Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Η έξαρση των μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη, οδήγησε στην κυβερνητική «δεξιά στροφή», με την περιβόητη τροπολογία Πλεύρη για την τρίμηνη αναστολή παροχής ασύλου σε παρανόμως εισελθόντος στην Ελλάδα, από εκεί. Προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις εκ μέρους της Αριστεράς, έβαλε σε νέα περιδίνηση το ΠΑΣΟΚ. κι ενεργοποίησε γνωστούς δημοσιολογούντες. Κι όμως, ουδείς εκ των ανωτέρω προσεγγίζει το ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις.… :
Πρώτον, η Ελλάδα έχει εξωτερικά σύνορα τα οποία φυλάσσονται από τις αρμόδιες Αρχές, με στόχο την αποτροπή της παραβίασής τους. Εν άλλοις λόγοις, ουδείς μπορεί, καταρχήν, να εισέρχεται στην ελληνική επικράτεια άνευ των νομίμων προϋποθέσεων ενώ και η παραμονή κάθε αλλοδαπού στο έδαφός της διέπεται από συγκεκριμένα κριτήρια. Ο κανόνας αυτός προϋποθέτει την αποτροπή και την καταστολή κάθε απόπειρας παραβίασης των συνόρων, πάντοτε στο πλαίσιο της αναλογικότητας. Ενδέχεται όμως, κάποιος ο οποίος εισήλθε παράνομα στη χώρα εν τέλει να καταλήξει να βρίσκεται νόμιμα σε αυτήν, εφόσον συντρέχουν συγκεκριμένες νομικές προϋποθέσεις.
Δεύτερον, οι πολιτικές φύλαξης των συνόρων και διαμόρφωσης των προϋποθέσεων εισόδου και παραμονής στης χώρα, διαμορφώνονται στη βάση δύο, κυρίως πυλώνων: Του εθνικού συμφέροντος και του διεθνούς νομικού πλαισίου στο οποίο έχει αποδεχτεί επισήμως η Ελλάδα και τη δεσμεύει. Το εθνικό συμφέρον υπαγορεύει την ύπαρξη αυστηρού ελέγχου της εισόδου και διαμονής στη χώρα, προκειμένου να προστατευθεί η εθνική ασφάλεια και η κοινωνική συνοχή. Το διεθνές νομικό πλαίσιο ορίζει το εύρος των δυνατοτήτων μιας χώρας να δομήσει τη μεταναστευτική της πολιτική. Ο σεβασμός των υποχρεώσεών που αυτό ορίζει για τη χώρα μας αποτελεί ζήτημα αξιοπιστία χωρίς βέβαια μα λησμονούμε τη φύση του Διεθνούς Δικαίου που σε αρκετές πτυχές της παρουσιάζει ελαστικότητα και σχετικότητα, το εύρος των οποίων προκύπτει από τη συγκυρία, τους διεθνείς συσχετισμούς δυνάμενων, την ισχύ και την εν γένει θέση της χώρας, στην εκάστοτε συγκυρία.
Τρίτον, το μεταναστευτικό / προσφυγικό ζήτημα βρίσκεται σ’ έξαρση εδώ και πάνω από μία δεκαετία με αθρόες μετακινήσεις από χώρες της Βόρειας Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας προς τη Δύση. Το ζήτημα έχει δύο πτυχές όπως δηλώνει και το όνομά του. Τούτο συνεπάγεται ότι όποιος εισέρχεται παράνομα στη χώρα μπορεί να είναι είτε μετανάστης είτε πρόσφυγας. Το καθεστώς στο οποίο θα ενταχθεί, θα προκύψει διά της εξέτασης του τυχόν αιτήματος παροχής ασύλου που θα υποβάλλει στις αρμόδιες Αρχές , οι οποίες θα το αξιολογήσουν βάσει αντικειμενικών κριτηρίων στα οποία θα υπαχθεί κάθε ξεχωριστή περίπτωση. Όποιος δικαιούται διεθνούς προστασίας θα πρέπει να την απολαύσει, όποιος δεν δικαιούται οφείλει να απελαθεί στη χώρα προέλευσής του, ενώ μέχρι να συμβεί αυτό θα πρέπει να βρίσκεται υπό περιορισμό γι’ αυτονόητους λόγους, χωρίς φυσικά να στερείται απαράγραπτα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τέταρτον, το ζήτημα δεν εξαντλείται στην επιθυμία ενός μεγάλου αριθμού ατόμων να μετακινηθεί σε μια χώρα όπου θα βρει καλύτερες οικονομικές συνθήκες. Ούτε στην ανάγκη ενός μικρότερου αριθμού να προσφύγει στην προστασία ενός κράτους προκειμένου να γλιτώσει από απάνθρωπες διώξεις στην πατρίδα του. Το μεταναστευτικό/προσφυγικά αποτελεί όπλο στη φαρέτρα χωρών που επιθυμούν να εκβιάσουν ή να βλάψουν άλλες χώρες ή σύνολα χωρών κατευθύνοντας προς αυτές χιλιάδες κόσμου που επιχειρεί να εισέλθει παράνομα στην επικράτειά τους. Αποτελεί «πίτα» δισεκατομμυρίων κομμάτια της οποίας λαμβάνουν λαθροδιακινητές, μαφίες, ΜΚΟ, Διεθνείς Οργανώσεις, επιχειρηματικά συμφέροντα και πολλοί άλλοι. Αποτελεί πεδίο ανάπτυξης ιδεολογικοπολιτικών συμφερόντων: Της νεοφιλελεύθερης (με όποιο περιεχόμενο μπορεί να έχει ο όρος αυτός ανά πολιτικό σύστημα) Δεξιάς που επιθυμεί την εισροή φτηνού εργατικού δυναμικού και την υπονόμευση εθνικών και κοινωνικών σταθερών που εμποδίζουν τη μεγιστοποίηση των κερδών των συμφερόντων που εκπροσωπεί. Της Ακροδεξιάς, που επιζητεί τη δημιουργία ενός εσωτερικού εχθρού προκειμένου να κεφαλαιοποιήσει εκλογικά τον φόβο των γηγενών. Της Αριστεράς, που βλέπει στα μάτια των «προσφύγων» (καθότι γι’ αυτήν δεν υπάρχουν μετανάστες, πολλώ δε μάλλον παράνομοι) το νέο «προλεταριάτο» που θα εκφράσει και το οποίο θα υπονομεύσει επίσης της εθνικές και κοινωνικές σταθερές που την οδηγούν συνεχώς σε ήττες.
Καθίσταται, λοιπόν, σαφές ότι το μεταναστευτικό/προσφυγικό είναι ζήτημα εφαρμοσμένης πολιτικής. Όπερ σημαίνει ότι η πραγματικότητα πιθανότατα θα οδηγήσει σε κάμψη ιδεολογίες, δόγματα, επιστημονικές προσεγγίσεις. Δεν μπορεί ν’ αντιμετωπίσει κάποιος ένας τέτοιο ζήτημα μηρυκάζοντας τσιτάτα φοιτητικών αμφιθεάτρων, επικαλούμενος «αγιοποιημένες» αυθεντίες, λειτουργώντας μέσα από μια γυάλινη, αποστειρωμένη σφαίρα. Δεν μπορεί να επιλυθεί με μικροπολιτικές επικοινωνιακές προσεγγίσεις Απαιτεί υψηλού επιπέδου πολιτική – επιχειρησιακή διαχείριση και το δυστύχημα για την Ελλάδα είναι ότι δεν διαθέτει το ανάλογο προσωπικό για την υλοποιήσει…
