Της Ευδοκίας Μαρκούλα,
Δύο χρόνια μετά την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στο Σουδάν, η χώρα βυθίζεται στη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση του κόσμου, με τα παιδιά να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του ανθρώπινου πόνου. Η σύγκρουση μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων του Σουδάν (SAF) και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF), που ξέσπασε τον Απρίλιο του 2023, έχει καταστρέψει υποδομές, διέλυσε το σύστημα υγείας, και οδήγησε σε μαζικό εκτοπισμό 12,4 εκατομμυρίων ανθρώπων—με περισσότερους από τους μισούς να είναι παιδιά.
Η κατάσταση είναι εφιαλτική. Οι βασικές υπηρεσίες έχουν καταρρεύσει. Το 90% των παιδιών έχει μείνει εκτός σχολείου, ενώ οι εμβολιασμοί έχουν μειωθεί στο μισό, με μόλις 48% των παιδιών να λαμβάνουν τα βασικά εμβόλια, σε σύγκριση με το 90% που καταγραφόταν το 2022. Το Σουδάν έχει πλέον το χαμηλότερο ποσοστό εμβολιασμού παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Η Δρ. Τεντμπάμπε Ντεγκέφι Χαϊλεγκεμπριέλ της UNICEF εξηγεί πως η πτώση αυτή δεν οφείλεται σε διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια, αλλά αποκλειστικά στον πόλεμο: στην καταστροφή των υγειονομικών εγκαταστάσεων, τη διακοπή της παροχής καθαρού νερού και ρεύματος, την απουσία αμειβόμενου προσωπικού και τις ελλείψεις φαρμάκων. Σε πολλές περιοχές, παιδιά και οικογένειες δεν έχουν καν επαφή με το σύστημα υγείας, ούτε καν για τον πρώτο εμβολιασμό DTP (διφθερίτιδα-τετάνος-κοκκύτης), που θεωρείται βασικός δείκτης λειτουργίας των υπηρεσιών υγείας.
Ο λιμός έχει ήδη κηρυχθεί σε 10 περιοχές, και η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί με την έναρξη της εποχής των βροχών. Η UNICEF προειδοποιεί ότι έως και 462.000 παιδιά κινδυνεύουν από σοβαρό οξύ υποσιτισμό μέσα στο 2025, καθώς ιστορικά το 60% των περιπτώσεων υποσιτισμού εντοπίζεται την περίοδο των βροχών. Παράλληλα, η απειλή από επιδημίες είναι πιο έντονη από ποτέ: μόνο πέρυσι καταγράφηκαν 49.000 κρούσματα χολέρας και 11.000 δάγκειου πυρετού, πλήττοντας κυρίως μητέρες και παιδιά.
Η UNICEF υπογραμμίζει επίσης την αύξηση των σοβαρών παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών: δολοφονίες, απαγωγές, στρατολόγηση, σεξουαλική βία και επιθέσεις σε σχολεία και νοσοκομεία έχουν καταγραφεί σε περισσότερες από τις μισές πολιτείες της χώρας —αριθμός που ήταν ασύλληπτος πριν από δύο χρόνια.
Παρότι η οργάνωση κατόρθωσε να προσφέρει καθαρό νερό σε σχεδόν 10 εκατομμύρια ανθρώπους και ψυχοκοινωνική στήριξη σε 2,7 εκατομμύρια παιδιά και φροντιστές το 2024, η ανάγκη για συνεχή χρηματοδότηση είναι επιτακτική. Η UNICEF απευθύνει έκκληση για χρηματοδότηση 1 δισ. δολαρίων για το 2025, ποσό που μεταφράζεται σε μόλις 0,26 δολάρια την ημέρα ανά άτομο. Ωστόσο, μέχρι στιγμής έχουν συγκεντρωθεί μόλις 266,6 εκατομμύρια δολάρια, κυρίως από μεταφορά κονδυλίων του 2024. Η φετινή χρηματοδότηση αγγίζει μόλις τα 12 εκατομμύρια.
«Το Σουδάν είναι η μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο σήμερα, αλλά δε λαμβάνει την παγκόσμια προσοχή που του αξίζει», δήλωσε η Εκτελεστική Διευθύντρια της UNICEF, Κάθριν Ράσελ. «Δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τα παιδιά του Σουδάν. Έχουμε τη γνώση και τα μέσα να παρέχουμε βοήθεια, αλλά χρειαζόμαστε πρόσβαση και σταθερή χρηματοδότηση. Πάνω απ’ όλα, χρειάζεται να σταματήσει αυτός ο φρικτός πόλεμος».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ήταν εξίσου σαφής: «Ο μόνος τρόπος να διασφαλιστεί η προστασία των αμάχων είναι να τερματιστεί αυτή η παράλογη σύγκρουση». Το Σουδάν βρίσκεται σε σταυροδρόμι: ή θα συνεχίσει την πορεία προς την κατάρρευση, ή η διεθνής κοινότητα θα ενεργοποιηθεί άμεσα, προσφέροντας ελπίδα στα εκατομμύρια παιδιών που κινδυνεύουν να χαθούν από την αδιαφορία του κόσμου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
Sudan: 15 million children require humanitarian assistance after two years of war, United Nations, διαθέσιμο εδώ
-
In Focus: Sudan crisis, United Nations, διαθέσιμο εδώ
-
Sudan’s children face growing threat of deadly infectious diseases as vaccination rates halve, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
