20.5 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΙστορίαΜατιές στην ΙστορίαΗ 12η Οκτωβρίου στην Ιστορία

Η 12η Οκτωβρίου στην Ιστορία


Της Αγγελικής Κόκκαλη,

Μεταγενέστερη ζωγραφική απεικόνιση της συνάντησης του Λούθηρου (δεξιά) με τον Καρδινάλιο Θωμά Κατζετάν (αριστερά) από τον ζωγράφο Ferdinand Pauwels (1872) Πηγή εικόνας: 19th Century Realism

1518: Ξεκίνησε η ανάκριση του Μαρτίνου Λούθηρου από το Παπικό Δικαστήριο, του οποίου ηγούνταν ο Kαρδινάλιος Θωμάς Κατζετάν. Όλα άρχισαν όταν ο Λούθηρος θυροκόλλησε, τον Οκτώβριο του 1517, τις 95 Θέσεις του, με τις οποίες επέκρινε τις καθολικές πρακτικές. Ήδη από τις αρχές του 1518, οι παπικοί κύκλοι γνώριζαν περί των «αιρετικών» του απόψεων και προετοίμαζαν την ανταπάντησή τους. Αρχικά, οι συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν δια αλληλογραφίας, ωστόσο, η απήχηση των αντιπαπικών γραπτών του και η υποστήριξη προς το όνομά του προβλημάτιζαν την Καθολική Εκκλησία, η οποία αποφάσισε να λάβει πιο δραστικά μέτρα. Ο Πάπας Λέοντας Ιʹ (1474-1521) συνέταξε μια ομάδα θεολόγων, που αντιμάχονταν τη σκληρή αντιπαπική προπαγάνδα του Λούθηρου. Ο Κατζετάν ήταν ένας από υπερασπιστές της κυριαρχίας του Πάπα και εξουσιοδοτήθηκε, το 1518, ως παπικός κληρικός, να ανακρίνει τον Μαρτίνο Λούθηρο. Από τις 12 έως τις 14 Οκτωβρίου, ο Λούθηρος βρέθηκε ενώπιον του Καρδινάλιου στο Άουγκσμπουργκ, για να απολογηθεί. Κεντρικό θέμα της ανάκρισης υπήρξε η πρακτική της πώλησης συγχωροχαρτιών από την Καθολική Εκκλησία, δηλαδή η «αντιχριστιανική», κατά τον Λούθηρο, «εξαγορά της άφεσης αμαρτιών». Οι διαβουλεύσεις εκφυλίστηκαν και ο Κατζετάν διέταξε τη σύλληψη του Λούθηρου, η οποία αποτράπηκε, καθώς ο τελευταίος εγκατέλειψε την πόλη ερήμην του Καρδινάλιου. Εν τέλει, αφορίστηκε από την Καθολική Εκκλησία, το 1521.


Αριστερά: ζωγραφική απεικόνιση από την πρώτη κατάβαση με αλεξίπτωτο από τον εφευρέτη του, Αντρέ-Ζακ Γκαρνερέν. Τη μέθοδο του θα υιοθετήσει δύο χρόνια αργότερα η Ζαν Ζενεβιέβ Λαμπρός. Δεξιά: χαρακτικό της Ζαν Ζενεβιέβ Λαμπρός από τον Christoph Haller von Hallerstein (1803) Πηγή εικόνας: Republic World

1799: Η Γαλλίδα αλεξιπτωτίστρια Ζαν Ζενεβιέβ Λαμπρός έγινε η πρώτη γυναίκα που πραγματοποίησε άλμα με αλεξίπτωτο από ύψος 900 μέτρων. Την εποχή εκείνη, η εφεύρεση πτητικών μέσων αποτέλεσε ένα σημαντικό γεγονός, που σηματοδοτούσε τη μετάβαση σε μια εποχή τεχνολογικού «μοντερνισμού». Ο ανθρώπινος εφευρετικός θρίαμβος γιορτάστηκε από το σύνολο του κόσμου. Το πλήθος μαζευόταν και με δέος θαύμαζε τις πτήσεις. Μία από τους θεατές που συγκεντρώθηκαν, το 1797, για να παρακολουθήσουν την πτήση του Αντρέ-Ζακ Γκαρνερέν με αερόστατο, ήταν και η Ζαν Ζενεβιέβ. Συνεπαρμένη με το ταλέντο του αεροστατιστή, αλεξιπτωτιστή και εφευρέτη, επιθύμησε να μαθητεύσει δίπλα του. Πράγματι, μετά από έναν χρόνο μαθημάτων, κατόρθωσε να πετάξει με αερόστατο και να γίνει η τρίτη γυναίκα που ανέλαβε ασυνόδευτη ανάβαση. Πλέον, της έμενε να τελειοποιήσει τη χρήση του αλεξίπτωτου, μιας εφεύρεσης του δασκάλου και μετέπειτα συζύγου της, Γκαρνερέν. Στις 12 Οκτωβρίου του 1799, αφότου ανέβηκε με αερόστατο στα 900 μέτρα, πήδηξε στο κενό φορώντας αλεξίπτωτο. Το άλμα της ήταν επιτυχές και επιδοκιμάστηκε από το πλήθος που είχε μαζευτεί να το παρακολουθήσει. Η φήμη που απέκτησε μέσω του εγχειρήματός της, την οδήγησε, το 1802, στην Αγγλία, όπου και επανέλαβε με επιτυχία το άλμα της, αυτή τη φορά από ύψος 2.400 μέτρων. Έζησε μέχρι το 1847 και μεταλαμπάδευσε την αγάπη της για τα ύψη στην ανιψιά της.


