Της Σοφίας Σιδερίδου,
Μπήκε ο Δεκέμβρης, και είμαι απολύτως σίγουρη ότι για τους περισσότερους ανθρώπους αυτό σηματοδοτεί ήδη την αρχή των εορτών, καθώς τα περισσότερα Christmas markets έχουν στηθεί, τα σπίτια έχουν στολιστεί και οι άνθρωποι έχουν ξεχυθεί για τις χριστουγεννιάτικες αγορές. Για κάποιο λόγο, ίσως με αφορμή τη στυγερή και απάνθρωπη δολοφονία της νεαρής φοιτήτριας στη Ρόδο πριν από λίγες μέρες, πρώτα πρώτα ήρθε στο μυαλό μου ο «δράκος» της Ξάνθης και η δολοφονία με φρικαλέο τρόπο μιας νεαρής γυναίκας λίγες μέρες μετά τα Χριστούγεννα. Ανασύροντας από τη μνήμη μου πολλές αιματοβαμμένες στιγμές των τελευταίων χρόνων, αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να φερθεί έτσι, από που ξυπνάνε αυτά τα ένστικτα, τα έχουμε όλοι μέσα μας και μια μέρα μπορεί να ενεργοποιηθούν; Γεννιέσαι δολοφόνος ή γίνεσαι;
Είναι πολύ εύκολη η μετάβαση από τη λογική στην παράνοια. Η γραμμή είναι κάτι παραπάνω από λεπτή. Ο μύθος του σχιζοφρενούς δολοφόνου, νομίζω έχει καταρριφθεί εδώ και αρκετά χρόνια και πλέον πολλοί εγκληματολόγοι και μελετητές είναι σε θέση να επιβεβαιώσουν ότι δολοφόνοι δεν είναι μόνο ψυχικά διαταραγμένες προσωπικότητες και σχιζοφρενείς. Μερικά από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα στην ιστορία, αυτά που ο νους θέλει χρόνο για να συλλάβει και να ερμηνεύσει, έγιναν σε μια μόνο στιγμή από ανθρώπους της διπλανής πόρτας, για τους οποίους θα έλεγες με βεβαιότητα «Αυτός; Αποκλείεται!». Δεν αποκλείεται, λοιπόν. Αντιθέτως, μια δυνατή εγκληματική φιγούρα μπορεί εύκολα να κρυφτεί πίσω από έναν άνθρωπο που το προφίλ του δεν σου θυμίζει δολοφόνου. Ήρεμος, καλλιεργημένος, δεν έχει δημιουργήσει ποτέ προβλήματα στη γειτονιά. Αυτές άλλωστε δεν είναι και οι χιλιοειπωμένες λέξεις σε όλα τα δελτία ειδήσεων από συγγενείς και γείτονες των δραστών; Η μόρφωση δεν είναι ασφαλιστική δικλείδα, μπορεί βέβαια να καταστείλει κάποιες πρώτες μορφές βίας. Καμία νόρμα και κανένας κανόνας δεν μπορεί να σκιαγραφήσει με σιγουριά το προφίλ του δολοφόνου, τη στιγμή που σίγουρα γίνονται κάποιες αξιόλογες επιστημονικές προσπάθειες για μια υποτυπώδη κατηγοριοποίηση.
Δολοφόνος, κατά την γνώμη μου λοιπόν, δεν γεννιέσαι αλλά γίνεσαι, και με μεγάλη μου λύπη θεωρώ ότι στη χώρα μας υπάρχει αρκετό έδαφος για να γίνεις εύκολα. Δεν είναι τυχαία περιστατικά πολλά από αυτά που ακούμε στις ειδήσεις και συγκλονιζόμαστε. Ας αφήσουμε την επιπολαιότητα και την ευκολία του τυχαίου και ας κοιτάξουμε σοβαρά και κατάματα το πρόβλημα στην βάση του. Κλειστές κοινωνίες που αδυνατούν, είτε γιατί δεν θέλουν είτε γιατί δεν τους δίνεται η δυνατότητα, να εκσυγχρονιστούν και να υιοθετήσουν νέα μοτίβα ζωής, νέες αξίες, σύγχρονες ιδέες, είναι η βασική πηγή του κακού. Πίσω από ένα αιματοβαμμένο χέρι δολοφόνου μπορεί να κρύβεται η καταπίεση μιας κοινωνίας που τον εμποδίζει να αναπτυχθεί, να εκφραστεί ελεύθερα χωρίς φόβο, να ξεδιπλώσει τη διαφορετικότητα του ή ακόμα να οπλιστεί με ανεκτικότητα προς το διαφορετικό, και κατανόηση προς το ξένο. Τα χρόνια έχουν αλλάξει. Το διαφορετικό και το ξένο πρέπει να πάψει να πολεμάται ολοκληρωτικά και στην Ελλάδα.
Μέσα σε αυτά που άλλαξαν με τα χρόνια βρίσκεται φυσικά και η θέση της γυναίκας και ο τρόπος που μεγαλώνουν τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια. Ο θαυμασμός του πατέρα για τον «νταή» γιο του και την επίδειξη δύναμης του στο σχολείο ανήκει σε άλλη δεκαετία. Ούτε βέβαια το μεγάλωμα των κοριτσιών με την ιδέα της υποταγής στο αντρικό φύλο χωράει στην σύγχρονη κοινωνία. Αν δεν αρχίσουμε να καταπνίγουμε αυτό τον θαυμασμό για την βαναυσότητα και την επιβολή έναντι του αδυνάτου, όπως χρόνια καλλιεργείται στις κερκίδες τω γηπέδων, στα σχολεία και στην τηλεόραση, θα συνεχίσουμε να μεγαλώνουμε δολοφόνους. Οι νέοι χρειάζονται αξίες, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί στο σύγχρονο σκηνικό και όλα τα μέσα για να διαμορφώσουν δυναμικές προσωπικότητες. Προσοχή!! Δυναμικός δεν σημαίνει οπλισμένο χέρι! Η δυναμικότητα ενός χαρακτήρα φαίνεται από τους τρόπους και είναι κρυμμένη στο «μυαλό», όχι στα «χέρια».
Κάποιοι γονείς λοιπόν, δεν θα γιορτάσουν, όπως οι περισσότεροι, τα Χριστούγεννα φέτος ( και κάθε φέτος). Γιατί; Γιατί κάποια παιδιά, εν έτει 2018, συνέχισαν να μεγαλώνουν πάνω σε λανθασμένες βάσεις, οι οποίες «έβαψαν» κόκκινα τα χέρια τους.
