Της Σοφίας-Δυσσέλιας Λίτσα,
Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 η Μαρία Κάλλας, η σπουδαιότερη υψίφωνος στην ιστορία της μουσικής, παραδίδει σεμινάρια στη Μουσική Σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης. Είκοσι πέντε χρόνια μετά, με αφορμή αυτά τα sessions όπερας, ο Terrence Mac Nally γράφει το θεατρικό έργο “Masterclass”, μία δραματική παρλάτα με σταγόνες έντονου φλεγματικού χιούμορ, στην οποία η μεγάλη ντίβα αφηγείται αυτή τη φορά όχι την ιστορία της Tosca, της Carmen ή της Norma, αλλά αυτή της Μαρίας Άννας Σοφίας Καικιλίας Καλογεροπούλου. Σχεδόν πενήντα χρόνια μετά, η πρωθιέρεια Μαρία Ναυπλιώτου, υπό τη σκηνοθεσία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, γίνεται ένα με την Casta Diva, ή σωστότερα, γίνεται η Casta Diva, προκαλώντας ανερυθρίαστα συγκίνηση, δάκρυα και δέος.
Το έργο συναντά τη μεγάλη ντίβα λίγο πριν πέσει η αυλαία της ζωής της (η Μαρία Κάλλας έφυγε πρόωρα από καρδιακή προσβολή το 1977), σε ένα χρονικό momentum ιδιαίτερα επώδυνο για την ίδια: Η φωνή της δε θυμίζει σε τίποτα τη φωνή εκείνης που το κοινό του La Scala αποθέωνε και «ανάγκαζε» με το χειροκρότημά του ακόμα και σε 37 encore (!) Ο μεγάλος και πιο οδυνηρός της έρωτας, ο Αριστοτέλης Ωνάσης έχει παντρευτεί την Τζάκι Κένεντι παρά την δεκάχρονη θυελλώδη «κρυφοφανερή» σχέση του με την υψίφωνο, παρατώντας ουσιαστικά την τελευταία για την πρώην πρώτη κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών. Με αφετηρία αυτήν την ιδιάζουσα φάση της ζωής της, ο Terrence Mc Nally συνθέτει ένα έργο μυθοπλασίας, κατά τη διάρκεια του οποίου η δασκάλα Κάλλας, έχοντας ως αφορμή τις άριες που διδάσκει στους νεαρούς σπουδαστές, εξιστορεί κομμάτια από τη ζωή της, πάντα με άξονα πρόσωπα και καταστάσεις που την καθόρισαν. Τη δασκάλα της, Ελβίρα ντε Ιδάλγο, τα χρόνια της Κατοχής και της πείνας στην Αθήνα, τον κατά τριάντα χρόνια μεγαλύτερο και εκμεταλλευτή σύζυγό της, Μπατίστα Μενεγκίνι, τον ψυχοφθόρο έρωτα με τον «Άρη της», καθώς και το παιδί τους που ποτέ δε γέννησε.
Στα πρώτα λεπτά της παράστασης δίδεται η εντύπωση μιας καλλιτέχνιδας αυστηρής και κυκλοθυμικής, με παραξενιές και εμμονές για τη λεπτομέρεια, την τελειότητα και το ιδανικό «λουκ». Η Μαρία Ναυπλιώτου σε πρώτη φάση μάς παρουσιάζει μια Κάλλας χαλύβδινη, χωρίς τρωτά σημεία και με μια απόλυτη στοχοπροσήλωση στην πραγματική και μεγαλύτερη αγάπη της ζωής της, τη μουσική. Όσο το έργο εκτυλίσσεται και με αφορμή τους σπουδαστές που περνούν από το Masterclass της, στους ρόλους των οποίων βρίσκονται η Εύα Γαλογαύρου, η Λητώ Μεσσήνη και ο Γιώργος Φλωράτος, και τραγουδούν άριες υπό τη συνοδεία του πιανίστα Πέτρου Μπούρα, η Κάλλας αφήνει τις ρωγμές της να φανούν, μιλά με πόνο για τις δυσκολίες που πέρασε και τις θυσίες που έκανε, για να φτάσει εκεί που έφτασε, με νοσταλγία και ζήλο για την κυριαρχία της στην παγκόσμια μουσική σκηνή, με θυμό για εκείνους που προσδοκούσαν την αποκαθήλωσή της, αλλά και με παράπονο για τη σχέση της με την αγάπη και τον έρωτα.
Η Μαρία Ναυπλιώτου επιστρατεύει το πολλάκις αποδεδειγμένο υποκριτικό της τάλαντο και με μαθηματική ακρίβεια στην κίνηση, εναλλαγές στους χρωματισμούς της φωνής και ένα πρόσωπο-καμβά εκφράσεων, παίζει με κάθε κύτταρο του κορμιού της και δωρίζει απλόχερα στο κοινό μια Κάλλας πέρα για πέρα αληθινή. Η Μαρία Ναυπλιώτου, που προτού παραστήσει τη ”La Divina” έχει υπάρξει και Μήδεια και Άννα Καρένινα και Ιφιγένεια, μάς κάνει να πιστέψουμε πως όλοι αυτοί οι ρόλοι κάπως μαγικά αποτελούν το αμάλγαμα που συνθέτει τον μύθο της γυναίκας με τη θεία φωνή και τη ραγισμένη καρδιά, τον μύθο που λέγεται Μαρία Κάλλας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Master Class – 4ος χρόνος – Θέατρο Παλλάς, viva.gr, διαθέσιμο εδώ.
