Του Δημήτρη Κυριαζή,
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Λεξ ανήκει στις εξαιρέσεις; Μπορούμε να τον εντάξουμε στη μερίδα εκείνη του καλλιτεχνικού ελληνικού χώρου που αδιαμφισβήτητα ηγεμονεύει; Το μόνο σίγουρο είναι πως, όντως, ανήκει στους ελίτ, στην μουσική κάστα των επιτυχημένων τραγουδοποιών που αγγίζουν. Βρίσκεται ψηλά στη νεανική εκτίμηση και στην κοινωνική υπόληψη συνολικά. Άρα, από ποια άποψη θεωρείται εξαίρεση;
Ο Λεξ αποτελεί την εξαίρεση του κανόνα επειδή ακριβώς δεν εξαιρεί κανέναν πιθανό ακροατή από τη μουσική του. Είναι από τους λίγους καλλιτέχνες που δεν έχουν μία σταθερή ηλικιακή βάση, μηδενίζοντας το ηλικιακό χάσμα σε όλο του το πολιτισμικό φάσμα. Boomers και zoomers μπορούν και συνυπάρχουν βρίσκοντας στον Λεξ μία κοινή πλέον αξιακή αναφορά. Έχει καταφέρει να συσπειρώσει ένα ακροατήριο που χαρακτηρίζεται από τεράστια ετερογένεια και πολιτισμική ποικιλομορφία. Ο καθένας με λίγα λόγια δύναται να βρει τον εαυτό του στους στίχους, να ταυτιστεί με τις εικόνες που κατασκευάζουν οι ρίμες και τα ευφυολογήματα.
Αυτό, όμως, γιατί μας απασχολεί; Γιατί είναι σημαντικό αυτό που καταφέρνει, έστω και ακούσια, ο Θεσσαλονικιός ράπερ; Μας ενδιαφέρει πρώτα και κύρια εξαιτίας της δυναμικής του παρουσίας στον μουσικό και κατ’ επέκταση στον κοινωνικό χώρο. Οι 60.000 θεατές δεν είναι παρά μία μαζικότατη συνάθροιση ανθρώπων του καθημερινού βίου, γεγονός που υποδηλώνει την ανάγκη τους για ένα συνανήκειν, την ανάγκη ένταξης σε μία συλλογικότητα. Τα νούμερα, οι προβολές και τα χιτ είναι αυτά που φανερώνουν σε πρώτο χρόνο το μαζικό χαρακτήρα των προτιμήσεων, οι συναυλίες όμως τον επιβεβαιώνουν, δείχνοντας έμπρακτα πως ο κόσμος δε μένει στις πλατφόρμες αλλά αναζητά την πραγματική τριβή με τη μουσική που ακούει. Εξάλλου, το διαλεκτικό στοιχείο είναι αυτό που χαρακτηρίζει γενικά τη μουσική, μεταξύ όχι μόνο του καλλιτέχνη με το ακροατήριό του, αλλά και μεταξύ των ίδιων των πιστών που συνιστούν αυτό το ακροατήριο. Στη συγκεκριμένη μορφή τέχνης, όπως και στις υπόλοιπες άλλωστε σε μεγάλο βαθμό, η συναυλία, το κοινό αίσθημα δηλαδή που προκύπτει καταλήγοντας σε ένα κοινό βίωμα, είναι δομικό και εγγενές στοιχείο.
Αυτό που καταφέρνει και πετυχαίνει ένα λάιβ, μία δια βίου επικοινωνία του οποιουδήποτε μουσικού έργου, είναι η διαχείριση των συλλογικών συναισθημάτων. Εκτός από το γεγονός ότι διεγείρονται και δημιουργούνται μέσα από τις φορτισμένες εικόνες και αφηγήσεις, τα συναισθήματα αυτά εκτονώνονται αλλά και διαμορφώνονται με παρόμοιο τρόπο, φτιάχνοντας έτσι ένα ολόκληρο σώμα ισοδύναμων προσωπικών και κοινωνικών προβλημάτων. Οι επιμέρους διαφορές καταφέρνουν να εκφραστούν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, χωρίς να χάνουν τον μερικό τους χαρακτήρα.
Με λίγα λόγια ο Λεξ διαμορφώνει τις προϋποθέσεις της εν λόγω ένταξης σε κάτι κοινό μέσα από τον μουσικό του λόγο και την αναπαράστασή του. Δίνει τη συνταγή της επιτυχίας της διαμόρφωσης ενός συλλογικού υποκειμένου και της συντήρησης της δυναμικής του. Το σημαντικό είναι, τέλος, πως αυτή η ισοδυναμία και η οικοδόμηση συλλογικών νοημάτων έρχεται ως απάντηση στην έλλειψη των προσωπικών προσδοκιών και των πολιτικών ματαιώσεων. Αυτά είναι και τα πλαίσια άλλωστε εντός των οποίων ο Λεξ αναδείχθηκε και κέρδισε έδαφος. Παίζει μπάλα με τους όρους του κοινού, καταφέρνοντας έτσι να το σχηματίζει. Δεν ξεφεύγει από τους γλωσσικούς κώδικες, τα πρότυπα και τις αντιλήψεις του μέσου ανθρώπου των κρίσεων και των αντίστοιχων προβληματισμών. Επομένως, μπορούμε να πούμε ότι η δυναμική και η αναγνώριση που λογίζεται στον καλλιτέχνη είναι το αποτέλεσμα ενός κοκτέιλ δυσανασχετήσεων που προκαλούνται από τις συγκυρίες.
Ο Λεξ δεν μπορεί να διακριθεί από την εποχή στην οποία έγραψε μουσική και στην πραγματικότητα ούτε από αυτούς που βρήκαν στον ίδιο τον εαυτό τους και την ατομική τους αλήθεια. Και αυτό γιατί οι ίδιες οι συνθήκες που οδηγούν στη δυσφορία και στην πραγματικότητα εκφράζονται δια του Λεξ, είναι η βασικότερη προϋπόθεση για τη συγκρότηση οποιασδήποτε μαζικότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Το έπος του ΛΕΞ στο ΟΑΚΑ, news247.gr, διαθέσιμο εδώ.
