπητοί. Βαθιά μέσα μας ευελπιστούμε ότι υπάρχει κάτι που μας κάνει ξεχωριστούς. Διψάμε για αγάπη και προσοχή, ενώ διατιθέμεθα να θυσιάσουμε πολλά στο όνομα αυτών. Πρώτο και κυριότερο, θυσιάζουμε τον εαυτό μας και τα θέλω μας. Έχουμε μάθει να βάζουμε προτεραιότητα τους άλλους, καθώς ξεχνάμε τι μπορεί να θέλουμε εμείς. Για κάποιο απροσδιόριστο λόγο, φοβόμαστε να πούμε αυτά που μας εκφράζουν, υποθέτοντας πως με αυτό τον τρόπο θα χάσουμε την εκτίμηση των γύρω μας. Μετατρεπόμαστε, λοιπόν, στο αψεγάδιαστο, αλάθητο, καλό παιδί που όλοι λατρεύουν, γιατί κάνει όλα τα χατίρια.
Στο τέλος της ημέρας, όμως, όταν το καλό παιδί πάει να πέσει για ύπνο, είναι ανικανοποίητο και κάθε άλλο παρά ευτυχισμένο. Το καλό παιδί έχει ένα σωρό σκοτούρες και άγχη, πολλές φορές χάνει, μάλιστα, τον ύπνο του, αφού υπεραναλύει κάθε τι που συνέβη μέσα στην ημέρα. Η αγάπη που παίρνει δεν είναι αρκετή κι ο ίδιος δεν αισθάνεται αρκετός. Ουκ ολίγες φορές, θα αναπαράγει το πικρόχολο σχόλιο της Μαρίας στο γραφείο ή θα νευριάσει με τη στάση του Γιώργου, πάνω στη διαφωνία που είχαν. «Εγώ δε θα φερόμουν ποτέ έτσι» θα σκεφτεί και θα νιώσει την αδικία να τον κατακλύζει.
Το καλό παιδί τείνει να κάνει την τρίχα τριχιά. Όντας αυστηρός κριτής του εαυτού του, δεν δέχεται τα λάθη των άλλων, όπως ακριβώς δε δέχεται και τα λάθη τα δικά του. Έτσι, απογοητεύεται εύκολα από τους γύρω του, καθώς έχει αναλάβει τη θέση ενός αιώνιου θύματος. Νιώθει ότι άλλοι του χρωστούν ή ότι η ίδια η ζωή του χρωστάει και αγανακτά όταν τα πράγματα δεν πάνε ως έχει υπολογίσει. Επειδή κάθε τι που κάνει, το κάνει εξαναγκαστικά, αισθάνεται μόνιμα πιεσμένος, μόνο που την πίεση αυτή ο ίδιος ασυνείδητα ασκεί στον εαυτό του κι όχι κάποιος άλλος. Θεωρεί, λοιπόν, ότι είναι θύμα των περιστάσεων και άλλων εξωτερικών παραγόντων, ενώ δυσκολεύεται να αποδεχθεί την αγάπη και την εκτίμηση των γύρω του, διότι την απέκτησε, κάνοντας κάτι που δεν ήθελε.
Μεγαλύτερος εχθρός του καλού παιδιού είναι η λέξη «ΟΧΙ», φόβος και τρόμος στα αφτιά του. Είναι μία λέξη απαγορευμένη από το λεξιλόγιό του, αφού το πιο πιθανό είναι να την ακούσεις καμουφλαρισμένη, μέσα από άλλου τύπου δικαιολογίες, που επιτηδευμένα έχουν επιλεγεί. Πράγματι, παρατηρήστε πόσο πολύ δυσκολεύονται κάποιοι άνθρωποι να πουν όχι, ακόμα και σε κάτι υπερβολικά ασήμαντο. «Πεινάς; Θα ήθελες να πάμε να φάμε κάτι;» και ξάφνου βλέπεις μία απόγνωση ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του άλλου.
Θα ήταν πραγματικά ενδιαφέρον να ερευνήσουμε όλους τους πιθανούς παράγοντες που —από ψυχολογικής μεριάς— γεννούν αυτό το φόβο, αλλά ίσως να είναι και κάτι συνάμα περιττό. Προκειμένου το καλό παιδί να πάψει να είναι καλό παιδί και να αποδεχτεί τον εαυτό του, όπως είναι, χωρίς να φοβάται την απόρριψη των άλλων, πρέπει να μάθει να λέει «όχι». Μόνο έτσι θα είναι ικανοποιημένος με τον εαυτό του και τους γύρω του. Ιδιαίτερη μνεία επιβάλλεται, λοιπόν, να γίνει για το «πώς» αυτό μπορεί να επιτευχθεί κι όχι «γιατί» ο φόβος δημιουργήθηκε εξαρχής.
