Του Ιωάννη Γκατζούνα,
Η εκλογική διαδικασία που πραγματοποιήθηκε την 17η Μαρτίου στην Ολλανδία φανέρωσε την τεράστια ψήφο εμπιστοσύνης που έδωσαν οι πολίτες στον Mark Rutte, τον κεντροδεξιό φιλελεύθερο πρωθυπουργό της Ολλανδίας, στο κόμμα του VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie-People’s Party for Freedom and Democracy). Το κόμμα VVD κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά συγκριτικά με τις εκλογές του έτους 2017, καταλαμβάνοντας 34 από τις 150 έδρες. Επόμενη κίνηση του είναι η σύναψη συνεργασίας με άλλα κόμματα που πέτυχαν την είσοδό τους στο Κοινοβούλιο. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Ολλανδία δεν έχει επιτευχθεί αυτόνομη κυβέρνηση για περίπου έναν αιώνα.
Ο Rutte καλείται να σχηματίσει κυβέρνηση συμμαχίας για τέταρτη συνεχόμενη φορά, έχοντας την εξουσία από το 2010 και δηλώνοντας πως έχει ακόμα αρκετή ενέργεια για τα επόμενα έτη και για μια ενδεχόμενη επανεκλογή του σε 4 χρόνια. Από την άλλη πλευρά, το κόμμα D66 θα καταλάβει 24 έδρες, όντας ένα αναπάντεχο αποτέλεσμα για τους αναλυτές, και 17 έδρες θα καταλάβει το κόμμα PVV (Κόμμα για την Ελευθερία), το οποίο έχει θέσει σαφώς την θέση του ότι αποκλείει οποιαδήποτε συνεργασία με τις λοιπές μεγάλες παρατάξεις. Έκπληξη αποτέλεσε και η ανοδική πορεία κατά 8 έδρες του κόμματος D66 (Democrats 66) σε σύγκριση με τις τελευταίες εκλογές. Η ηγέτης του κόμματος Sigrid Kaag δήλωσε, μεταξύ άλλων, πως η ψήφος εμπιστοσύνης που τους δόθηκε εκλαμβάνεται ως το ότι το κόμμα τους συνιστά το μόνο προοδευτικό κόμμα που πέτυχε να ασκήσει επιρροή στον ολλανδικό λαό τα τελευταία έτη.
Το κόμμα PvdA των σοσιαλδημοκρατών (Partij van de Arbeid-Labour Party) θα καταλάβει 9 έδρες και τα κόμματα των οικολόγων και της ριζοσπαστικής αριστεράς θα μοιραστούν από 8 έδρες. 8 Έδρες θα λάβει επίσης και το κόμμα «Φόρουμ για την Δημοκρατία». Συνολικά, σημειώθηκε ρεκόρ για την Ολλανδία καθώς 17 από τα 37 κόμματα που συμμετείχαν στην εκλογική διαδικασία, έχουν την δυνατότητα, πλέον, να εισέλθουν στο Κοινοβούλιο.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός, ότι τόσο οι υποστηρικτές του κόμματος PVV όσο και οι πολιτικοί αναλυτές δεν ήταν τόσο σίγουροι για την νίκη του, εξαιτίας ενός συμβάντος που είχε λάβει χώρα δύο μήνες νωρίτερα. Ο Rutte και το υπουργικό του συμβούλιο παραιτήθηκαν τον Ιανουάριο για ένα σκάνδαλο που αφορούσε την κυβερνητική κακοδιαχείριση επιδοτήσεων για παιδική φροντίδα, η οποία οδήγησε χιλιάδες οικογένειες σε οικονομική καταστροφή. Παρόλα αυτά, όπως φάνηκε από το εκλογικό αποτέλεσμα, το σκάνδαλο δεν έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ούτε και οι πολιτικές του Rutte για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Αυτός και το υπουργικό του συμβούλιο παρέμειναν σε ρόλο επιστάτη μέχρι τις εκλογές για να διαχειριστούν την πανδημία.
Το εκλογικό αποτέλεσμα αμφισβητείται από κάποιους, παρότι η συμμετοχή ήταν ιδιαίτερα μεγάλη, διότι η πανδημία άλλαξε την συνήθη δυναμική της προεκλογικής εκστρατείας στην Ολλανδία. Μπορεί η προσέλευση στις κάλπες να ήταν μεγάλη, να τηρήθηκαν αυστηρά μέτρα προς αποφυγήν έξαρσης των κρουσμάτων και οι ηλικιωμένοι να είχαν την δυνατότητα να ψηφίσουν ταχυδρομικώς, αλλά η εκστρατεία πραγματοποιήθηκε κυρίως από την τηλεόραση, καθιστώντας δύσκολο για τους ψηφοφόρους να αντιμετωπίσουν τους υποψήφιους όπως θα γινόταν τυπικά στην Ολλανδία.
Το ερώτημα τώρα είναι με ποια κόμματα θα συνεργαστεί ο Mark Rutte για τον σχηματισμό κυβέρνησης και ποια θα είναι τα επόμενα μέτρα που θα λάβει στο τρίτο κύμα κορωνοϊού που ενδέχεται να χτυπήσει την Ολλανδία. Η διαδικασία του σχηματισμού θα μπορούσε να διαρκέσει εβδομάδες. Με αφορμή τα λεγόμενα του Rutte, μπορεί με ασφάλεια να ειπωθεί ότι οι πρώτες συζητήσεις θα λάβουν χώρα μεταξύ του PVV και των κομμάτων D66, CDA και VVD. Μπορεί η πανδημία να έφερε αναταράξεις στην ολλανδική κυβέρνηση, με τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν και το σκάνδαλο που την οδήγησε σε παραίτηση να έμοιαζε η χαριστική βολή για το κόμμα PVV, αλλά ο Rutte θεωρήθηκε για ακόμη μία φορά ένα σταθερός ηγέτης, μετριοπαθής τόσο στην καθημερινότητά του όσο και ως πρωθυπουργός και οι πολίτες του έδωσαν την σκυτάλη για να αναλάβει ξανά τα ηνία της Ολλανδίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ολλανδία-Εκλογές: «Tεράστια ψήφο εμπιστοσύνης» στο κεντροδεξιό κόμμα του πρωθυπουργού Ρούτε, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- 4 Dutch election takeaways, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
- Dutch election: PM Mark Rutte claims victory and fourth term, BBC News, διαθέσιμο εδώ
- Dutch Prime Minister in Line for 4th Term Following Victory for ‘Center-Right’, The New York Times, διαθέσιμο εδώ
- Netherlands election: Mark Rutte claims fourth term with ‘overwhelming’ victory, The Guardian, διαθέσιμο εδώ