Της Νικολέττας Συμιλλίδου,
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική εισέρχεται σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς καίριας σημασίας αλλαγές της ΕΕ επηρεάζουν άμεσα τα δεδομένα της, ανατρέποντας τον τρόπο με τον οποίο θα διαχειρίζονται οι αγροτικές επιδοτήσεις, ώστε οι εθνικές κυβερνήσεις να αναλάβουν την ευθύνη για τη βοήθεια στους αγρότες και τις επιδοτήσεις.
Συγκεκριμένα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen παρουσίασε τον προϋπολογισμό της ΕΕ ύψους 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ, με το «φιλόδοξο» αυτό σχέδιο, όπως εξηγεί η ίδια, να περιστρέφεται γύρω από τρεις βασικούς πυλώνες:
- 865 δισ. ευρώ για την γεωργία, την συνοχή και την κοινωνική πολιτική.
- 410 δισ. ευρώ για την ανταγωνιστικότητα, την έρευνα και την καινοτομία.
- 200 δισ. ευρώ για την εξωτερική δράση.
Με βάση τα λεγόμενα της, το σχέδιο αυτό είναι στρατηγικό, ευέλικτο και πιο διαφανές.
Αναλυτικότερα, η Κομίσιον προβλέπει μείωση του προϋπολογισμού της ΚΑΠ τουλάχιστον κατά 20%, δηλαδή από 386,6 δισ. ευρώ σε μόλις 300 δισ. μετά το 2027. Τα 86.6 δισ. παρόλο που αναφέρθηκαν ως «οριοθετημένη» εισοδηματική στήριξη των παραγωγών, εκτός από τις πληρωμές με βάση την έκταση, δηλαδή τις σημερινές άμεσες ενισχύσεις, περιλαμβάνουν αποζημιώσεις και πληρωμές για τους αγρότες όπως αγροπεριβαλλοντικές δράσεις, στήριξη για νέους αγρότες, επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, εργαλεία διαχείρισης κινδύνου κ.ά. Η μείωση των κονδυλίων της ΚΑΠ, πλήττει σε μεγάλο βαθμό την ισπανική ύπαιθρο, αλλά και γενικότερα τις περιφέρειες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις γεωργικές ενισχύσεις. Ως εκ τούτου, οι τιμές των τροφίμων, αλλά και του πληθωρισμού, θα αυξηθούν δραματικά. Ήδη τον Ιούνιο, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη αυξήθηκε στο 2% από 1,9%, αλλά υπήρξε μεγαλύτερη άνοδος στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα (4,6% από 4,3%).
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προγραμματίζει την ενοποίηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και των Ταμείων Συνοχής, των δυο μεγάλων κονδυλίων, σε ένα ενιαίο μέγα-ταμείο ύψους 865 δισ. ευρώ. Με αυτή την αλλαγή, όμως, θα καταργηθεί ο «δεύτερος πυλώνας» της ΚΑΠ, που χρηματοδοτεί αυτή την στιγμή προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης που στηρίζουν αγροπεριβαλλοντικές πρωτοβουλίες, επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις και την ανάπτυξη των αγροτικών κοινοτήτων. Αυτή η συγχώνευση υπόσχεται ευελιξία και απλούστευση, λόγω των παρεμβάσεων από την τρέχουσα δομή των δύο ταμείων στην ΚΑΠ.

Διαμαρτυρίες και αντιδράσεις:
Αυτό το σχέδιο προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και από αγρότες, αλλά και από διάφορα άλλα πρόσωπα. Ήδη σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, αλλά και του εξωτερικού έχουν γίνει κινητοποιήσεις με σκοπό τη διαμαρτυρία των αγροτών για τις αποζημιώσεις.
- Οι εκπρόσωποι των ευρωπαίων αγροτών και συνεταιρισμών ευελπιστούν ότι θα αποσυρθεί το νέο πλάνο για τις προτεινόμενες περικοπές και την αναδιάρθρωση της αγροτικής χρηματοδότησης της ΕΕ. Τονίζουν πως οι περικοπές θα έχουν σοβαρές συνέπειες για την επόμενη γενιά αγροτών.
- Ο ευρωβουλευτής Herbert Dorfmann ανέφερε ότι «Διπλασιάζετε το ΠΔΠ, αλλά έχουμε περικοπή 25% στην ΚΓΠ. Μην προσπαθείτε να μας το πουλήσετε αυτό ως ιστορία επιτυχίας.»
- Ο Pedro Barato, εθνικός πρόεδρος της Asaja και αντιπρόεδρος της COPA-COGECA (Επιτροπή Επαγγελματικών Γεωργικών Οργανώσεων) τόνισε πως «η πρόεδρος της Κομισιόν αποφάσισε να αφήσει την ύπαιθρο έξω από το ευρωπαϊκό σχέδιο. Η μετατροπή της ΚΓΠ σε δημοσιονομικό παράρτημα σημαίνει τον αφοπλισμό της ΕΕ σε έναν από τους πυλώνες της: αυτόν της σίτισης. Για άλλη μια φορά, δείχνει ότι η Ευρώπη θέλει να πάρει χρήματα από την ύπαιθρο για να κάνει άλλες πολιτικές. Συμφωνούμε ότι πρέπει να εξοπλιστούμε και να αμυνθούμε, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνεται εις βάρος των αγροτών και του προϋπολογισμού τους. »
Αυτή η ένωση, με λίγα λόγια, σε μια εποχή γεωπολιτικής αστάθειας, δασμολογικής πίεσης και αυξανόμενης επισιτιστικής ανασφάλειας, αποτελεί μια λανθασμένη κίνηση αφού επηρεάζονται άμεσα όχι μόνο οι αγρότες, αλλά και οι καταναλωτές. Η ΚΑΠ και η Πολιτική Συνοχής διαδραματίζουν εντελώς διαφορετικούς ρόλους, με την ΚΑΠ να επικεντρώνεται στην παροχή άμεσων επιδοτήσεων στους αγρότες, ενώ τα ταμεία Συνοχής μειώνουν τις περιφερειακές ανισότητες μέσω επενδύσεων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Euronews, ΕΕ: Οργή των αγροτών για τις τεράστιες περικοπές που προτείνει η Κομισιόν, διαθέσιμο εδώ
- Η Αυγή, Κομισιόν / Από Κοινή γίνεται Εθνική η Αγροτική Πολιτική της ΕΕ, διαθέσιμο εδώ
- Euronews, Τη συγχώνευση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και των Ταμείων Συνοχής δρομολογεί η Κομισιόν, διαθέσιμο εδώ
-
Euronews, Ισπανοί αγρότες εναντίον φον ντερ Λάιεν: «Περικόπτει τον προϋπολογισμό κατά 2 δισεκατομμύρια ευρώ», διαθέσιμο εδώ