Πρακτικά Tips για να μάθεις να λες «ΟΧΙ»
Απενοχοποίησε την λέξη αυτή στο μυαλό σου
Πρέπει σιγά σιγά να αρχίσεις συνειδητά να αλλάζεις τη νοοτροπία σου. Το να θέτεις όρια και να εκφράζεις τις επιθυμίες σου δε σε κάνει κακό. Αντιθέτως, σημασία δεν έχει το αν θα πεις «όχι» σε κάτι, αλλά το «πώς» θα πεις αυτό το «όχι». Εάν κι εφόσον αρνηθείς ευγενικά κάτι, και με απόλυτο σεβασμό προς τον απέναντί σου, τότε δεν υπάρχει λόγος να παρεξηγηθείς κι επίσης έχεις καθαρή τη συνείδησή σου. Μα ακόμη και σε περίπτωση, που ο απέναντί σου δεν ικανοποιηθεί, με την εκάστοτε ανταπόκρισή σου, δεν χάθηκε ο κόσμος. Πρέπει, μέσω της αυτοβελτίωσης, να αποκτήσεις μία στάση, όπου δεν θα φοβάσαι να υποστηρίξεις τα θέλω σου και δε θα σε νοιάζει η άποψη των άλλων. Οτιδήποτε αποζητάς στους άλλους, είτε αυτό είναι αναγνώριση είτε αυτό είναι αγάπη φρόντισε να το δώσεις ο ίδιος σε εσένα, χωρίς να προσποιείσαι κάτι που δεν είσαι.
Να είσαι σαφής στις απαντήσεις σου
Όταν υπεκφεύγεις να απαντήσεις στον άλλο και αφήνεις περιθώρια, τύπου «δεν ξέρω, μπορεί, ίσως αν…», πέρα από το γεγονός ότι γίνεσαι κουραστικός, προσθέτεις ένα επιπλέον βάρος πάνω σου, καθώς ο άλλος θα προσπαθήσει να βρει εναλλακτικές λύσεις ή ακόμη και να σε πιέσει για να δεχτείς. Ενώ, όταν δηλώνεις τη θέση σου με σαφήνεια, όντας ξεκάθαρος, τότε γλυτώνεις χρόνο και ενέργεια, και σε εσένα και στον απέναντί σου.
Χρησιμοποίησε μία αντιπρόταση
Ναι μεν πρέπει να είσαι ξεκάθαρος, αλλά κανείς δεν είπε να είσαι αμείλικτος. Προσπάθησε να βρεις μία εναλλακτική που θα εξυπηρετεί τόσο τις δικές σου ανάγκες, όσο και του άλλου. Για παράδειγμα, «δεν μπορώ να το αναλάβω, αλλά η Μαρία θα ήταν πολύ καλή σε αυτό», «δεν μπορώ την Τρίτη, αλλά τι λες να το κάνουμε Παρασκευή;». Έτσι, βρίσκεις λύση στο ζήτημα που τίθεται, χωρίς να έρθεις ο ίδιος σε άβολη θέση.
Σκέψου τις συνέπειες που θα έχει το «ναι»
Κάθε φορά που πας να πεις «ναι» σε κάτι που πρέπει και θες να πεις «όχι» να σκέφτεσαι την αρνητική επίδραση που θα έχει το αυτό το «ναι» στη ζωή σου και, πρωτίστως, στην ψυχολογία σου. Οραματίσου το «μετά» και ζύγισε εάν το «ναι» θα σε ικανοποιήσει ή θα σε επιβαρύνει. Στην περίπτωση που κατασταλάξεις στο «όχι», τότε πορεύσου με αυτό.
ENΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «5 τρόποι για να μάθεις να λες «όχι» στους άλλους», Queen.gr, διαθέσιμο εδώ
- Καλογήρου Αντώνης, Έξι βήματα πίσω, μια ζωή μπροστά, Εκδόσεις Δυναμική της Επιτυχίας, Αθήνα, 2018