Ο θάνατός της χρησιμοποιήθηκε ως μέσο πολεμικής προπαγάνδας από τις Συμμαχικές Δυνάμεις. Αριστερά η Κάβελ απεικονίζεται με την στολή του Ερυθρού Σταυρού, αφήνοντας μια μαρτυρική αίσθηση στον θεατή (1915), ενώ δεξιά στην απεικόνιση τονίζεται η σκληρότητα του Γερμανού εκτελεστή της (1915). Πηγή εικόνας: Forgotten History

1915: Η Βρετανίδα νοσοκόμα, Έντιθ Κάβελ, θανατώθηκε στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, μετά από γερμανικό αίτημα. Είχε, προηγουμένως, κατηγορηθεί πως οργάνωσε ένα υπόγειο δίκτυο περίθαλψης και απελευθέρωσης αιχμάλωτων Συμμαχικών στρατιωτών. Όπως η ίδια είχε γράψει σε μια επιστολή της: «Κάποια μέρα θα κάνω κάτι χρήσιμο – κάτι για τους ανθρώπους. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι τόσο αβοήθητοι, τόσο πληγωμένοι και τόσο δυστυχισμένοι». Σοβαρή, μεθοδική, ανιδιοτελής και με ευγενική διάθεση, η Έντιθ, ταγμένη στην ειδικότητά της, βοήθησε πάνω από 200 στρατιώτες των Συμμάχων να διαφύγουν από το υπό γερμανική κατοχή Βέλγιο. Ουσιαστικά, φρόντιζε οι Βρετανοί, Γάλλοι και Βέλγοι στρατιώτες να μεταφερθούν στην ουδέτερη γειτονική Ολλανδία. Ωστόσο, τον Αύγουστο του 1915, οι Γερμανοί την συνέλαβαν, μεταφέροντάς την στις φυλακές του Σαιν-Ζιλ στο Βέλγιο. Εκεί παρέμεινε για δέκα εβδομάδες σε απομόνωση. Η δίκη της ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου, το κατηγορητήριο της οποίας περιλάμβανε την προδοσία, λόγω «παροχής βοήθειας σε εχθρό» κατά τη διάρκεια πολέμου. Η Έντιθ ομολόγησε τις πράξεις της και στις 9 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε η θανάτωσή της, η οποία πραγματοποιήθηκε τρεις μέρες αργότερα. Βέβαια, η ετυμηγορία προκάλεσε ένα κύμα αντιδράσεων, ανεπαρκές, εντούτοις, για την αποτροπή της ποινής της.


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
  • David B. Morris, Martin Luther as Priest, Heretic, and Outlaw: The Reformation at 500, European Reading Room, διαθέσιμο εδώ
  • Erwin Iserloh, «Luther and the Council of Trent» στο The Catholic Historical Review, Vol. 69, No. 4 (Οκτώβριος, 1983), σσ. 563-576
  • Jared Wicks, «Roman Reactions to Luther: The First Year (1518)» στο The Catholic Historical Review, Vol. 69, No. 4 (Οκτώβριος, 1983), pp. 521-562
  • Catherine Curzon, The Parachute Descent of Jeanne Garnerin, Madame Gilflurt, διαθέσιμο εδώ
  • British nurse Edith Cavell executed, History.com, διαθέσιμο εδώ
  • Edith Cavell, Britannica, διαθέσιμο εδώ
  • Katie Pickles, Cavell, Edith Louisa, International Encyclopedia of the First World War, διαθέσιμο εδώ
  • Moya Peterson, Edith Cavell – Nurse and Martyr, University of Kansas Medical Center, διαθέσιμο εδώ

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Αγγελική Κόκκαλη
Αγγελική Κόκκαλη
Αποφοίτησε από το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το 2021. Ειδικεύεται στην Ευρωπαϊκή Ιστορία από τον ύστερο μεσαίωνα και έπειτα, ενώ τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν την κοινωνική ιστορία, την ιστορία των φύλων και των μειονοτήτων. Στον ελεύθερο της χρόνο ασχολείται με τη φωτογραφία, τη ποίηση και τη ζωγραφική. Της αρέσουν τα ταξίδια και έχει δύο γάτες.