Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Η ελληνική δισκογραφία μέσα στις δεκαετίες που υφίσταται έχει να επιδείξει ένα ευρύ φάσμα ειδών καλύπτοντας όλες τις προτιμήσεις. Μέσα σε αυτή την πλειάδα δίσκων που έχουν κυκλοφορήσει υπάρχουν μερικοί που έχουν ξεχωρίσει και έχουν μείνει στην ιστορία της μουσικής για τη διαχρονική τους αξία. Ένας τέτοιος δίσκος που κυκλοφόρησε πριν από 40 χρόνια είναι «Η Ενδεκάτη Εντολή» με τη μουσική να έχει γραφτεί από τον Γιώργο Χατζηνάσιο, τους στίχους (ή την ποίηση θα μπορούσαμε να πούμε καλύτερα) από τον Νίκο Γκάτσο και την μοναδική ερμηνεία της Νάνας Μούσχουρη.
Η ιδέα για την δημιουργία του δίσκου —όπως θυμάται η σπουδαία ερμηνεύτρια στην αυτοβιογραφία της— προήλθε από τον Νίκο Γκάτσο ο οποίος της γνώρισε τον Χατζηνάσιο την περίοδο που είχε τη μεγάλη της συναυλία στο Ηρώδειο το 1984. Μετά από αυτή τη συνάντησή τους μπήκαν οι βάσεις για τη δημιουργία ενός δίσκου από τους τρεις τους και κάπως έτσι, γεννήθηκε η «Η Ενδεκάτη Εντολή». Αποτελούνταν από 12 τραγούδια και οι ηχογραφήσεις έγιναν τόσο στην Ελλάδα στο studio Sierra όσο και στη Γαλλία στο Guillaume Tell Studio.
Το όνομά του ο δίσκος τον πήρε από το δεύτερο τραγούδι που περιλαμβανόταν σε αυτόν και έπλασε με μεγάλη δεξιοτεχνία ο Γκάτσος. «Την ενδεκάτη εντολή που ‘ν’ ολοκάθαρο γυαλί και κοφτερό μαχαίρι» είχε γράψει, αλλά τελικά ποια είναι αυτή η εντολή; Οι ερμηνείες εδώ πάμπολλες με τον καθένα να προσπαθεί να βρει «τι ήθελε να πει ο ποιητής». Από τις γνωστότερες ερμηνείες που έχουν δοθεί είναι πως πρόκειται για την ελευθερία που αναζητά ο άνθρωπος και πρέπει να σέβεται στους άλλους ή η αποφυγή της αδικίας προς τους συνανθρώπους ή η αυτογνωσία που οφείλει να έχει ο καθένας ή την αγάπη που λείπει από «τον κόσμο τον αμαρτωλό». Ωστόσο, θεωρώ πως ο Γκάτσος το άφησε αδιευκρίνιστη την εντολή αυτή ώστε ο καθένας να δώσει τη δική του ερμηνεία.
Παράλληλα, άλλες επιτυχίες που περιλαμβάνονται στον δίσκο είναι «Πέφτει βροχή», «Αλληλούια», «Το παιδί με το ταμπούρλο», «Μακριά στο Κατμαντού», «Γιαρέμ γιαρέμ» και άλλα. Αξίζει να σημειωθεί πως το «Γιαρέμ γιαρέμ» είχε εκτελεστεί παλαιότερα και από άλλους ερμηνευτές, ωστόσο καθιερώθηκε στη μνήμη του κόσμου από την βελούδινη φωνή της Νανάς, ενώ το «Μακριά στο Κατμαντού» προϋπήρχε ως μελωδία και πάνω του προστέθηκαν οι μαγικοί στίχοι του Γκάτσου.
Η επιτυχία του δίσκου ήταν μεγάλη κάτι που φαίνεται και από τις πωλήσεις του καθώς ξεπέρασαν τις 130.000 —μεγάλος αριθμός για τα δεδομένα της εποχής—, ενώ πολλά από τα τραγούδια του μεταφράστηκαν και κυκλοφόρησαν και σε άλλες γλώσσες.
Σήμερα, τέσσερις δεκαετίες μετά την κυκλοφορία του έργου αυτού οι στίχοι και η μελωδία του παραμένουν πιο σύγχρονοι από ποτέ, ενώ η αψεγάδιαστη φωνή της Νανάς μας ταξιδεύει σε αλλοτινούς κόσμους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Νάνα Μούσχουρη, Φώτης Απέργης (2007), Το όνομά μου είναι Νάνα, Εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη
- Χατζηνάσιος & Γκάτσος: «Η ενδεκάτη εντολή» με τη Μούσχουρη, ogdoo.gr, Διαθέσιμο εδώ
