Της Πελαγίας Τριχάκη,
To Memoir of a Snail («Αναμνήσεις ενός σαλιγκαριού»), το —αυστραλιανής παραγωγής— stop-motion animation του Adam Elliot, που κυκλοφόρησε μόλις τον Οκτώβριο του 2024, είναι η αφήγηση μίας τραγικής πραγματικότητας ενός κοριτσιού, μίας σειράς τραγικών συμβάντων που περιγράφονται, ωστόσο, με έναν τρόπο που εμπνέει μεγάλη τρυφερότητα.
Κεντρικός χαρακτήρας και ομοδιηγητικός αφηγητής είναι η Grace. Η ταινία ξεκινάει με την πρωταγωνίστρια να στέκεται δίπλα στην προστάτιδα και καλύτερή της φίλη που αργοπεθαίνει. Από αυτό το σημείο και έπειτα ξεκινάει μια αναδρομική αφήγηση, με εναρκτήριο γεγονός τη γέννησή της, την οποία με κάποιον τρόπο η ίδια θυμάται. Ήδη από αυτό το σημείο περιγράφει τη στενή της σχέση με τον δίδυμο αδελφό της, Gilbert (τα ονόματα και των δύο αδελφιών ξεκινάνε με το γράμμα “G”), ο οποίος είναι το στήριγμά της, ο παντοτινός προστάτης της και η συντροφιά της. Μαζί βίωσαν όλα τα τραγικά συμβάντα της ζωής τους, μέχρι τη στιγμή που έμειναν ορφανοί και, έπειτα από παρέμβαση της πρόνοιας, η επιμέλειά τους ανατέθηκε σε θετές, ξεχωριστές οικογένειες, πολύ μακριά η μία από την άλλη. Έπειτα από αυτόν τον αποχωρισμό, η ζωή της Grace είναι μοναχική, αλλά τουλάχιστον υποφερτή, ενώ του Gilbert γίνεται ακόμα πιο οδυνηρή, αφού υιοθετείται από μία θρησκόληπτη, πιεστική οικογένεια. Τελικά, μέσα όλη σε αυτή την ατυχία και τραγικότητα, τα δύο αδέλφια θα καταφέρουν να βρουν το ένα το άλλο.
Το Memoir of a snail δεν εστιάζει μόνο στα αλλεπάλληλα δυσάρεστα συμβάντα ενός κοριτσιού, αλλά κυρίως στον τρόπο που ο άνθρωπος τα βιώνει. Δημιουργείται το πορτραίτο ενός ανθρώπου εσωστρεφή, που ζει στο περιθώριο και δεν φαίνεται πολύ∙ αυτού του παιδιού που στο σχολείο τα υπόλοιπα παιδιά αποκαλούσαν «φρικιό», που δεν το έκαναν παρέα∙ του ατόμου που παρόλο που περνάει απαρατήρητο και δεν ακούγεται πολύ, κατακλύζεται από εκκωφαντικές σκέψεις. Μέσα από το έργο ακούμε όσα αυτός ο άνθρωπος δε θα πει ποτέ δυνατά. Είναι ένα αφιέρωμα στη γνησιότητα των εσωστρεφών ανθρώπων∙ μία πραγμάτευση σε βιώματα και συναισθήματα, όπως η νοσταλγία, η μοναξιά, η απώλεια και ο θάνατος και κυρίως μία ισχυρή ανάδειξη της πραγματικής ανάγκης που έχει ο άνθρωπος να βγει από το δικό του «καβούκι» για να νιώσει τελικά πραγματικά ευτυχισμένος.
Η ταινία γυρίστηκε μέσα από την ιδιαίτερη τεχνική της «κινούμενης εικόνας» (stop—motion animation). Η κάθε εικόνα που δημιουργείται έχει μία πολύ μικρή διαφορά από την εικόνα που μόλις προηγήθηκε. Όλες αυτές οι εικόνες τοποθετούνται σε μία σειρά και διαδέχονται πολύ γρήγορα η μία την άλλη, έτσι ώστε η διαδοχή αυτή να μοιάζει με πραγματική κίνηση, χωρίς ο θεατής να αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται στην πραγματικότητα για μία γρήγορη εναλλαγή εικόνων. Η χρησιμοποίηση της τεχνικής αυτής είναι ένας από τους λόγους, που η ταινία χρειάστηκε 8 χρόνια για να δημιουργηθεί, κάνοντας τελικά την πρεμιέρα της στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων του Ανσί (Annecy International Animation Film Festival) τον Ιούνιο του 2024, στο οποίο και απέσπασε βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μεγάλου Μήκους.
Σκηνοθέτης της ταινίας είναι, όπως προαναφέρθηκε, ο Adam Elliot, ένας ανεξάρτητος, βραβευμένος με Όσκαρ animator που ζει στη Μελβούρνη. Έχει δημιουργήσει συνολικά επτά ταινίες κινουμένων σχεδίων, οι οποίες έχουν παρουσιαστεί σε περισσότερα από χίλια φεστιβάλ κινηματογράφου, ενώ το έργο του διδάσκεται σε σχολεία και πανεπιστήμια. Τη φωνή της Grace υποδύεται η, επίσης Αυστραλιανή, Sarah Snook, πρωταγωνίστρια της δημοφιλούς σειράς Succession, ενώ του Gilbert ο Kodi Smit—McPhee.
Η αναζήτηση της ταυτότητας είναι μία συνεχής διαδικασία, την οποία πολλές φορές αποφεύγουμε να βιώσουμε, περιορισμένοι στη ζώνη ασφαλείας μας. Για αυτό και ο τίτλος, όπως και τα σαλιγκάρια που υπάρχουν σε κάθε σκηνή της ταινίας, δεν είναι τυχαίος. Τελικά, όπως γίνεται και με την περίπτωση της Grace, μόνο όταν αποχωριστούμε την ασφάλειά μας η ζωή μας θα πάρει τη θετικά ριζική τροπή, που τόσο απεγνωσμένα αναμένουμε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Memoir of a Snail, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
