Της Μαριάννας Ηλιοπούλου,
O Ισραηλινός Πρόεδρος, Reuven Rivlin, ανέθεσε με απροθυμία την προηγούμενη εβδομάδα την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον επικεφαλής του πρώτου κόμματος, Benjamin Netanyahu. Ο Netanyahu αποτελεί κυρίαρχη προσωπικότητα στην πολιτική ζωή του Ισραήλ, καθώς έχει διατελέσει Πρωθυπουργός επί 15 έτη εν συνόλω. Τώρα, όμως, βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, διότι καλείται να σχηματίσει κυβέρνηση υποστηριζόμενος τόσο από ένα ακροδεξιό εβραϊκό κόμμα όσο και από ένα ισλαμιστικό αραβικό κόμμα.
Η πολιτική ζωή στο Ισραήλ είναι πολύ ασταθής, αφού μετά τη διενέργεια των τέταρτων εκλογών σε διάστημα λιγότερο των δύο χρόνων δεν προκύπτει ακόμη ένα ξεκάθαρο εκλογικό αποτέλεσμα. Το κόμμα Likud του Netanyahu κέρδισε τις περισσότερες έδρες μετά τις εκλογές που διεξήχθησαν στις 23 Μαρτίου. Ωστόσο, αυτές οι έδρες, συνδυαστικά με εκείνες που κέρδισαν οι φυσικοί του σύμμαχοι, δεν του διασφαλίζουν τις 61 που χρειάζεται για να σχηματίσει σταθερή κυβέρνηση. Η θέση του, μάλιστα, δυσχεραίνεται με τις κατηγορίες που εκκρεμούν εις βάρος του αλλά και από το γεγονός πως πολλά κόμματα έχουν αποφασίσει να βάλουν τέλος στα 12 συνεχή χρόνια εξουσίας του.
Το παράδοξο είναι πως ο Netanyahu θα πρέπει να κάνει πολλούς ελιγμούς και να πείσει την ακροδεξιά και τους ισλαμιστές να συνεργαστούν. Ταυτόχρονα, το γεγονός πως το πολιτικό μέλλον του Ισραήλ, του μοναδικού εβραϊκού κράτους στον κόσμο, μπορεί να συνδεθεί με ένα ισλαμιστικό κόμμα, όπως ήταν αναμενόμενο, έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις. Ο απερχόμενος Πρωθυπουργός και οι σύμμαχοί του της δεξιάς συγκεντρώνουν 52 έδρες, ενώ ο Yair Lapid του κεντρώου κόμματος Yesh Atid (Υπάρχει Μέλλον) και οι πιθανοί του εταίροι έως 57 έδρες. Οπότε, για να καταφέρουν να φτάσουν στην πλειοψηφία των 61 εδρών και οι δύο πλευρές εξαρτώνται από δύο κόμματα.
Ποια είναι αυτά τα δύο κόμματα;
Για την επίτευξη του σχηματισμού κυβέρνησης, ο Netanyahu πρέπει να προσεγγίσει δύο συγκεκριμένα κόμματα, τα οποία, τασσόμενα στο πλευρό του, θα του εξασφαλίσουν τις απαραίτητες 61 έδρες. Πρόκειται για το κόμμα του Naftali Bennett της ριζοσπαστικής δεξιάς και για το μικρό ισλαμιστικό κόμμα Raam, με επικεφαλής τον Mansour Abbas. Εκτός όμως από αυτό, δε θα πρέπει να χάσει σε καμία περίπτωση τη στήριξη των άλλων συμμάχων του, μεταξύ των οποίων και το ακροδεξιό κόμμα «Θρησκευτικός Σιωνισμός» (Religious Zionist Party) που είναι εχθρικό προς τους Άραβες και τους Μουσουλμάνους και έχει ήδη αποκλείσει το ενδεχόμενο να συμμετάσχει σε κυβέρνηση μαζί με το Raam.
Κρίνοντας από την περίπλοκη κατάσταση μπορούμε να καταλάβουμε τη δήλωση του Ισραηλινού Προέδρου πως κανένας υποψήφιος δεν έχει πραγματικές πιθανότητες να ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης. Ο Rivlin, παρά την αντιπαράθεσή του με τον Netanyahu, τον επέλεξε για να δημιουργήσει συνασπισμό με βάση το εκλογικό προβάδισμά του και τη στήριξή του από τους βουλευτές. Δήλωσε αργότερα πως δεν είχε άλλη επιλογή και πως ήταν μία δύσκολη απόφαση σε ηθικό επίπεδο η επιλογή ενός υποψηφίου που δικάζεται για ποινικά αδικήματα. Πράγματι, ο Netanyahu κατηγορείται για διαφθορά, απάτη και απιστία σε τρεις υποθέσεις. Μπορεί να συνεχίζει να αρνείται τις κατηγορίες προς το πρόσωπό του, όμως έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό την εμπιστοσύνη του κόσμου και το κύρος του.
Οι πολιτικές δυνάμεις του Ισραήλ είναι φανερά κατακερματισμένες και το εκλογικό σύστημα δε δίνει εύκολα τη δυνατότητα κυβέρνησης με αυτοδυναμία. Το κόμμα Likud φαίνεται να είναι πιο κοντά από ιδεολογική άποψη με το κόμμα Yamina του πρώην Υπουργού Άμυνας, Naftali Bennett, οπότε μία συνεργασία είναι πολύ πιθανή. Σε κάθε περίπτωση, ο Netanyahu θα πρέπει να καταφέρει να σχηματίσει συνασπισμό εντός 28 ημερών. Η προθεσμία αυτή μπορεί να λάβει παράταση δύο εβδομάδων, ωσότου ο Rivlin επιλέξει άλλο υποψήφιο για να ηγηθεί των συζητήσεων σχετικά με τη δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού ή απευθυνθεί στο Κοινοβούλιο της χώρας για την επιλογή κάποιου προσώπου. Αναντίρρητα, όποια κι αν είναι η κατάληξη, θα περιλαμβάνει δύσκολες αποφάσεις και πολλούς συμβιβασμούς.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Israel’s Netanyahu tasked with forming new government, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Netanyahu nominated to try to form Israeli government, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Israel’s president gives Netanyahu the nod to form next government, France24, διαθέσιμο εδώ
- Netanyahu Gets First Crack at Forming a New Government in Israel, The New York Times, διαθέσιμο εδώ
- Εκλογές Ισραήλ: Σύμπραξη άκρας δεξιάς με τους ισλαμιστές, η νέα πρόκληση Νετανιάχου, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
