Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Η κλίση του ανθρώπου προς τις τέχνες φαίνεται πως είναι έμφυτη και κομμάτι του DNA του έχοντας πολλές προεκτάσεις μέσα στο πέρασμα των αιώνων και των χιλιετιών. Είτε για λόγους δοξαστικούς, είτε ως αισθητική επιλογή, είτε για τρόπο έκφρασης, είτε για οποιονδήποτε άλλον σκοπό ο άνθρωπος έχει την τάση να δημιουργεί. Από μικρά αντικείμενα, όπως κοσμήματα, αγγεία κ.λπ., μέχρι τα πιο μεγάλα και επιβλητικά οικοδομήματα, όπως η Ακρόπολη, οι Πυραμίδες κ.α., η δραστηριότητα αυτή μας αφήνει άφωνους, αναδεικνύοντας το μέγεθος του πολιτισμού που έχει αφήσει κάθε κοινωνία.
Όσο πιο πίσω πάμε στον χρόνο τόσο πιο πολύ εκπλησσόμαστε από το αποτύπωμα του έχει αφήσει η ανθρώπινη παρουσία πάνω στον κόσμο. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί το Σπήλαιο της Αλταμίρα που βρίσκεται στη βόρεια Ισπανία και την περιοχή Σαντιγιάνα ντελ Μαρ, της Κανταβρίας. Εκεί στα μέσα περίπου του 19ου αιώνα ανακαλύφθηκαν ορισμένες από τις πιο καλοδιατηρημένες σπηλαιογραφίες της ανθρώπινης ιστορίας που χρονολογούνται κατά την Άνω Παλαιολιθική Εποχή, δηλαδή περίπου 36.000 χρόνια πριν.
Η κατοίκηση του ανθρώπου στο σπήλαιο αυτό φαίνεται να ήταν μακρά και με πολλά διαστήματα μέσα στους αιώνες. Έτσι, μέσα σε αυτό το διάστημα οι άνθρωποι άρχισαν να εκφράζονται μέσα στο σπήλαιο και είμαστε σήμερα πολύ τυχεροί, καθώς έχουν διασωθεί οι σπηλαιογραφίες τους που περιελάμβαναν ζωικές μορφές όπως βίσωνα της στέπας σε διαφορετικές στάσεις, άλογα, ελάφια και αγριόχοιρους, ενώ παράλληλα συναντάμε και ανθρώπινες μορφές και αποτυπώματα από τις παλάμες τους, αλλά είχαν δημιουργηθεί και αφηρημένα σχήματα και μια σειρά από κουκκίδες, κυρίως σχεδιασμένες με κάρβουνο. Οι «καλλιτέχνες» της εποχής για να δημιουργήσουν τις εικόνες τους χρησιμοποιούσαν κυρίως κάρβουνο αλλά και ώχρα και αιματίτη (ένα ορυκτό του σιδήρου με μεταλλικό γκρι χρώμα), ενώ συχνά αραίωναν τις χρωστικές ουσίες για να παράγουν διακυμάνσεις στην ένταση. Παρατηρούμε, επίσης, την ύπαρξη περιγράμματος γύρω από τις μορφές αυτές, κάνοντάς τες ακόμα πιο ζωντανές και ρεαλιστικές ως προς την αποτύπωσή τους.
Βλέπουμε έτσι πως η πρώιμη αυτή επαφή του ανθρώπου με την τέχνη είχε ως έμπνευση από τον κόσμο γύρω του, αποτυπώνοντας στιγμές της καθημερινότητάς του. Το 1985 ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO αναδεικνύοντας τη μεγάλη σημασία του. Μετά, όμως, από τη μεγάλη δημοφιλία που έλαβε τον 20ο αιώνα οι σπηλαιογραφίες δέχτηκαν ένα μεγάλο πλήγμα και κινδύνεψαν, καθώς η μεγάλη επισκεψιμότητα είχε ως αποτέλεσμα τη φθορά τους λόγω της αύξησης τους διοξειδίου του άνθρακα μέσα στο σπήλαιο. Για να μπορέσει να έρθει το κοινό σε επαφή με την τέχνη της Παλαιολιθικής εποχής χωρίς να επηρεαστεί και αλλοιωθεί η φύση του σπηλαίου, η Ισπανία προχώρησε στη δημιουργία ενός ακριβούς αντιγράφου του χώρου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
